.webp){kind=icon}
Пренесуваме неколку лоши вести за возачите на луксузни автомобили и големи спортски теренски возила што точат бензин со врвна класа: премијата што ја плаќаат во однос на обичното гориво станува сè поскапа. Американските и европските рафинерии се обидуваат да добијат доволно октани за да направат висококвалитетен бензин.
Постојат неколку потенцијални причини за недостигот, вклучувајќи ги последиците од руската војна во Украина, влијанието на американските еколошки регулативи и недостигот од капацитет за рафинирање. Нето-ефектот е тоа што го прави горивото уште поскапо од вообичаено, во споредба со обичните безоловни бензини. Во САД разликата во цената е околу 75 центи за галон, односно околу 15 проценти повеќе отколку што беше во истиот период минатата година, покажуваат податоците од автомобилската групација ААА. Во Обединетото Кралство премијата се зголеми за 25 проценти на годишна основа, покажуваат најновите месечни податоци.
Bloomberg Mercury
„Актуелната рекордна сезонска јачина на цените на октаните не навестува добар и благ премин кон бензин со летни спецификации“, рече Калум Брус, аналитичар во „Голдман Сакс“ (Goldman Sachs Group Inc). Рафинериите се во процес на префрлување на т.н. летен бензин. Зимското гориво содржи повеќе бутан од преработката на природен гас за да се зголеми октанот.
Производство на бензин
Самиот октан е јаглеводород, произведен во рафинирање сурова нафта, иако потрошувачите генерално знаат за тоа преку таканаречениот октански рејтинг за бензинот. Повисоката вредност значи дека горивото е постабилно и со помала веројатност да предизвика тропање на моторот. Производителите на возила често препорачуваат бензин со високи октани за да се добијат врвни перформанси од моторите со турбополнење или со висока компресија. Дури и обичниот бензин содржи октан. Меѓутоа, недостигот не треба да биде проблематичен, бидејќи има повеќе нискооктански компоненти достапни за производство на обичен бензин отколку за високооктанско гориво.
Европската Унија и Велика Британија минатиот месец го забранија најголемиот дел од увозот на руски нафтени деривати преку море, намалувајќи го снабдувањето со нафта во регионот, што е клучна компонента за производство на бензин. Во меѓувреме, европската петрохемиска индустрија ја намали понудата на адитиви за зголемување на октаните, бидејќи високите трошоци за енергија и слабата побарувачка го намалија работењето.
Според консултантската куќа „Енерџи аспектс“ (Energy Aspects Ltd), губењето на овие руски суровини е критично за пазарите на бензин оваа година.
„Експлозивен“ раст на цената
Американските еколошки регулативи „Тиер 3“, кои бараат помала содржина на сулфур во бензинот, создадоа компликации. Усогласеноста со правилата бара построго хидротретирање на нафтата и бензинот за време на рафинирањето. Процесот го уништува октанот, а со тоа го зголемува недостигот и помага да се прошири вредноста на премиум-бензинот до редовната класа.
Стандардот за бензински сулфур за правилата стапи во сила во 2017 година. Во 2020 година побарувачката за гориво се намали поради ограничувањата за патување поврзани со пандемијата. Вистинските ефекти од регулативите почнаа да стануваат јасни минатата година, кога потрошувачката на бензин закрепна, според аналитичарите на Банката на Америка (Bank of America Corp).
„Задоволувањето на пониските барања за сулфур доаѓа на сметка на нивоата на октани, што веројатно придонесе за зголемените цени на компонентите што се мешаат со висок октан. Оваа динамика треба да продолжи во 2023 година и може да доведе до слична експлозивна нагорна линија на цените на бензинот летово“, велат тие во една неодамнешна белешка.
Bloomberg Mercury
Секако, постои дебата за тоа што се крие зад недостигот од октани. Широките октански напојувања (разликата во цената помеѓу големопродажните цени за премиум и редовниот бензин) првенствено беа предизвикани од недостигот од капацитет за рафинирање, според Роберт Оерс, менаџер на „Радинид фуелс аналитикс“ (Refined Fuels Analytics). Поради изгубениот капацитет нема доволно реформаторски единици за надградба на нискооктанската нафта за да се подигнат нејзините октански нивоа за употреба во производството на врвен бензин. Тоа на крајот може да се промени, бидејќи оваа година се пуштаат нови капацитети на рафинериите.
„Сепак, имаме октански распон што останува умерено широк“, додаде Оерс.
