.webp){kind=icon}
Грчкиот премиер Кирјакос Мицотакис минатата недела во Вашингтон, каде што се одржа самитот на НАТО по повод 75 години од формирањето на Алијансата, рече дека Атина има оружје со кое ќе реагира на тактиката на македонското раководство за различно именување на земјава.
„Грција во овој момент нема да го открие оружјето со кое располага за да одговори на евентуалната упорност на раководството на соседната земја во оваа тактика“, рече Мицотакис на прес-конференцијата на маргините на самитот на НАТО во Вашингтон.
Заострената политичка реторика меѓу двете земји, која стана интензивна по завршувањето на парламентарните избори во земјава, не е пречка за Македонците и ова лето најчесто да го поминуваат одморот на грчките плажи. Лани Грција ја посетиле 1.128.000 туристи од земјава или двојно повеќе од 2022 година. Долгите редици на граничниот премин Богородица летово се доказ дека рекордот може да биде урнат.
Во делот на трговијата, и годинава Грција останува трет најголем партнер на земјава. Според статистичките податоци, во текот на 2023 година трговската размена достигнала милијарда и 350 милиони евра. Грција е особено важна за земјава и поради тоа што преку солунското пристаниште се одвива најголем дел од македонската трговија.
Што донесе Преспанскиот договор?
Од 2017 година, кога беше потпишан Преспанскиот договор, расте бројот на грчки туристи во земјава. До потпишувањето на договорот во Преспа, Грците не беа чести гости во земјава. Нивните посети се сведуваа главно на казината во Гевгелија. Според Аркан Керим, потпретседател за надворешни односи при Сојузот на стопански комори на Македонија, тој интерес е особено зголемен по пандемијата, и тоа за посети на градот Скопје.
„Сега веќе не станува збор за туристи што доаѓаат само во казината во Гевгелија туку за гости што доаѓаат во Скопје. Бележиме зголемени посети на туристи од Атина, овој раст особено е забележан годинава, откако профункционира авиолинијата Скопје-Атина. Годинава имавме групи и од островите. Овие гости сакаат да го видат ’Скопје 2014’, но градот е дел и од балканските тури“, вели тој.
Дали заострената реторика може да влијае на економските релации?
И покрај деценискиот спор меѓу двете земји, стопанствениците од Македонија и од Грција имаат долга соработка. Грчки компании вложуваа и пред Преспанскиот договор во земјава, и тоа во најмоќните сектори - нафтениот бизнис преку „Окта“ и финансискиот сектор преку „Стопанска банка“.
Во истиот период и македонските бизнисмени се насочија кон грчкиот пазар, а по растот на цените на недвижностите во земјава, голем број македонски граѓани купија имоти во Солун и на Халкидики.
„Можеби е пропуштена шанса што Преспанскиот договор не беше потпишан порано. Во тој период најмногу ќари Бугарија. Грчките бизнисмени отворија многу компании таму, преселија голем дел од бизнисите. Да се решеше спорот порано, многу од нив ќе беа во земјава“, вели Керим.
Со оглед на заострената реторика, Керим вели дека е потребна претпазливост. Иако беше најавено дека летово ќе се лета од Скопје за Крит, по изборите грчките власти објавија дека авиолинијата се откажува.
„Беше речено дека тоа се прави поради неисплатливост, но тоа беше политички сигнал. Тоа ќе беше историска можност“, вели Керим.
Тој смета дека секогаш во време на избори, и кај нас и во Грција, ова прашање ќе служи за политичко пазарење, за внатрешна употреба. Сепак, според него, најважно е топката да се смири и двете страни да го почитуваат договорот од Преспа.
