.webp){kind=icon}
Желбата да се стане возач на автомобил е голема, особено кај помладите, ама процесот на добивање возачка дозвола се претвора во вистински предизвик за новите возачи. За стекнување со возачка дозвола од Б-категорија треба добро да се подготвите, почнувајќи од финансиите, процесот на обука и крајната фаза, полагањето на теоретскиот и практичниот дел од возачкиот испит. Анализираме какви возачи се Македонците во споредба со Германците и зошто полагањето на практичниот и теоретскиот дел ги премислува младите да возат автомобил.
Германците паѓаат на теорија, ние на практика
Минатата година, според германското Здружение за техничка инспекција (ТУВ), имало рекорден број издадени возачки дозволи во Германија. Околу 1,97 милион кандидати го завршиле теоретскиот дел, што е за 150.000 повеќе споредено во 2022 година, а практичните испити ги завршиле 1,77 милион кандидати. Но претходната година кандидатите во Германија го урнале рекордот по бројот на паѓања во теоретскиот дел. Дури 42 отсто од кандидатите паднале на тестовите, што, според Здружението, е аларм дека нешто треба да се промени.
„Мора да го подобриме квалитетот на обуката за возење преку современи методи на учење и насочена подготовка за тестови“, вели Ричард Гебелт, раководител на одделот за возила и мобилност во здружението ТУВ.
На кандидатите во Македонија теоретскиот дел очигледно им е најлесен во процесот за стекнување дозвола. Во последните пет години само пет проценти од вкупниот број запишани кандидати за возач не успеале да го положат теоретскиот дел.
„Во однос на кандидатите за возач што не го положиле теоретскиот дел од возачкиот испит во изминатиот период од пет години не се забележува тренд на зголемен број на пријавени кандидати што не го положиле теоретскиот дел. Успешноста на положен теоретски дел изнесува 95 отсто од бројот на запишани кандидати“, велат за „Блумберг Адрија“ од Автоиспитниот центар-Скопје.
Непочитување на сообраќајните правила е најчеста грешка на кандидатите на практичниот дел
Перцепцијата што владее во јавноста е дека успешно полагање на практичниот испит од прв обид е невозможна мисија. Граѓаните споделувајќи ги нивните искуства на блоговите, форумите и на социјалните мрежи често се жалат дека паѓаат на популарно наречената „градска“ и без да направат некаква грешка, бидејќи требало неколкупати да полагаат, па дури потоа да се надеваат дека ќе положат. Но од Автоиспитниот центар велат дека полагањето најмногу зависи од квалитетот на обуката и покажаното знаење од страна на кандидатот.
„Од бројот на запишани кандидати за Б-категорија во изминатите пет години, 89 отсто од кандидати го завршиле циклусот на полагање и се стекнале со право на управување моторно возило од Б-категорија, а преостанатите 11 отсто од кандидатите се во тек на полагање“, велат од Центарот.
Интересот на граѓаните за полагање возачки испит се намалува
Наталитетот, иселувањето на младите и финансиите се најголемите фактори за намалување на бројот на кандидати што сакаат да полагаат возачки испит за Б-категорија. Во 2022 година во однос на 2021 година има намалување за десет отсто, додека во 2023-та во споредба со 2022 година бројот на кандидати се намалил за 8,8 отсто.
Во последните пет години на 140.705 кандидати им била издадена прва возачка дозвола. Пандемиската 2021 година го бележи рекордниот број на издадени 30.249 дозволи, што е за речиси пет илјади возачки дозволи повеќе споредено со претходната година. Од почетокот на годинава заклучно со 24 март од Министерството за внатрешни работи се издадени 5.800 први возачки дозволи.
За возачка дозвола подгответе минимум 30.000 денари
Според Законот за безбедност на сообраќајот, кандидатите за возачка дозвола од Б-категорија мора да имаат најмалку 40 часа практична обука, од кои десет часа се на полигон, а 30 часа се на јавен пат. Цените за обука што ги нудат автошколите се движат од 19.000 до 21.000 денари. Сè друго се наплаќа дополнително, а меѓу другите трошоци е и вадењето на лекарското уверение за возачка дозвола. Во него се впишува и крвната група на кандидатот за возач, а овие две работи – лекарското уверение и проверката на крвната група чинат околу 1.500 денари, во зависност од здравствената институција.
По завршувањето на обуката следува теоретскиот испит со 40 прашања, цената за полагање на испитот е 1.400 денари, потоа следува полагање на првиот практичен дел „полигон“ и вториот практичен дел „градска“, чија цена е 2.092 денари. Тука не се вклучени дополнителните трошоци, односно дека за секое полагање треба да одвоите 1.000 денари за изнајмување возило, 300 денари за влез на автодром (полигон). Секој кандидат одлучува и дали пред полагањето на практичниот дел има потреба да земе дополнителен час, кој чини 600 денари за 45 минути или 1.200 денари за 90 минути.
Европската Унија ги менува правилата за возачките дозволи
Европскиот парламент на почетокот на годинава ја поддржа новата директива за возачките дозволи, чија единствена цел е намалување на сообраќајните незгоди што завршиле со смртни последици. Новите кандидати ќе треба да возат во снежни и влажни услови, мртви агли, да го познаваат системот за помош на возачот, како и безбедно отворања на вратите на возилото. Покрај тоа, на секои 15 години возачите ќе подлежат на здравствени прегледи. Возачките дозволи за мотоцикли, автомобили и трактори ќе важат 15 години, додека за камиони и автобуси пет години.
