Анкета на НБРМ: Се заоструваат условите за кредитирање

Народната банка ги објави резултатите од новата анкета за кредитната активност според кои има заострување на условите за кредитирање и намалена побарувачка за кредити и кај корпоративниот сектор и кај населението.

Во првиот квартал на 2024 година анкетата укажува на посилно нето-заострување на вкупните услови за одобрување корпоративни кредити, во споредба со претходниот квартал. Сепак, голем процент банки (околу 81 процент) укажуваат на непроменети кредитни услови.

„Нето-заострувањето на условите за кредитирање на претпријатијата во првиот квартал не е во согласност со очекувањата за нето-олеснување, дадени од банките во претходната анкета. За вториот квартал од 2024 година се очекува мало нето-заострување на кредитните услови за одобрување корпоративни кредити“, наведуваат од Народната банка.

Анализирано од аспект на поединечните услови за кредитирање на претпријатијата, во првиот квартал на годината банките укажуваат дека кај каматната стапка се забележува мало нето-олеснување при нето-заострување кај големината на заемот или на кредитната линија и барањата за обезбедување. Кај условите „некаматни приходи“ и „достасување на заемите“ не се забележува промена во однос на претходната анкета.

Од аспект на влијанието на монетарната политика врз условите за кредитирање на корпоративниот сектор во првиот квартал од годината, околу 39 проценти од банките укажуваат дека промените во монетарната политика влијаеле делумно врз нивната каматна политика (47 проценти во претходниот квартал), додека 48 проценти од банките укажуваат на нејзиното незначително влијание врз нивната каматна политика (38 проценти во претходната анкета).

Во првиот квартал на 2023 година анкетата укажува на посилно нето-намалување на побарувачката на корпоративните кредити во споредба со претходниот квартал. 

„Нето-намалувањето на побарувачката во првиот квартал не е во согласност со очекувањата за нето-зголемување наведени во претходната анкета. За вториот квартал од 2024 година банките очекуваат нето-зголемување на кредитната побарувачка од страна на претпријатијата“, велат од Народната банка.

Каква е состојбата кај кредитите за населението?

Во текот на првиот квартал од 2024 година банките укажуваат на незначително нето-заострување на вкупните кредитни услови кај домаќинствата, поумерено во споредба со претходниот квартал.

„Нето-заострувањето на кредитните услови во првиот квартал отстапува од очекувањата на банките дадени во претходната анкета за умерено нето-олеснување на условите. За вториот квартал од 2024 година банките очекуваат нето-олеснување на кредитните услови кај вкупните кредити на домаќинствата“, наведуваат од Народната банка.

Анализирано од аспект на поединечните кредитни услови, се забележува нето-олеснување кај каматните стапки на станбените и потрошувачките кредити. Кај станбените кредити, обврските за обезбедување и покриеноста на кредитот со обезбедување забележуваат умерено нето-олеснување за разлика од нето-заострувањето во минатата анкета, при натамошно нето-олеснување кај провизиите, но послабо во споредба со претходната анкета, додека кај достасувањето на заемите не се забележува промена. Кај потрошувачките кредити, достасувањата на заемите и некаматните приходи бележат натамошно мало нето-олеснување, при мало нето-олеснување и кај условот „обврски за обезбедување“, кој во претходната анкета забележа мало нето-заострување.

Во однос на факторите што предизвикуваат промена на условите за одобрување кај кредитите на домаќинствата, банките укажуваат дека конкуренцијата од другите банки и натаму е главниот фактор што придонесува за нето-олеснување на кредитните услови кај станбените и кај потрошувачките кредити, но послабо во споредба со претходната анкета. Трошоците на финансиските средства и ограничувањата на билансот на состојба придонесуваат за нето-олеснување кај станбените и потрошувачките кредити, за разлика од нето-заострувањето во претходната анкета.

„Од факторите од групата ’согледување на ризикот’, кај сите фактори се забележува нето-олеснување на условите кај станбените кредити и нето-заострување на условите кај потрошувачките кредити, за разлика од нето-заострувањето на кредитните услови кај двата типа кредити во претходната анкета“, велат од Народната банка.

Од аспект на влијанието на промените на монетарната политика врз каматната политика на банките при одобрувањето кредити на домаќинствата, најголемиот дел банки (околу 52 процента) укажале дека промените во монетарната политика делумно влијаеле врз нивната каматна политика (23 проценти во претходната анкета). Истовремено, околу 33 проценти од банките одговориле дека промените во монетарната политика не влијаеле врз каматната политика на банките (околу 42 процента во претходната анкета). Околу 15 проценти од банките укажале дека промените во монетарната политика незначително влијаеле врз нивната каматна политика во овој период (9 проценти во претходната анкета). 

Во првиот квартал на 2024 година анкетата укажува на поумерено нето-намалување на побарувачката на вкупните кредити на секторот „домаќинства“ во споредба со претходниот квартал.

„Нето-намалувањето на побарувачката на вкупните кредити на домаќинствата во овој квартал отстапува од очекувањата за нето-зголемување на побарувачката дадени од страна на банките во претходната анкета. Во вториот квартал од 2024 година банките повторно очекуваат нето-зголемување на побарувачката на вкупните кредити од страна на домаќинствата поголемо во однос на претходната анкета“, информираат од Народната банка. 

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар