Минатата недела дефинитивно најмногу одекна откажувањето на првата јавна понуда на акции (IPO - initial public offering) на хрватскиот трговски синџир „Студенац“. Причина: Неповолни пазарни услови, соопштија од компанијата. Колегите од хрватската редакција потоа открија дека ИПО ја спречила Европската банка за обнова и развој (ЕБРД).
Сè се урна како кула од карти откако ЕБРД ги напушти договорените планови за купување 10 отсто од трговскиот синџир. И тоа, како што колегите од сестринската редакција дознаа од добро информиран извор, на истиот ден кога истекоа роковите за упис на малите акционери. Пат назад немаше, рокот за упис истече и на сопственикот на „Студенац“, полскиот финансиски фонд ЕИ (Enterprise Investors), не му остана ништо друго освен да ја напушти целата приказна.
Сите вклучени се завија во молк. Од ЕИ не сакаа да ја коментираат постапката на ЕБРД, но не ја негираа.
Претседателот на управата на „Студенац“, Михал Сењчук, потоа изјави дека планираат да продолжат со органски раст на „Студенац“, што значи отворање нови продавници и успешна стратегија за консолидација на пазарот со преземање други компании во Хрватска и во Словенија. „Можно е во иднина, во време на поповолни пазарни услови, да се вратиме на првичните планови за јавна понуда и котација на акции на берзата“.
Што се случуваше на регионалните берзи? Минатата недела најмногу доби хрватскиот индекс CRO10, и тоа 1,1 отсто, следен од словенечкиот SBITOP со 0,8 отсто. Меѓу најпрофитабилните акции минатата недела беше НЛБ, чија вредност на акциите скокна за 2 отсто. Целосниот извештај за најпрофитабилните акции можете да го проверите тука.
По победата на новоизбраниот претседател на САД, Доналд Трамп, на почетокот на месецов, американските индекси достигнаа највисоки вредности на сите времиња. Оптимизмот не престанува, бидејќи многу аналитичари велат дека има уште простор за раст, и покрај потенцијалната закана од трговска војна поради најавените царини што доаѓаат од САД кон ЕУ и Кина.
Изненади Доналд Трамп, кој им порача на сите земји членки на БРИКС (BRICS) дека во случај на зајакнување на некоја алтернативна валута наспроти доларот, ќе го царини увозот од тие земји во САД со 100 отсто. Реториката веќе се менува.
Неделава сите поголеми берзански индекси ја завршија во зелено. Најмногу добија американскиот индекс Dow Jones, речиси два процента, и германскиот DAX, 1,5 процент. Причината за растот е зајакнувањето на цените на акциите во секторите технологија, софтвер и храна и пијалаци. Најскромен неделен раст забележа технолошкиот индекс Nasdaq, 0,5 проценти. Nasdaq е победник на долг рок. Во една година вредноста на индексот скокна за 27 проценти, веднаш зад него е S&P 500.
Ескалацијата на конфликтите на Блискиот Исток исто така влијае на движењето на вредноста на суровините. Токму овој петок се отвори „стар“ фронт. Сириските бунтовници го зазедоа северозападниот град Алепо и се упатија кон југот на земјата. Загревањето на замрзнатиот конфликт доаѓа по четири години релативен мир.
Сите очи на јавноста се вперени во состанокот на ОПЕК+, кој требаше да се одржи минатата недела, но беше одложен за 5 декември. За да избегнат шпекулации, подоцна соопштија дека состанокот е одложен бидејќи повеќе министри од земјите членки присуствуваа на Самитот на Заливот на 1 декември во Кувајт.
За барел нафта брент требаше да се плати 73,3 долари, додека за ВТИ (West Texas Intermediate) 68,7 долари. Добра вест доаѓа од Кина, каде што фабричката активност во ноември се зголеми вторпат по ред. Тоа укажува на закрепнување на најголемиот увозник на сурова нафта, откако на крајот на септември беше објавен сет на стимулативни мерки.
Што е со златото?
Цената на златото моментално е 2.637 долари за 31,1 грам. Цената на благородниот метал годинава се зголеми за речиси 30 проценти и го достигна врвот на крајот на октомври, на 2.787 долари за унца. По врвот следуваше петпроцентен пад на цената. „Станува збор за техничка корекција по силниот раст, кој трае непрекинато од октомври минатата година“, објаснува аналитичарот Тилен Шарлах.
Може ли да оди уште пониско? Шарлах очекува уште малку корекција на цената надолу, „што не значи промена на трендот“. Технички, златото има поддршка на нивоа од 2.400 и 2.250 долари за унца, додава тој. Цената, на пример, падна за околу четири проценти во понеделникот, кога стапи во сила прекинот на огнот меѓу Израел и либанската милитантна група Хезболах.
Смирувањето на геополитичките тензии обично негативно влијае на цената на златото, бидејќи ја намалува неговата привлечност како безбедно засолниште за инвеститорите.
GOLDS:COM
GOLD SPOT $/OZ
2.629,57 USD
-13,58 -0,51%
почетна цена
2.652,41
претходна цена на затворање
2.643,145
промена од почетокот на годината
27,362844041144%
дневен опсег
2.622,01 - 2.652,82
опсег на 52 недели
1.973,15 - 2.790,10
Еврото се наоѓа во најлоша состојба во групата од десет валути Г10
Еврото во ноември падна за 2,4 проценти на 1,0552 долари, што е малку под двегодишниот минимум, достигнат на почетокот на месецот. Ова е најголем месечен пад од мај 2023 година, објави „Блумберг“. На годишно ниво, еврото изгуби 4,2 проценти во однос на доларот. „Блумберг“ додава дека заедничката валута се најде во немилост главно поради загриженоста на инвеститорите дека европската економија ќе страда ако новоизбраниот претседател Трамп воведе царини на американскиот увоз, што би можело да ги натера европските креатори на политики на поагресивно намалување на каматните стапки.
EURUSD:CUR
EUR-USD X-RATE
1,0501 USD
-0,00760 -0,72%
почетна цена
1,058
претходна цена на затворање
1,0577
промена од почетокот на годината
-4,8465%
дневен опсег
1,05 - 1,06
опсег на 52 недели
1,03 - 1,12
Додека доларот закрепна по победата на Трамп, еврото меѓу валутите на Г10 (G10) постигна најлоши резултати. Тоа се должи главно на очекувањата дека Европската централна банка (ЕЦБ) до крајот на 2025 година ќе ги намали трошоците за задолжување за 150 базични поени, што е приближно двојно повеќе од предвидувањата за американската централна банка Фед. Претставниците на двете централни банки неделава исто така имаат говори.
Инаку, Фед има состанок на 17 и 18 декември, а ЕЦБ на 12 декември.