.webp){kind=icon}
Брендот „Дачиа“ на „Рено“ е познат по тоа што е автомобил со прифатлива цена, но малкумина возачи во Европа би можеле да сфатат колку време и трошок е потребно за нивните возила да го направат од фабриката во Романија.
Камионите што ги испорачуваат треба да чекаат нешто од неколку часа до неколку дена во редици кои се протегаат на километри на границата со Унгарија за да влезат во Шенген зоната на Европската унија, зоната без царина која покрива поголем дел од блокот, но не и Романија или Бугарија.
По долгогодишни преговори, двете црноморски нации ќе добијат концесија на 31 март: ќе се приклучат на Шенген за воздушно и поморско патување. Но, копнената граница ќе остане поради противењето во ЕУ, пред се од Австрија. Редиците може да изгледаат поинаку за туристите на аеродромите, само не за камионите на контролните пунктови кои преминуваат во Унгарија.
Проблемот е што влегувањето во зоната за слободно патување сега е зафатено со политика. Австрија вели дека стравува од поголема илегална миграција, исто како што гласачите од Западна Европа се повеќе ги прифаќаат екстремно десничарските партии пред изборите во ЕУ. Романската автомобилска индустрија, која вклучува Рено, Форд и стотици добавувачи на делови, вели дека исклучувањето ја чини 60 милиони евра (65,1 милиони долари) годишно.
Bloomberg Mercury
„Овој делумен влез нема да и донесе ништо добро на автомобилската индустрија бидејќи голем проблем е копнената граница“, рече Адријан Санду, еден од водачите на романското здружение на производители на автомобили. „Нашата индустрија губи околу 180.000 евра дневно поради дополнителните логистички трошоци. Ова влијае на нашиот синџир на снабдување и на нашата конкурентност. Ниту една од земјите во Шенген зоната го нема овој проблем“.
Приклучувањето кон Шенген е основнo начелo на членството во ЕУ, заедно со потпишувањето за евентуално усвојување на еврото. Тоа беше мисија за Романија и Бугарија откако тие пристапија во блокот во 2007 година, три години по другите источноевропски земји. Од Европската комисија велат дека ги исполнуваат сите технички критериуми.
При посетата на Романија на почетокот на март на состанокот на европските лидери, австрискиот канцелар Карл Нехамер беше пречекан со билборди низ Букурешт со иронично изјавување „Шенгенот е тука!“ Нехамер одговори со повторување на неговото противење Романија и Бугарија целосно да се приклучат на областа во скоро време.
Останувањето надвор од Шенген, кој вклучува 23 од 27 членки на ЕУ, чини од два до пет отсто од бруто домашниот производ, рече бугарскиот министер за финансии Асен Василев во интервјуто, повторувајќи ги сличните бројки за Романија.
Уште повеќе, ситуацијата на границата се влоши откако двете земји станаа главна рута за транзит на украинско жито по руската инвазија во февруари 2022 година. ЕУ во моментов гледа на проширување на пристапот на Украина до единствениот пазар за земјоделски производи.
Bloomberg Mercury
Земјите во голема мера се потпираат на патиштата и за увоз и за извоз. Целосниот влез во Шенген ќе им заштеди на романските транспортни компании околу 100 милиони евра годишно, според податоците на Европската комисија. Проценката на Комората на бугарски патни транспортери ја пресмета изгубената добивка од престојот надвор од Шенген по копно на 200 милиони евра годишно.
„Километарските редици и тешкото гранично преминување ги попречуваат нашите бизниси и нашите земји, а тоа е сериозен проблем и за Европа“, рече бугарскиот министер за економија Богдан Богданов во ноември на состанокот со неговиот романски колега на границата меѓу две земји.
Бугарите, особено, се повеќе се разочарани од тоа како ЕУ се справи со процесот за влез во Шенген на нивната земја, исто така поради дезинформациите за приливот на бегалци.
Австрија бара подобри гранични контроли на копно и сака Софија и Букурешт да ги преземат мигрантите од Авганистан и Сирија кои стигнуваат до балканските земји. Како одговор, Романија и Бугарија велат дека тие не се главната влезна точка за големите мигрантски текови.
„Ќе направиме се што е потребно за да ги убедиме сите членки на ЕУ дека е наше право да бидеме дел од Шенген“, рече лидерот на романската владејачка Либерална партија, кој е дел од истата европска политичка групација како и австрискиот канцелар. „Времето е пари и никој не сака да троши пари чекајќи на граничните пунктови“.
