Берзи

Половина од топ 10 акции во регионот Адрија се македонски

Автор: Игор Петровски

13 јануари 2025, 06:30

Три банки, „Македонијатурист“ и „Реплек“ се меѓу топ 10 акции во регионот Адрија во 2024 година

Шампион е акцијата на хрватската групација „Кончар“, со годишен раст од 137,4 проценти

Македонскиот индекс МБИ10, со раст од 65 отсто, беше меѓу најдобрите индекси во светот

Половина од топ 10 акции во регионот Адрија се македонски

Depositphotos

Игор Петровски

Дури пет акции на македонски котирани компании се наоѓаат меѓу 10-те со најголем раст во 2024 година во регионот Адрија, односно пазарите на Македонија, Србија, Хрватска, Босна и Херцеговина и Словенија. Пишувавме веќе дека македонскиот берзански индекс МБИ10 имаше убедливо најголем раст меѓу сите регионални индекси, од 65 проценти, па од акциите што го сочинуваат, „Стопанска банка - Скопје“ имаше најголем скок за една година, од 123,7 проценти, и се наоѓа на четвртото место на регионалната листа на топ акции.

Лидер на листата е акцијата на хрватската компанија „Кончар електроиндустрија“, која во 2024 година пораснала за 137,4 проценти, пред акцијата на уште еден „Кончар“, но сега „Кончар - дистрибутивни и специјални трансформатори“ со 129,4 проценти, српската „Месер техногас“ со 124,3 проценти, а на петтото место е фабриката за цемент „Какањ“ од Босна и Херцеговина, со 117,5 проценти раст.

Од македонските, меѓу првите десет компании чии акции најмногу пораснале во 2024 година се уште и „Комерцијална банка“, со раст од 98,7 проценти, „НЛБ банка“ со 89 проценти, „Македонијатурист“ со 78,7 проценти и „Реплек“ со 78,4 проценти раст.

Инаку, меѓу првите 20 на листата со најголем раст, од Македонија се наоѓаат и акциите на „Гранит“ со раст од 57,3 проценти (13-то место), „Алкалоид“ со 55,2 проценти (14-то место) и „Макпетрол“ со раст од 43,9 проценти (19-то место). Ова значи дека во 20-те акции со најголем принос за 2024 година во регионот Адрија, осум или 40 проценти се македонски, што е несомнено голем успех за македонскиот пазар на капитал и покрај слабостите, како што се малиот број на квалитетни хартии од вредност, слабата ликвидност итн.

Македонските банки го вивнаа индексот нагоре, но акциите им се веќе преценети

Да потсетиме, домашниот берзански индекс на самиот крај од 2024 година, на 19 декември, ја достигна и надмина својата историски највисока вредност од 10.057,77 поени од 31.8.2007 година. Уште претходно, во септември пишувавме дека МБИ10 е меѓу првите топ пет берзански индекси во светот по растот од почетокот на 2024 година, според рангирањето на терминалот на „Блумберг“.

Всушност, Македонската берза генерално имаше успешна година, со остварен промет од над 205 милиони евра, за разлика од 2023 година, кога вкупниот промет беше само 75 милиони евра. Во класичното тргување прометот беше над 110 милиони евра, 2,3 пати повеќе во однос на 2023 година, и како што истакна директорот на берзата Иван Штериев во интервјуто за „Блумберг Адрија“.

„Подобрената макроекономска состојба, скротената инфлација, намалените каматни стапки, позитивните берзански движења глобално, кои имаат влијание и врз локалниот сентимент на инвеститорите, добрите резултати на котираните домашни компании и атрактивните дивиденди, особено во банкарскиот сектор, сето тоа придонесе МБИ10 да го повтори својот историски рекорден резултат, психолошката граница од 10.000 поени“, рече Штериев.

Во кошничката на индексот доминираат акциите на банките, трите најголеми во Македонија, плус „ТТК банка“, а до неодамна членка на МБИ10 беше и акцијата на „Унибанка“, која во декември лани ја замени акцијата на „Реплек“.

Перформансите на банкарскиот сектор имаа најголемо влијание врз движењето на МБИ10 лани. Трите системски банки во државава, „Комерцијална банка“, „Стопанска банка - Скопје“ и „НЛБ банка“, прикажаа рекордни профити за првите девет месеци, со што 2024 година ќе биде нивната најуспешна година откако постојат. Перформансите на банкарскиот сектор ќе имаат најголемо влијание на индексот и оваа, 2025 година. Аналитичарите очекуваат банките да продолжат со добрите резултати, но за цените на нивните акции мислат дека се веќе доста преценети.

„Цените на акциите на банките во Македонија значително ги надминаа европските и покажуваат повисоки вреднувања, ако се погледнат показателите P/B (price to book) и P/E (price to earnings). Очекуваме дека и во 2025 година банките ќе продолжат да остваруваат добри профити поради растечката кредитна активност и здравите портфолија, што ќе го одрази доброто расположение на банкарскиот сектор. Што се однесува до цените на акциите, сепак очекуваме поблаг раст во однос на остварениот во 2024 година, бидејќи вреднувањата сè уште се високи и го прават банкарскиот сектор скап и донекаде преценет за инвеститорите“, објасни аналитичарката на „Блумберг Адрија“ Марина Петров Савиќ.

Свој придонес во големиот скок на МБИ10 во 2024 година секако имаат и другите акции, како на пример „Македонијатурист“, која беше веројатно „најжешката“ акција минатата година. Со месеци инвеститорската и пошироката јавност беше возбудувана од тамошните  сопственички прегрупирања и влез на нови играчи, моќни бизнисмени од секторот градежништво, но и други бизнис-дејности. Само во класично тргување за една година беа „свртени“ околу пет милиони евра, но секако дека главните тргувања беа во блок трансакциите при кои од своите пакети вредни по неколку милиони евра „се простија“ неколку члена од раководството на компанијата.

Ќе ја споменеме и стандардно добрата „Алкалоид“, која и во 2024 година оствари стабилен раст на своите приходи и профит, а отвори и нова компанија, во Казахстан, со што најави пробив и на азискиот континент. Уште една одлична вест беше и одлуката за вложување во истражувачко-развојна компанија во далечната Јужна Кореја, со што „Алкалоид“ треба да го освојува и пазарот во категоријата на т.н. биослични лекови.

На хрватскиот хит „Кончар електроиндустрија“ му прогнозираат раст и понатаму

А, кога сме кај регионалниот шампион за 2024 година, хрватската компанија „Кончар електроиндустрија“, станува збор за акција што е една од најпопуларните на тамошниот пазар изминативе две години. Лани нејзината цена порасна за речиси 140 проценти, а на хрватскиот индекс Crobex за помалку од 30 проценти. „Кончар“ е всушност компанија со голема традиција во областа на електроиндустријата, со почетоци пред повеќе од сто години, а денес  групација составена од повеќе друштва, меѓу кои е и „Кончар - дистрибутивни и специјални трансформатори“, која пак е втора на листата регионални шампиони за 2024 година, со раст од речиси 130 проценти.

Како што пишуваше деновиве хрватската редакција на „Блумберг Адрија“, ваквото движење на акциите на „Кончар“ е последица на вербата кај инвеститорите дека групацијата ќе профитира од т.н. зелена транзиција, односно намалување на уделот на фосилните горива во енергетските извори и ориентација кон обновливи извори на електрична енергија, глобално и регионално.

Кончар
 

Групацијата во 2023 година имала приходи од продажба нешто помали од 900 милиони евра, додека за 2024 година прелиминарните сѐ уште не се објавени. Сепак, заклучно со третиот квартал, продажбите биле за 22 процента повисоки, односно 735 милиони евра. Овие добри резултати ги натераа аналитичарите да се изјаснат позитивно околу акциите на „Кончар“, па така, „Интеркапитал“, една од најголемите хрватски брокерски куќи, на 8 јануари ја подигна својата препорака за акцијата на „Кончар електроиндустрија“, со препорака за купување, а како целна цена се наведуваат 570 евра. Пред оваа препорака цената беше околу 485 евра, за веќе во петокот, на 10 јануари, да затвори на 550 евра.

Аналитичарите на „Интеркапитал“ сметаат и дека „Кончар“ долгорочно ќе профитира од заедничката фабрика со германски „Сименс“ (Siemens). „Кончар“ ќе биде мнозински сопственик на фабриката, чие производство се очекува да започне во 2026 година, а заедничкиот проект сигнализира посветеност на капитализирање на трендовите на пазарот, сметаат аналитичарите.

Германија, заедно со Норвешка и со Романија, е еден од најважните извозни пазари на „Кончар“, а „Интеркапитал“ верува дека уделот на извозот во „Кончар“ постепено ќе расте во наредните години.

Пазарната капитализација на „Кончар“ во моментов е околу 1,31 милијарда евра. Со тоа што државата контролира околу 30 отсто од акциите, најголеми индивидуални сопственици се домашните пензиски фондови, со вкупно околу 40 проценти од сопственоста.

Вашата претплата не може да се зачува. Ве молиме обидете се повторно.
Вашата претплата е успешна.
МБИ10 со раст од 8,3 проценти на стартот од 2025 година. Ќе гледаме ли реприза на ланските рекорди?
Берзи

МБИ10 со раст од 8,3 проценти на стартот од 2025 година. Ќе гледаме ли реприза на ланските рекорди?

Македонската берза урна неколку рекорди минатата, 2024 година, а ако по утрото денот се познава, тогаш и во 2025 година инвеститорите може да очекуваат добри приноси.

22.01.2025

Автор: Игор Петровски

Сите новости од рубриката Пазари

Пазари

сите новости од рубриката Пазари

Регистрирајте се за да продолжите со читање. Регистрирајте се

Продолжете со читање со одбирање на една од опциите подолу

БЕСПЛАТЕН НАЛОГ

Прочитајте го овој и уште четири други текстови (не се однесува на премиум текстови)

Бесплатен билтен

Регистрирај се

Претплата

Неограничен пристап до премиум содржина на сите 5 портали

Неограничен пристап до ТВ и видео содржина

Ексклузивни приказни и анализи од Businessweek Adria

Истражете ги понудите

Активирајте уште една бесплатна статија и продолжете со читање.

Отклучи сега

Искористивте еден бесплатен текст.

Го цениме вашиот интерес за веродостојни информации. Активирајте уште една бесплатна статија и продолжете со читање.

Отклучи сега

Искористете ја ексклузивната понуда денес! Читајте неограничено за 1 € неделно.

Добијте неограничен пристап денес

Продолжете

Искористете ја ексклузивната понуда денес! Читајте неограничено за 1 € неделно.

Вашите конкуренти веќе го знаат ова. Дали ќе останете тивки?

Приклучете се сега за само 11 € месечно!

Истражете ги понудите