Колку заработуваат македонските спортски клубови?

На Македонска берза, на Слободниот пазар,  излистани се и околу 20-тина фудбалски клубови, и уште толку од другите спортови, претежно ракомет и кошарка. Од она што може да го видиме како најнови доставени извештаи, ажурноста и не им е некоја силна страна, па така, за 2024 година ревидирани финансиски  извештаи досега поднеле само минатогодишниот фудбалски шампион ФГ „Струга Трим-Лум“ и ФК „Ренова“ од тетовско Џепчиште, додека останатите спортски клубови годинава имаат доставено или само податоци од финансиски извештаи за 2024, или ревидирани извештаи, но за 2023 година.

Па, така, новиот фудбалски шампион на Македонија, тетовска „Шкендија“ последен ревидиран финансиски извештај до Македонска берза има доставено во јануари годинава, и тоа за 2023 година, според којшто вкупните приходи на клубот изнесувале 153,8 милиони денари или 2.5 милиони евра, за 22 отсто помалку од годината претходно. Клубот чијшто главен спонзор е компанијата „Еколог Интернешнл“ (Ecolog International) на семејството Дестани, со седиште во Дубаи, ОАЕ, најмногу заработил од спонзорство и реклама, околу 1.93 милиони евра, нешто повеќе од 2022 година. Но,  затоа пак драстично се намалиле приходите од УЕФА за солидарност и награди, од речиси еден милион евра, на околу 320 илјади евра. Расходите на клубот во 2023 година изнесувале вкупно 2.4 милиони евра, за околу половина милион евра помалку од 2022. Нето добивката на „Шкендија“ за 2023 изнесува околу 63 илјади евра, за разлика од 250 илјади евра годината претходно.

„Еколог“, моќна логистичка компанија основана од тетовецот Љазим Дестани е спонзор на ФК „Шкендија“, актуелниот шампион на Македонија. Фото: Еколог ФБ страна

 

 „Силекс“ од Кратово, вториот најдобар фудбалски клуб во земјава во неодамна завршената сезона, во јануари исто така, има доставено ревидиран извештај за 2023 година, сезона кога се натпреварувал во Втората македонска лига. Клубот имал вкупни приходи од 1.1 милиони евра, повеќе за 32 отсто од годината претходно. Расходите биле околу 1.08 милиони евра, што значи дека пријавена е минимална добивка од околу 3.400 евра, помала за 20 отсто.

ФК „Струга Трим -  Лум“, пак, шампионот за сезоната 2023/2024, а оваа сезона на четвртото место, деновиве има доставено финансиски извештај за 2024 година, каде што се гледа дека вкупните приходи на клубот се 1.53 милиони евра, за 5 отсто помалку во однос на 2023 година. За 2024 приходите од спонзорство и реклама се драстично паднати, од 170 илјади евра, на само 14.5 илјади евра, додека приходите од УЕФА се движат на исто ниво, околу 1.4 милиони евра. Клубот пријавил и останати оперативни приходи од 132 илјади евра. Расходите на „Струга Трим-Лум“ за 2024 се околу 1.57 милиони евра, што значи дека на крајот, салдото е загуба од околу 47 илјади евра, за разлика од добивката годината претходно, од 423 илјади евра.

ФК „Вардар“ последен пат поднел извештај во 2022

Во првите петтопласирани клубови на табелата во 2024/2025 година се и скопските клубови „Работнички“ и „Вардар“, на третото и петтото место. ФК „Работнички“ последен ревидиран извештај има доставено во јули 2024, за 2023 година, каде што е пријавена загуба од околу 320 илјади евра. ФК „Вардар“, којшто со години се мачи да го врати стариот сјај на македонска фудбалска гордост, последен пат објавил извештај во октомври 2021, за работењето во 2020. Па, така, околу тоа што прави контроверзниот Миленко Неделковски кого што новиот сопственик го постави пред неколку месеци за директор на клубот, ќе дознаеме веројатно некаде во 2030. А, за 2020, клубот пријавил приходи од 210 илјади евра, и загуба од нешто над еден милион евра.

Да преминеме сега на спортот што можеби е втор по популарност, но затоа пак каде што имаме веројатно најголеми успеси како држава, репрезентативно, а особено екипно, а тоа е ракометот. На Македонска берза на Слободниот пазар се излистани најуспешните домашни клубови, па да почнеме со старо-новиот шампион, РК “Еурофарм Пелистер“, којшто во февруари годинава има доставено ревидиран извештај за 2023. Вкупните приходи на клубот во таа година се околу 1.6 милиони евра, за 25 отсто повисоки од годината претходно. Вкупните расходи се без малку колку и приходите, па клубот нема речиси никаква добивка, односно прокнижена е симболична сума од 400 евра.

РК „Алкалоид“, којшто деновиве со одлука на Европската ракометна федерација (ЕХФ) службено го доби финалниот реванш меч против грчки „АЕК“ и стана освојувач на Европскиот ракометен куп, има доставено ревидиран извештај за 2023 година, во септември 2024. Вкупните приходи на клубот за таа година се 1.8 милиони евра, додека расходите се 1.46 милиони евра. Најголем дел од приходите, 97 отсто, доаѓаат од спонзорот, фармацевтската компанија „Алкалоид“ од Скопје.

РК „Алкалоид“ Скопје за само четири години постоење стана победник на ЕХФ Европскиот куп. Фото: ФБ страна на РК Алклоид

 

Карактеристично е што во финансискиот извештај, дадена е забелешка за даночниот ризик по клубот, каде што се вели дека во земјава тековно се во сила неколку даночни закони, кои се воведени од страна на Министерството за финансии – ДДВ, данок на добивка, персонален данок на доход и останати даноци.

„Меѓутоа, регулативите кои ја дефинираат имплементацијата на овие закони, често се нејасни или воопшто не постојат. Постојат спротивставени мислења, кои се однесуваат на правното толкување на регулативата, помеѓу различни министерства и државни организации. На тој начин се креираат неизвесности, како и правни конфликти.“, велат од друштвото. Од РК „Алкалоид“ додаваат и дека толкувањето на даночната легислатива од страна на даночните власти, примената врз трансакциите и активностите на Друштвото, може да не коинцидира со толкувањата на раководството. Како резултат на тоа, трансакциите може да бидат оспорени од даночните власти и од Друштвото може да биде побарано да плати дополнителни даноци, пенали и камати, кои можат да бидат значајни.

РК „Вардар 1961“, најуспешниот домашен ракометен клуб досега, освојувач на две европски шампионски титули, во јануари 2025 има доставено неревидиран извештај за 2023 година, каде што приходите изнесуваат 1.2 милиони евра, а расходите 1.28 милиони евра, па друштвото покажало загуба од околу 80 илјади евра.

На Слободниот пазар „од игла до локомотива“

Инаку, на Слободниот пазар на Берзата, како подсегмент од Редовниот пазар, сместени се околу 400 акционерски друштва за коишто во добар дел ретко кој слушнал дека и воопшто постојат, но сепак и тие имаат согласно законската регулатива определени обврски за известување на јавноста околу своето работење.

Интересно е што тука имаме буквално сѐ и сешто, од компании со приходи што се мерат со стотици милиони евра, па до бизниси на ниво на „гранапче“ со обрт од неколку десетици илјади евра, од големи државни енергетски компании, преку банки и осигурителни компании, брокерски друштва, автобуски превозници, хотели, до земјоделски стопанства, па сѐ до спортските клубови што ги анализиравме. И самата Македонска берза, која е исто така акционерско друштво во сопственост на неколку банки од државава, е сместена на Слободниот пазар.

Според Законот за хартии од вредност, член 166-б, акциите на овие компании не котираат на Берзата и не се водат во Регистарот на друштва со посебни обврски за известување, па затоа за нив има помали барања за транспарентност. Со нивните акции ретко има трансакции, и во принцип од многу малку од нив можете да купите акции, затоа што практично нема слободни акции за тргување и сл., иако за хартиите од вредност за секоја од овие компании може да дадете налог за купување.  Повремено, може да се случи некоја зделка доколку има значителна промена во сопственичката структура и сл., и тоа е сѐ отприлика.

Надзорот над нив целосно го врши Комисијата за хартии од вредност, а Берзата е само медиум каде што тие се должни да ги објавуваат податоците, со помала редовност или деталност во однос на котираните друштва.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар