Бургерите станаа луксуз, климатските промени ги кренаа цените до небо

Нема сомнение дека стековите и хамбургерите придонесуваат за глобалното затоплување, поради силните метански гасови што ги испуштаат кравите и нивните обемни пасишта. Но сè потоплата планета со сè поекстремни временски услови влијае и на цената на твојот стек или хамбургер.

По години суша, пасиштата не произведуваат доволно трева за да ги нахранат говедата. Затоа, сточарите ги праќаат животните на колење порано од планираното, намалувајќи ги стадата и покрај тоа што Американците јадат сè повеќе говедско месо. Ова ги крева цените на рекордно високо ниво.

Просечната цена на мелено говедско месо во супермаркетите во американските градови надмина 6 долари за фунта (околу 0,45 килограми) во јуни, додека цената на суровите говедски стекови се приближи до 11,5 долари за фунта. Според податоците на американското Биро за трудова статистика, овие нивоа се највисоки во последната деценија.

Цената на говедското месо во САД никогаш не била повисока

 

Растот на цените го отсликува феноменот познат како климатска инфлација, при што сушите, топлотните бранови, поплавите и шумските пожари ги зголемуваат трошоците за сѐ, од осигурување на домот до намирници. Додека некои поскапувања засега се покажуваат како привремени, други, како што е говедското месо, се очекува да останат високи најмалку во наредните неколку години.

„Ова е еден од показателите како климатските промени ќе влијаат врз нашиот прехранбен систем, а тоа веќе се случува кај говедското месо“, вели Бен Лилистон, директор за рурални стратегии и климатски промени во Институтот за земјоделска и трговска политика, невладина организација со седиште во Минеаполис. „Истото тоа веќе се забележува и кај други производи, како кафето“.

Долготрајна суша

Цените на говедското месо во САД нагло се зголемуваат поради години на суша во регионите во кои се одгледува добиток. Особено на југозападот на САД, вклучувајќи ги и производствените области како што е долината Сан Хоакин во Калифорнија, сушата во последните 25 години го надминува историскиот просек, вели метеорологот од Министерството за земјоделство на САД, Бред Рипи.

Научниците утврдиле дека високите температури предизвикани од глобалното затоплување го зголемуваат ризикот од суши на одредени локации и ја прават сушата поинтензивна. На пример, студија од 2020 година што ги анализирала исклучително сувите услови на западот од САД и во северно Мексико во периодот 2000–2018 утврдила дека климатските промени придонеле за речиси половина од интензитетот на таа суша.

Сушните услови во САД во последниве години дополнително биле засилени од неколку појави на природниот климатски феномен Ла Ниња, кој, според Рипи, има тенденција да остава делови од САД посуви од вообичаено.

Сточарите имаат неколку опции, вклучувајќи го и хранењето на стадата со алтернативи на пасишна трева, како што е сено. Но, како што продолжуваат сувите услови, продажбата на добиток станува поисплатлива отколку купувањето скапа храна. Стадата во САД се намалуваат со години, а сега се најмали досега и покрај тоа што условите со сушата се подобрени.

„Долгорочниот ефект е дека има помал капацитет за производство, што точно ја опишува ситуацијата во која се наоѓаме сега, по четири или пет години од овој процес“, вели Дерел Пил, професор по агробизнис на Државниот универзитет во Оклахома (Oklahoma State University).

Во меѓувреме, побарувачката за говедско месо од потрошувачите расте, што дополнително придонесува за зголемување на цените. Тоа создава дилема дали да се искористат денешните високи цени или да се задржат животните за размножување, процес што носи добивка дури по неколку години. Женско теле родено годинава може да се продаде и да стане дел од понудата на говедско месо веќе следната година или да се оплоди во 2026 година и да роди теле подготвено за пазарот околу 2028 година. Говедата, за разлика од живината и свињите, обично раѓаат само по едно младенче.

Други фактори што влијаат врз сточарството, покрај сушата, се и повисоките каматни стапки и зголемените трошоци за репроматеријали, од самите животни до храната и опремата.

Повеќе климатски предизвици

Најголемиот дел говеда го поминуваат животот на отворено, што ги изложува на други обележја на климатските промени, како што се екстремните горештини. Високите температури можат да влијаат на репродуктивното здравје на говедата и на нивниот раст, што го продолжува времето и ги зголемува трошоците за нивно одгледување.

Во сценариото со највисоки емисии, до 2050 година би можело да стане толку жешко што сè помалку делови од светот ќе бидат погодни за производство на говедско месо, според најновиот извештај на Меѓувладиниот панел за климатски промени (Intergovernmental Panel on Climate Change – IPCC).

Друг заканувачки ефект поврзан со климатските промени е и појавата на смртоносниот паразит познат како паразитска мува (screwworm - мува-паразит што напаѓа живо ткиво), кој одамна бил искоренет во САД, но повторно се појавил во Мексико. Овој паразит успева во потопла клима, а научниците предупредуваат дека климатските промени би можеле да придонесат за негово ширење.

Иако поголемиот дел од американското говедско месо се произведува во земјата, САД редовно увезуваат млади телиња од Мексико за догојување во американските фарми за добиток, вели Дејвид Андерсон, професор и економист за сточарство на Универзитетот А&М во Тексас (Texas A&M University). Испораката на тие телиња, што претставуваат околу 4 отсто од американското производство на телешко месо, повремено се прекинува од ноември наваму поради заканата од паразитската мува (screwworm).

„Дури и на маргините, тоа е значителен број животни“, вели тој. „И тоа придонесува за високите цени“.

 

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар