Анкетата за инфлациските очекувања и очекувањата за движењето на реалниот БДП за периодот 2024 ‒ 2026 година, спроведена во септември покажува надолна ревизија на очекувањата за просечната стапка на инфлација, без позначителни промени во очекувањата за растот на БДП, соопшти Народната банка.
„Економските аналитичари иако и натаму сметаат дека постои висок степен на неизвесност околу текот на идните случувања и најголемите ризици ги поврзуваат со воениот судир во Украина, конфликтот на Блискиот Исток, како и ефектите кои би ги имале климатските промени, сепак посочуваат и дека постепеното забавување на инфлацијата, како и зголемената инвестициска активност во наредниот период би можеле да имаат позитивни ефекти за домашната економија“, додаваат од Народната банка.
Во однос на инфлацијата, испитаниците и натаму очекуваат нејзино постепено забавување и нивните очекувања за сите три години се пониски во споредба со претходната анкета. Така, тие очекуваат просечна стапка на инфлација од 3,6 проценти за 2024 година (3,9 проценти во претходната анкета), 2,9 проценти за 2025 година (3 проценти во претходната анкета) и 2,4 проценти за 2026 година (2,7 проценти во претходната анкета).
Прочитај повеќе

Дурмиши: Есенската кошничка спречи поголем раст на цените на храната
Храната во септември била за 1,7 отсто поскапа споредено со август.
08.10.2024

Глобалните цени на храната забележаа најголем раст од март 2022 година
Сушите, поплавите и шумските пожари ги зголемуваат цените на хранат
05.10.2024

Инфлацијата во еврозоната падна под 2 отсто за првпат од 2021 година
Инфлацијата во еврозоната се намали под целта на Европската централна банка (ЕЦБ) од 2 отсто.
01.10.2024

НБРМ ја намали основната камата на 6,05 отсто
Народната банка ја намали референтната камата за 0,25 процентни поени.
18.09.2024
„Слично како и досега, испитаниците и натаму очекуваат поумерени притисоци врз инфлацијата како резултат на постепеното стабилизирање на цените нa храната и енергентите, а исто така се очекува дека за забавување на инфлацијата ќе придонесат и преземените мерки од страна на носителите на политиките, како и забавувањето на странската инфлација“, наведуваат од Народната банка.
Како фактори коишто би можеле да предизвикаат нагорни притисоци врз инфлацијата, и натаму се посочуваат продолженото траење и неизвесноста околу разрешувањето на војната во Украина и на конфликтот на Блискиот Исток, како и климатските промени, кои влијаат врз цените на примарните производи. Исто така, испитаниците сметаат дека можните зголемувања на платите како резултат на случувањата на пазарот на труд, но и на пензиите, како и евентуалните влошувања во снабдувањето со енергија и порастот на цените на регулираниот пазар би можеле да доведат до евентуални дополнителни инфлациски притисоци.
Во поглед на економската активност, кај очекуваната стапка на раст не се направени поголеми промени. Така, испитаниците очекуваат економски раст од 2,2 проценти оваа година (2,3 проценти во претходната анкета), а за 2025 и 2026 година очекуваните стапки на раст од 3,1 и 3,7 проценти, соодветно, се исти како и во претходната анкета.
Во однос на факторите кои придонеле за ваквите очекувања, испитаниците и во оваа анкета ги посочуваат влошените изгледи за раст на економиите на главните трговски партнери, неизвесноста од идниот тек на војната во Украина, конфликтот на Блискиот Исток и климатските промени и нивното влијание врз синџирите на снабдување. Исто така, испитаниците и натаму ја наведуваат неизвесноста поврзана со текот на преговорите соЕУ како потенцијален фактор на ограничување на економскиот раст во следниот период.
Од друга страна, испитаниците сметаат дека постепеното стабилизирање на инфлацијата, отпочнатото намалување на домашните и странските каматни стапки, како и растот на платите и пензиите би можеле да придонесат за раст на личната потрошувачка и инвестициите, што би се одразило позитивно врз економскиот раст.
„Дополнително, испитаниците очекуваат зголемување на странските и на домашнитеинвестиции, како и забрзана реализација на јавните инвестициски проекти пред сѐ поврзани со патната инфраструктура и во енергетскиот сектор“, велат од Народната банка.