Според истражувањето на Стопанската комора на Европската Унија (ЕУ) во Кина, Кина го губи својот сјај како водечка земја за инвестиции бидејќи компаниите се обидуваат да избегнат геополитички ризици и да се свртат кон Југоисточна Азија и Европа.
Само 13 отсто од анкетираните компании годинава ја гледаат Кина како врвна инвестициска дестинација, што е најниско ниво од почетокот на ова истражување, односно од 2010 година, и претставува пад од 27 отсто, колку што беше процентот во 2021 година. Компаниите сега ги пренасочуваат инвестициите за ублажување на влијанието на „одвојувањето“ меѓу Кина и другите земји, како и за наоѓање можности на друго место, според истражувањето објавено во петокот.
Резервираните одговори ја нагласуваат слабата привлечност на Кина за странските фирми и покрај ветувањето на претседателот Шји Џјинпинг минатиот ноември дека ќе преземе повеќе мерки на „затоплување“ за да го олесни пристапот до втората по големина економија во светот. Влошувањето на расположението на инвеститорите е особено алармантно бидејќи го одразува ставот на земјата за последиците од пандемијата за компаниите.
„Она што го гледаме сега е дека оваа перцепција за проблемите во домашната економија сега почнува да добива потраен карактер“, рече Јенс Ескелунд, претседател на Стопанската комора, на брифинг со новинарите во четвртокот. „Тоа значи дека компаниите почнуваат да ги приспособуваат своите очекувања“.
Повеќе од две третини од испитаниците рекле дека водењето бизнис во Кина станало потешко во 2023 година, што е највисок процент откако прашањето беше поставено за првпат во 2014 година. Градежниот сектор пријавил особено предизвикувачки услови, велејќи дека полето за игра е повеќе натежнато во корист на домашните конкуренти, а градежната активност дополнително е забавена поради кризата со недвижностите во Кина.
Мноштво странски лидери, од германскиот канцелар Олаф Шолц до американската министерка за финансии Џенет Јелен, му се пожалија на Пекинг во последните недели за нееднаков третман на фирмите од странство што работат во земјата. ЕУ и САД ја засилија кампањата против трговските и економските практики на Кина, особено доведувајќи ги во прашање, како што велат, кинескиот индустриски суфицит и обид за заживување на растот со преплавување на глобалните пазари со евтини производи, вклучувајќи електрични возила и челик.
Повторувајќи ја таа загриженост, повеќе од една третина од компаниите на ЕУ во Кина велат дека забележуваат прекумерен капацитет во сите индустрии, а проблемот е најизразен во градежниот и автомобилскиот сектор. Тие го припишуваат ова на прекумерните инвестиции во домашниот производствен капацитет и недостигот од побарувачка во Кина, велејќи дека вишокот ги намалува цените и го зголемува конкурентскиот притисок во земјата.
Европските лидери се заканија со нови царини за електричните автомобили увезени од Кина, обвинувајќи го Пекинг за нелегална финансиска поддршка за индустријата. Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, неделава рече дека блокот е подготвен да ги искористи сите достапни алатки за да ги брани своите економии по состанокот со Шји во Париз.
Кина ги отфрли тврдењата, велејќи дека нејзината индустрија е конкурентна поради иновациите, а не поради владините субвенции.
Двосмислените правила и непредвидливото правно опкружување остануваат главните регулаторни пречки, според истражувањето. Компаниите за финансиски услуги гледаат на законите за податоци како главна грижа.
Загриженоста за забавување во Кина се интензивираше во 2024 година, при што 55 отсто од испитаниците ја рангираа меѓу трите најголеми деловни предизвици, во споредба со само 36 отсто една година порано. Повеќе од половина од анкетираните компании планираат да ги намалат трошоците, а секоја четврта од тие компании сака да го направи тоа со намалување на бројот на вработени.
Само 42 отсто рекле дека планираат да го прошират својот бизнис во земјата во 2024 година, што е најниско ниво од почетокот на истражувањето во 2012 година. Овие мерки ризикуваат дополнително да ги влошат економските проблеми во земјата, соопшти комората.
Како што бледнее привлечноста на Кина како инвестициска дестинација за европските фирми, Здружението на нациите од Југоисточна Азија се појавува како главен корисник на пренасочени пари, по што следуваат Европа, Индија и Северна Америка, според истражувањето.