Се покажа дека 2024 година беше речиси идеална за инвеститорите што се подготвени да преземат поголеми ризици, особено оние што инвестираат во акции. Општо земено, американскиот пазар испорача поврат од 23 проценти од почетокот на годината досега (SPX500), при што технолошкиот Nasdaq ги надмина перформансите со 29 проценти. Во Европа, сепак, пазарите се соочија со спротивставени ветрови поради слабата економија на Западна Европа и политичките пресврти во Германија и во Франција. Зумирајќи го регионот Адрија, сликата е во голема мера многу добра. Македонскиот индекс МБИ10 предводеше со извонреден раст од 65 проценти од почетокот на годината досега, поттикнат од силните перформанси во банкарскиот, туристичкиот и градежниот сектор. Словенечките акции исто така го надминаа американскиот пазар, продолжувајќи ја својата траекторија на раст во 2024 година. Во Хрватска, индексот CRO10 се зголеми, поттикнат од зелената транзиција, при што „Кончар“ и „Кончар дистрибутивни и специјални трансформатори“ достигнаа рекордни нивоа. Српскиот BELEX15 ги надмина очекувањата, поддржан од пазарната консолидација. Босна и Херцеговина покажа солидни перформанси на SASX10, благодарение на силните резултати во телекомуникациите и фармацијата. Сепак, индексот BIRS на берзата во Бања Лука забележа пад поради послабите резултати на енергетските компании, високите вреднувања и постојано ниската ликвидност. Гледајќи ги тековните вреднувања, пазарите во Хрватска и во Македонија почнуваат да навлегуваат во релативно преценета територија. Спротивно на тоа, Словенија и понатаму е значително потценета, што претставува доволна можност за понатамошен раст на берзанскиот индекс во 2025 година.
Во 2024 година инвеститорите во регионот Адрија исто така најдоа можности да профитираат од движењето на цените на државните обврзници, иако во помала мера во споредба со акциите. Српската 10-годишна обврзница забележа пораст на цената од осум проценти од почетокот на годината досега, поттикната од надградбата на кредитниот рејтинг на земјата до инвестициска оценка. Хрватска доживеа нешто послаб раст на своите обврзници, бидејќи голем дел од надградбата на кредитниот рејтинг на А- веќе беше вклучен во цената. Во меѓувреме, словенечките 10-годишни обврзници пораснаа за скромен еден процент. И покрај овој ограничен раст, Словенија одржува најниски трошоци за задолжување во регионот Адрија од фискална гледна точка, истакнувајќи ја нејзината солидна финансиска позиција.
Очекувања за пазарите на капитал во 2025 година
Прочитај повеќе
Преглед на берзите: Фед на многумина им го упропасти Божиќ, кај нас се уриваат рекорди
Сите главни берзански индекси низ светот ја завршија неделата во црвено.
23.12.2024
Свети Никола ѝ донесе историски рекорд на Македонската берза
МБИ10 денеска го надмина историскиот максимум од 10.057,77 индексни поени, кој беше постигнат на 31.8.2007 година.
19.12.2024
МБИ10 на чекор до историскиот максимум
МБИ10 годинава досега порасна за 3.919 индексни поени односно за 64,33 проценти
18.12.2024
„Реплек“ наместо „УНИ Банка“ во МБИ10
Македонската берза го ревидираше главниот индекс.
18.12.2024
Македонија се задолжува најскапо во регионот: Како со долгот во 2025 година?
Клучниот предизвик доаѓа следната година, кога достасуваат приближно 1,5 милијарда евра домашни и еврообврзници.
11.12.2024
Нова стратегија за јавниот долг: Дома ќе бараме повеќе пари за раздолжување
Јавниот долг на Македонија драстично се зголеми во последниве две децении, од 1,82 милијарда евра во 2003 година на 8,87 милијарди евра во вториот квартал од годинава.
21.10.2024
Македонија е незрела за самурајски, ама тамам за зелени обврзници
Словенија издаде самурајски обврзници за да ја диверзифицира својата база на инвеститори.
12.09.2024
Изборот на новиот американски претседател им даде силен поттик на глобалните пазари на капитал. Очекуваме позитивните трендови да продолжат, особено поттикнати од напредокот во вештачката интелигенција, инфраструктурните проекти и зголемените глобални трошоци за одбрана. Во регионот Адрија очекуваме слична траекторија во 2025 година, поддржана од солиден економски раст. Акциските индекси во регионот (со исклучок на БиХ) веројатно ќе продолжат да растат, поттикнати од поволните макроекономски показатели. Сепак, тој раст може да биде умерен поради зголемените вреднувања, особено во Македонија и во Хрватска. Во третиот квартал од 2024 година многу котирани компании ги надминаа минатогодишните перформанси, што позитивно влијаеше на перформансите на индексите. Клучните сектори што го поттикнуваат овој раст ги вклучуваат иницијативите за зелена транзиција, градежништвото и банкарството. Се очекува банкарскиот сектор сè уште да има корист од одржливиот јаз во нето-каматните маржи, при што каматните стапки на заемите ги надминуваат пасивните каматни стапки. Во меѓувреме, тековните инфраструктурни проекти и приливите на средства од ЕУ остануваат клучни за секторите градежништво и зелена транзиција. Очекуваме послаби резултати во дефанзивните сектори како што е енергетиката, со оглед на пониските цени на енергијата во споредба со минатата година. Дополнително, имаме неутрален став за технолошкиот сектор поради неговите тековни вреднувања.
Очекувања за обврзниците во 2025 година
На пазарот на обврзници предвидуваме континуиран, постепен пад на приносите, тренд што започна кон средината на 2024 година. Тоа е поддржано од централните банки, кои ги намалуваат каматните стапки и ги намалуваат премиите за ризик. Неодамнешната одлука на S&P да ѝ даде на Србија инвестициска оценка за кредитниот рејтинг, исто така, веројатно ќе биде усогласена со надградбите од другите две големи агенции за кредитен рејтинг во наредните месеци. Овие надградби, заедно со проектираните намалувања на каматните стапки од страна на НБС, се очекува да ги намалат трошоците за идните обврзници за задолжување. Оценката А- за рејтингот на Хрватска и инвестициската оценка за рејтингот на Србија ги прават двете земји попривлечни за фондовите и за инвеститорите, кои претходно беа ограничени со рестриктивните правила за инвестирање, што потенцијално ќе доведе до дополнително намалување на приносот.
Така, за 2025 година очекуваме мало намалување на каматните трошоци како дел од БДП, со просечно намалување од 1,5 проценти во регионот Адрија. Оптоварувањето за плаќање камати останува релативно ниско, што покажува дека земјите од регионот не се многу оптоварени со каматните плаќања.
За детални трендови на пазарите на капитал погледнете го нашиот неделен преглед на пазарите.