Организацијата на земји извознички на нафта (ОПЕК) предвидува дека нафтата и гасот ќе останат важен извор на енергија до 2050 година.
Ова е во спротивност со Парискиот договор потпишан во 2015 година, со кој државите се обврзаа дека по 2050 година значително ќе ги намалат емисиите на јаглерод диоксид од фосилни горива. Многу држави дури вклучија планови да станат јаглеродно неутрални до средината на овој век.
Целта на овој договор е да се запре глобалното затоплување, кое е главен причинител на климатските промени, а кои само годинава предизвикаа поплави, суши и снег во септември.
Меѓутоа, во најновото издание на „Светска перспектива за нафта 2024“ (World Oil Outlook 2024), кое беше претставено од функционерите на ОПЕК во вторникот во Бразил, се прогнозира дека уделот на нафта и гас во светскиот енергетски микс ќе остане над 53 проценти до 2050 година, при што нафтата ќе задржи најголем удел од над 29 проценти, а гасот 24 проценти.
ОПЕК дури ги удвои прогнозите во споредба со претходниот извештај кога станува збор за глобалната побарувачка за нафта до средината на векот. Светската потрошувачка на нафта се очекува да се зголеми за 17,9 милиони барели дневно, или приближно 18 проценти, на 120,1 милиони барели дневно до 2050 година.
Ова предвидување е во спротивност со прогнозите на други организации и банки. На пример, Меѓународната агенција за енергија (IEA) предвидува дека побарувачката за нафта би можела да престане да расте во следната деценија, бидејќи светот повеќе ќе користи електрични возила и обновливи извори на енергија.
Картелот, предводен од Саудиска Арабија, ги признава опасностите што ги претставува глобалното затоплување и тврди дека нафтената индустрија треба да биде дел од решенијата, но тие решенија не се вклучени во извештајот.
Глобалниот раст на населението и трендовите на урбанизација ја зголемуваат побарувачката за енергија
ОПЕК предвидува дека светската побарувачка за енергија ќе се зголеми за 24 проценти до 2050 година. Како причина за зголемувањето на побарувачката за енергија го гледа порастот на светското население на 9,7 милијарди до средината на векот. Растот на населението ќе го предводат земјите што не се членки на ОЕЦД.
Во извештајот на ОПЕК се наведува дека и трендовите на урбанизација ќе се интензивираат, при што се проценува дека две третини од населението, што значи повеќе од 6,6 милијарди луѓе, ќе живеат во урбаните центри до средината на векот.
Глобалната работна сила, која се состои од поединци меѓу 15 и 64 години, е на пат да надмине шест милијарди до 2050 година, ефективно интегрирајќи речиси 870 милиони нови работници на пазарот на трудот, наведува ОПЕК.
Просечен глобален економски раст од 2,9 проценти годишно до 2050 година
Глобалниот БДП се очекува да расте силно, со просечно годишно зголемување од 2,9 проценти годишно помеѓу 2023 и 2050 година, предвидува ОПЕК.
ОПЕК истакнува дека растот ќе го предводат земјите што не се членки на ОЕЦД и дека во тие земји годишната стапка на раст може да изнесува 3,7 проценти. Во земјите на ОЕЦД се очекува поскромен годишен раст од 1,6 процент.
Како резултат на тоа, во апсолутни бројки, се очекува глобалната економија да се зголеми повеќе од двојно, од 165 билиони долари во 2023 година на 358 билиони долари во 2050 година.
Поради ова, ОПЕК наведува дека растот на побарувачката за примарна енергија ќе биде воден во регионите во развој (односно земјите што не се членки на ОЕЦД). Се предвидува дека околу 30 проценти од побарувачката за енергија би можела да дојде од Индија. Од друга страна, ОПЕК очекува мал пад на побарувачката за примарна енергија во земјите на ОЕЦД.
ОПЕК предвидува дека до 2050 година ќе се зголеми побарувачката за сите енергетски извори, освен за јагленот. Оттаму истакнуваат дека побарувачката за енергија од ветер и сонце ќе расте со најбрзо темпо. Вториот најголем пораст на побарувачката ОПЕК го очекува кај природниот гас, а предвидува и значителен пораст на побарувачката за нафта.
Ниту моторите со внатрешно согорување нема да бидат победени
Уште една интересна точка во извештајот на ОПЕК е очекувањето дека возилата со мотори со внатрешно согорување ќе продолжат да доминираат во патниот сообраќај. Се истакнува дека електричните возила се подготвени за поголем удел на пазарот, но остануваат пречки - електричните мрежи, капацитетот за производство на батерии и пристапот до критични минерали.
Се предвидува дека глобалниот возен парк ќе се зголеми од 1,7 милијарда во 2023 година на 2,9 милијарди до 2050 година, при што се очекува најбрзиот раст да биде во сегментот на електрични возила. Сепак, се очекува дека возилата со мотори со внатрешно согорување ќе продолжат да доминираат во глобалниот возен парк и дека ќе сочинуваат повеќе од 70 проценти до 2050 година.
Генералниот секретар на ОПЕК вели дека укинувањето на нафтата и на гасот е фантазија
Генералниот секретар на ОПЕК, Хаитам ал-Гаис, изјави дека она што го нагласува „Светската перспектива за нафта 2024“ е дека „фантазијата за постепено укинување на нафтата и на гасот нема никаква врска со фактите“.
„Реален поглед на очекувањата за раст на побарувачката бара соодветни инвестиции во нафта и во гас, денес, утре и многу децении во иднина. Само за нафтата, инвестиционите потребни до 2050 година изнесуваат 17,4 билиони долари. Сите креатори на политики и засегнати страни треба да работат заедно за да обезбедат долгорочна клима погодна за инвестиции, која ќе биде корисна за производителите, потрошувачите, развиените земји и земјите во развој“, рече Ал-Гаис.
Тој истакнува дека „Светската перспектива за нафта 2024“ исто така нагласува потреба од зголемување на напорите за намалување на емисиите, континуирано подобрување на ефикасноста и воведување решенија со пониски емисии на јаглерод.
Што е „Светска перспектива за нафта“
„Светска перспектива за нафта“ (World Oil Outlook) е годишен извештај што го објавува Организацијата на земји извознички на нафта. Овој извештај дава долгорочни прогнози и анализи за глобалниот пазар на нафта, енергетските политики и пошироката енергетска слика за наредните децении. Извештајот вклучува трендови во понудата и побарувачката, инвестициски потреби, геополитички фактори и влијанието на новите технологии, како и политиките што се однесуваат на енергетската транзиција и на климатските промени.