Да се фокусираме на квалитетни компании, со силни биланси и стабилни дивиденди, приноси и маржи, но и кон компании што имаат поголема вредност и резерви на енергија, па се со ограничени ризици за идниот раст. Оваа препорака е од еден од главните аналитичари на Голдман Сакс, стратегот Питер Опенхајмер. Заклучокот го извадивме од последната анализа, во која се дадени очекувањата за кондицијата на пазарите, ама само на пазарите на акции. Од Голдман Сакс се претпазливи во прогнозите и според нив инвеститорите во акции што се надеваат на подобра година, во 2023-та ќе бидат разочарани, оти, како што посочуваат, фазата на мечкин пазар сè уште не е завршена.
Каков е ставот на македонските играчи на пазарот? Им „дадовме“ по 10.000 евра да состават оптимално портфолио. Во што ќе ги вложат овие пари сега, дали се тоа акции, обврзници, злато или други благородни метали можеби? Утврдивме дека за толку пари подобро е да се состави поконзервативно сценарио, особено во вакви услови, во непредвидливо време.
Горан Марковски е главен извршен директор на КБ Публикум инвест. Тој вели дека во моментов фокусот треба да биде насочен кон вложувања што, во услови на менување на монетарните политики и запирање на подигнувањето на каматните стапки, ќе остварат најголем принос.
„Тука, првенствено, позитивен ефект очекувам кај обврзничките фондови, кои поради намалување на бараниот принос се очекува да остварат раст на цените. Исто така, фондовите што инвестираат во благородни метали очекувам да имаат позитивен ефект со почетокот на спуштање на каматните стапки, кои во моментот претставуваат нивен конкурент. За конзервативните инвеститори што не сакаат да се изложат на ризик во услови на неизвесност на пазарите на капитал, вложувањето во паричен фонд е најсоодветна инвестиција“, вели Марковски.
Сепак, со овие 10.000 евра тој состави три портфолија - поконзервативно, умерено и динамично портфолио.
„Секогаш кога размислуваме за инвестирање, прво треба да ја утврдиме целта и намената на средствата кои ги вложуваме. Врз основа на ова го утврдуваме хоризонтот на инвестирање и толеранцијата на ризик. Имено дали овие пари ни се наменети за школување на нашето дете, дали се заштеди за нов стан или автомобил дали се за пензионерски денови или сосема друга цел ни определува кој е нашиот инвестициски хоризонт, вели Горан Мартиноски, инвестициски експерт кој за нас состави портфолија од 10.000 евра.
Колку од средствата ќе се вложат во поризична актива, а колку во помалку ризична, вели тој, се одлучува откако ќе се дефинираат сите точки и апетитот за ризик кај инвеститорот.
„Колку е подолг периодот толку повеќе питата вклучува инструменти со варијабилен принос кои можат да бидат акции на компании, инвестициски фондови и други инструменти и обратно во однос на инструменти со фиксен принос како обврзници, депозити, недвижности и слично, вели Мартиноски.
Тој понуди два типа портфолија - првото балансирано и со среднорочен хоризонт (5-10 години) со умерено ниво на прифатлив ризик. Во тој случај целен принос би бил од 6 до 8 проценти на годишно ниво. Второто е портфолио кое има подолг хоризонт или инвестиорот има поголема толеранција за ризик и понуди пример за акциско портфолио.
Во вториот случај, половина од износот да биде вложен во најголемите и најрепрезентативни компании во Америка (ETF на S&P 500), дел да се инвестира во останатиот дел од светот (ETF на All world ex USA) , како домашен инвеститор дел да се вложи во акции на домашни (блу чип) компании и еден дел во компании од ИТ секторот (ЕТФ на Nasdaq 100 ) односно најголемите и најиновативните технолошки компании кои се омилени кај помладите (Миленијалци). Со ова портфолио се остварува широка диверизфикација и во ова портфолио индирекно се купуваат над 1.000 најпознати и најдобри компании во светот. Целен принос би бил од 8 до 12 проценти на годишно ниво.
Коста Костадиновски, главен извршен директор на Капитал Ассет менаџмент, беше категоричен дека сите пари би ги вложил во акции.
„Во акции, затоа што имаат најголем поврат на инвестицијата. Компаниите, иако е криза, остваруваат добри финансиски резултати, а во исто време сега можат да се купат акции по пониски цени, затоа што пазарите се пониски и, генерално, гледам шанса. За долгорочни инвеститори, и во вакви околности, сметам дека изложеноста треба да е максимално во акции“, вели Костадиновски.
Значи, тој би вложил толку пари во конзервативни инструменти, а на прашањето во кои акции вели:
*Фармацевтска компанија со долгогодишна историја на исплати на дивиденди, високопрофитабилна компанија без кредитна изложеност.
*Осигурителна компанија со очекувана дивиденда од над 6 отсто дивиденден принос на годишно ниво.
*Банка со нето-профит во последните 12 месеци еднаков на 30 отсто од нејзината пазарна капитализација и дивидендна историја.
Филип Петрушевски, главен извршен директор на Инвест брокер, состави малку поинакво портфолио.
„Сакам портфолиото да ми биде краткорочно, затоа што сѐ уште има изгледи за осцилации, особено поради политиките на централните банки. Се очекува Федералните резерви на САД дополнително да ги зголемуваат каматите, што ќе значи и пад на индексите. Златото и обврзниците ми се вклучени во портфолиото за заштита“, вели Петрушевски.
Со помош на Владимир Николоски
Ние одбравме неколкумина финансиски аналитичари чија секојдневна работа е избор на најоптимално портфолио во какви било околности. Сепак, нивните ставови се лични и не мора во целост да ја отсликуваат вашата поставеност во однос на инвестирањето. Одлуките за вложувањата треба да се носат во согласност со ризиците на кои сте подготвени. Овие предлози се за ваше информирање, а не како основа за носење финансиски одлуки.