Парите можат да купат среќа, барем до 500.000 долари

Парите навистина купуваат среќа, а корелацијата се протега многу над прагот на годишна плата од 75.000 долари што долго се сметаше како граница за да се има влијание, според тим на научници, вклучително и психолог нобеловец кој ја претстави идејата за платото на среќата пред повеќе од една деценија.

Задоволството се зголемува паралелно во согласност со приходите, па дури и се забрзува кога платата се зголемува над 100.000 долари годишно - сè додека личноста ужива одредено основно ниво на почетна среќа. На ова укажува студија спроведена на 33.391 луѓе кои живеат во САД, објавена на 1 март во списанието Proceedings of the National Academy of Sciences. Авторите велат дека ефектот е очигледен кај платите до 500.000 долари, но недостигаат цврсти податоци за над тоа ниво.

Резултатите се во спротивност со познатиот труд од 2010 година на психологот Даниел Канеман и економистот Ангус Дитон, кој утврди дека среќата се зголемува со растот на приходот додека соодносот не почне да се „порамнува“ на нивото на заработка меѓу 60.000 и 90.000 долари годишно.

Сега Канеман го ревидираше својот труд во соработка со докторантот по психологија на Универзитетот Харвард и поранешен продукт менаџер за софтверски производи, Метју Килингсворт, при што во студијата од 2021 година, која ја истражува истата тема, воопшто не е утврдено никакво плато на среќата. 

Всушност, нивниот нов труд наиде на рамнина, но само меѓу најнесреќните 20 отсто од луѓето и само тогаш кога ќе почнат да заработуваат над 100.000 долари. Но, дури и членовите на оваа несреќна група стануваат посреќни бидејќи нивниот приход се зголемил до шест цифри. Само во оваа точка ефектот на среќата од повеќе пари престанува да делува и „јадот не се ублажува со високите приходи“.

„За многу сиромашни луѓе, парите очигледно многу помагаат“, изјави Килингсворт за „Њу сајантист“ (New Scientist). „Но, ако имате пристоен приход и сè уште очајувате, изворот на вашата мака веројатно не е нешто што парите можат да го поправат“.

За сите други Американци надвор од оваа група, повеќе пари значат повеќе среќа, барем до одреден степен. За најсреќните 30 отсто од населението, стапката на зголемување на среќата дури и се забрзува кога приходите надминуваат 100.000 долари.

Имајќи го ова предвид, истражувачите откриле дека севкупниот емоционален ефект од повеќе пари врз една личност е мал во споредба со други околности, дури и во смисла на нешто едноставно како два слободни дена на крајот од неделата.

„Приближно четирикратна разлика во приходот е речиси еднаква со ефектот на викендот“, се вели во извештајот.

Анкетираните луѓе биле вработени меѓу 18 и 65 години кои живеат во САД, со просечна возраст од 33 години и просечен приход на домаќинството од 85.000 долари годишно. Учесниците биле анкетирани за чувството на среќа неколку пати на ден со помош на апликација развиена од Килингсворт.

Иако анкетата опфатила и учесници со приходи над 500.000 долари, истражувачите велат дека е невозможно дефинитивно да се каже дека ефектот е присутен кај луѓето кои заработуваат повеќе од ова.

„Трендот во нашите податоци постојано расте преку највисоката група на приходи [500.000 долари], но колку подалеку се протега е отворено прашање“, велат авторите во е-пошта до „Блумберг њуз“. „Започнавме процес за да се реши ова, но уште не сме готови“.