.webp){kind=icon}
На чекор до новата година, која во Македонија ќе биде изборна, а за која веќе се најавени и таканаречени антикризни мерки, домашната економија се очекува да има малку подобар перформанс од годинашниот. Тоа ќе се огледа во зголемениот раст на бруто-домашниот производ (БДП), кој инаку само во проценти ќе биде повисок. Нијансите нема да гарантираат подобар живот, како и вообичаено кога показателот е БДП. Аналитичарите со кои се консултиравме очекуваат раст на вкупната економија во Македонија од околу два отсто следната година, попесимистички од очекувањата на Владата, која во буџетот предвиде раст на БДП од 3,4 проценти.
„Следната година се очекува да биде за нијанса подобра од 2023-та. Инфлацијата ќе продолжи да забавува – нашата последна проекција е дека таа ќе изнесува 5 отсто за целата година, што е значајно пониско од 10-те проценти од годинава. Поради тоа ќе има одредено подобрување кај куповната моќ на луѓето, што ќе доведе до пораст на потрошувачката и до заживување на економската активност“, вели Бранимир Јовановиќ, професор на Виенскиот институт. „Нашата последна проекција е дека економскиот раст ќе изнесува 2 отсто, што е нешто подобро од растот од 1,5 процент годинава“.
Јовановиќ вели дека кон тоа ќе придонесе и најновиот антикризен пакет на Владата, кој, и покрај сите слабости, како што вели, сепак ќе вшприца пари во економијата, што ќе има позитивни ефекти.
Прочитај повеќе
Бесими: Со општествен консензус до „економско чудо на Балканот“
Министерот за финансии истакнува дека Националната развојна стратегија за периодот 2024-2044 се темели на шест приоритетни области
24.12.2023
ББА-анализа: Македонија и регионот пожилави од Европа
Се очекува ЕЦБ да ја намали каматната стапка за рефинансирање на 3,75 проценти до крајот на годината.
11.12.2023
Раст на македонскиот БДП од 1,2 проценти во третото тримесечје од 2023
Поголем пораст од 6,6 проценти е забележан кај финансиските дејности и дејностите на осигурување.
07.12.2023
Јавниот долг ќе мора да го лекуваме со нови даноци
Изборите, каматите, достасувањето на долговите ќе бидат причини за зголемување на јавниот долг во 2024 година.
14.11.2023
Но како што ќе изминува годината, и по изборите, тие ефекти ќе слабеат. „Откако ќе истечат антикризните мерки и растот на платите ќе забави, се очекува да дојде до забавување и на економската активност“.
Сепак, и тој и другите аналитичари се согласуваат дека позитивен фактор во втората половина од годината може да биде олабавувањето на монетарната политика, кое се очекува како последица на забавувањето на инфлацијата. Тоа, како што анализираше и аналитичкиот тим на „Блумберг Адрија“, ќе оди бавно без инстант видливи ефекти.
Јовановиќ смета дека главен ризик-фактор наредната година, како и последниве две, ќе бидат геополитичката состојба во светот и можноста од појава на нови конфликти или од ескалирање на моменталните.
„Друг ризик-фактор се рецесијата во Германија и забавувањето на европската економија. Сепак, очекувањата во врска со тоа се дека како што ќе се стабилизира инфлацијата таму и како што ќе се олабавува монетарната политика, ќе заживее и економската активност, поради што моменталните очекувања се дека 2024-та и таму ќе биде подобра од 2023 година“, додава Јовановиќ.
Прочитајте повеќе за нашите прогнози за следната година.
Владата во буџетот за следната година предвиде раст на БДП од 3,4 проценти во услови на зголемување на инвестициите, раст на потрошувачката на солидно ниво и закрепнување на надворешната побарувачка. Стапката на инфлација се очекува да се стабилизира и е проектирана на 3,6 проценти.
„Предлог-буџетот ги има сите карактеристики едновремено да го поддржи развојот, но и да обезбеди фискална одржливост, што е од големо значење за економија во развој како нашата. Развој и одржливост - тоа се двата клучни збора што го опишуваат буџетот за 2024 година“, вели министерот за финансии Фатмир Бесими.
Тоа сценарио за растот е пооптимистично и од проекциите на Светската банка, која за в година предвиде раст на македонската економија од 2,5 отсто, што пак е најслаб резултат од сите земји во регионот. Највисок раст, со стапка од 3,9 отсто, следната година се очекува во Косово, во Албанија е проектиран на 3,2 отсто, како и во Црна Гора, во Србија на три отсто, а во Босна и Херцеговина на 2,8 отсто.
Слични се проекциите и на аналитичкиот тим на „Блумберг Адрија“, кои потенцираат дека регионот сепак е пожилав од поразвиените економии.
„За разлика од многу делови на Европа, се чини дека регионот успешно ја избегна рецесијата, бидејќи домашните услови се покажаа како многу поотпорни. Јавните инвестиции му дадоа дополнително гориво на економскиот оган низ целиот регион, со што ја ублажија слабата странска побарувачка од главните партнери (ЕУ)“, велат аналитичарите.
