НБРМ ја намали основната камата на 6,05 отсто

Народната банка ја намали референтната камата за 0,25 процентни поени. Ова е прво намалување на каматата на благајничките записи од март 2021 година и наедно прво намалување од почетокот на кризата со инфлацијата, кога започна циклусот на монетарно затегнување.

„На седницата беше оценето дека најновите услови во економијата овозможуваат да се почне со постепено претпазливо нормализирање на поставеноста на монетарната политика. Следствено, беше одлучено каматната стапка на благајничките записи да се намали за 0,25 п.п., на нивото од 6,05 отсто. Каматните стапки на депозитите прекуноќ и на 7 дена се непроменети, на нивоата од 4,20 отсто и 4,25 отсто, соодветно. Понудата на благајнички записи на редовната аукција е исто така непроменета и изнесува 10 милијарди денари“, се наведува во соопштението на НБРМ.

Со намалувањето за 0,25 п.п., НБРМ ја задржува внимателноста имајќи ги предвид ризиците поврзани со надворешното опкружување што сè уште постојат, но и со домашните фактори што влијаат врз агрегатната побарувачка. И натаму се очекува дека нивото на каматните стапки, заедно со досегашните промени кај задолжителната резерва и преземените макропрудентни мерки, ќе придонесе за ценовна стабилност на среден рок и за задржување на стабилноста на девизниот курс.

Одлуката за монетарната политика е заснована на оцените за инфлацијата, која се движи во рамките на очекувањата, како и на постојаните поволни движења на девизниот пазар.

„Годишната стапка на инфлација во август позначително забави и изнесува 2,2 отсто, при поволни движења кај сите три главни компоненти, односно пад на цените кај прехранбената и енергетската компонента и забавен раст на базичната инфлација. Со оглед на споредбената основа од 2023 година (мерки за привремено ограничување на растот на цените), до крајот на годината е можна определена променливост во стапката на инфлација, но во просек за целата 2024 година се очекува дека ќе биде во рамките на проектираната од 3,5 отсто, според априлскиот циклус проекции. Во анкетите на ЕК за очекувањата на потрошувачите веќе пет месеци по ред преовладуваат очекувања за намалување на цените во следниот период. Во однос на берзанските цени на примарните производи, најновите прогнози се ревидирани надолу, во согласност со зголемената понуда и намалената побарувачка, што е поврзано со послабите изгледи за раст“, наведува НБРМ.

Состојбата на девизниот пазар е стабилна и движењата се поволни. Нивото на девизните резерви на крајот на август изнесува 4.469,8 милиони евра, што е соодветно за задржување на стабилноста на курсот на домашната валута.

Во однос на последните расположливи податоци од надворешниот сектор, трговскиот дефицит во јули 2024 година е во согласност со очекувањата од априлскиот циклус проекции. Остварувањата на менувачкиот пазар заклучно со крајот на август се малку повисоки од проектираните нето-приливи од приватните трансфери. Остварениот дефицит во тековната сметка на билансот на плаќања во вториот квартал од 2024 година е понизок од очекувањата според априлската проекција, при истовремено повисоки остварени нето-финансиски приливи.

Во однос на политиката на Европската централна банка (ЕЦБ), како фактор што Народната банка исто така го има предвид, на последната седница во септември по вторпат годинава беше донесена одлука за намалување на каматната стапка за 0,25 п.п.

Економскиот раст во вториот квартал на 2024 година забрза и е речиси идентичен со проекциите на Народната банка.

„Реалниот раст на домашната економија изнесува 2,3 отсто на годишна основа (1,2 отсто во претходниот квартал), при натамошен раст и на квартална основа. Така, во првата половина од годината е остварен раст од 1,8 отсто, што е блиску до нашата проекција од 1,9 отсто. Високофреквентните податоци за третиот квартал од 2024 година со кои се располага во моментов се ограничени. Засега, податоците за јули покажуваат реален годишен раст на прометот во вкупната трговија и на индустриското производство, наспроти нивниот пад во претходниот квартал. Во однос на ризиците за растот во следниот период, тие и натаму постојат и се поврзани пред сè со случувањата во надворешното опкружување, но и со интензитетот на остварувањето на домашните инфраструктурни проекти“, соопшти НБРМ.

Во монетарниот сектор, депозитниот потенцијал на банките е солиден и засега со изгледи за подобри остварувања од очекуваните за третиот квартал. Слични се остварувањата и кај кредитниот раст, којо се одржува малку над проектираниот.

Општо земено, најновите остварувања кај клучните макроекономски показатели, како и согледувањата во однос на нивната идна патека, создадоа можност за намалување на основната каматна стапка.

„Сепак, Народната банка го задржува внимателниот пристап при натамошните одлуки за монетарната политика. Ризиците поврзани со надворешното опкружување треба и натаму да се следат, пред сè цените на примарните производи, кои сè уште се под влијание на нестабилниот геополитички контекст и климатските промени, а треба да се внимава и на ризиците од домашните фактори коишто може да влијаат врз побарувачката и цените во следниот период, вклучувајќи ја и политиката на платите. Оттаму водењето внимателни макроекономски политики ќе биде нашиот приоритет и во иднина. Народната банка и натаму е подготвена да ги употреби сите неопходни инструменти и да презема соодветни мерки со кои ќе се придонесе за задржување на стабилноста на девизниот курс и ценовната стабилност на среден рок“, пишува во соопштението на НБРМ.

Во интервју за „Блумберг Адрија“ професорот на Виенскиот институт за меѓународни економски студии истакна дека, на среден рок нивото на каматните стапки ќе остане на четири проценти, а до крајот на оваа година НБРМ ќе ја намали каматна стапка уште два пати.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар