Какви се прогнозите за цените на нафтата? Ги прашавме аналитичарите

Зголемените тензии на Блискиот Исток се прелеаја и на енергетските пазари по нападот на Израел врз Иран. Прекините во синџирот на снабдување и цените остануваат главни грижи, бидејќи Израел и Иран, исто така, нападнаа енергетска инфраструктура во текот на викендот.

Цените на нафтата се зголемија за дури седум проценти во петокот по нападите врз Иран, третиот најголем производител на течно злато во картелот ОПЕК. Суровата нафта Брент се тргуваше околу 75 долари за барел во времето на пишување на овој текст.

„Нафтата значително флуктуираше во последните денови поради новата ескалација на конфликтот меѓу Израел и Иран. По израелските напади врз иранската инфраструктура, цената на суровата нафта Брент доживеа најголем дневен пораст оваа година“, вели Томаж Арих, менаџер за портфолио во „Сава Инфонд“, сумирајќи ги случувањата на нафтените пазари.

„Израелскиот напад врз Иран предизвика колапс на пазарите на нафта“, вели аналитичарот на „Блумберг Адрија“, Милош Ѓаковиќ. „Цената на суровата нафта Брент скокна за 7 проценти тој ден, а цената на суровата нафта Вест тексас Интермедиет (WTI) скокна за 7,3 проценти, еден од најголемите дневни скокови во последните пет години“.

„Цените на енергијата се зголемија како одговор на новата рунда од конфликтот меѓу Израел и Иран, поттикнувајќи стравувања од поголема дестабилизација на Блискиот Исток“, рече Тилен Шарлах, аналитичар во „Ацекс“ (Acex). „Но, подеталната макро анализа открива нешто друго: скокот на цените се базира повеќе на пазарната психологија отколку на фундаменталните фактори“.

Шарлах истакнува дека „шокот од војната е секогаш присутен“, проследен со зголемување на цената, но ова „статистички не трае долго“.

„Пазарот не го одразува минатото, туку иднината. Нападот врз Иран беше ‚црн лебед‘, со ограничено влијание врз основните енергетски биланси. Освен ако нема сериозни нарушувања во Ормутскиот теснец, макроекономијата повторно ќе ја преземе водечката улога“, вели аналитичарот.

Bloomberg

Колку е веројатна блокада на Ормутскиот теснец?

Арих предупредува дека поради стравувањата поврзани со војната и блокадата на Ормутскиот теснец, пазарот веќе и припишал на нафтата „воена премија“ од осум до десет долари за барел, иако „фундаменталните фактори на снабдување сè уште не се засегнати“.

Блокирањето на Ормутскиот теснец би била „нуклеарна опција“ на Иран пред тој всушност да ги зајакне своите капацитети за производство на нуклеарно оружје, велат аналитичарите. Една третина од светските резерви на природен гас и околу 25 проценти од светската нафта течат низ теснецот. Затворањето на ова тесно грло би предизвикало стрес каков што не сме виделе од нафтениот шок во 1973 година, кога картелот на ОПЕК, предводен од арапските земји, воведе ембарго на западните земји. „Евентуалното затворање на Ормутскиот теснец би можело да предизвика глобален недостиг од фосилни горива“, вели Ѓаковиќ.

„Иако историските податоци укажуваат дека целосното затворање на Ормутскиот теснец од страна на Иран е малку веројатно, прекините од напади, мини или вознемирување на бродови би можеле значително да влијаат врз цените на нафтата, транспортните правци и цените на товарот. Со оглед на тоа што Кина е голем купувач на иранска нафта и стратешки сојузник, трајното затворање би влијаело негативно врз иранските приходи“, напишаа аналитичарите од британската компанија „Сигнал груп“ во извештај.

„Во најлош случај на целосно прекинување на снабдувањето со иранска нафта и затворање на Ормутскиот теснец, цената на нафтата би можела да се искачи на повеќе од 120 долари за барел“, изјави за „Блумберг“ Џорџ Саравелос од „Дојче банк“.

Суровата нафта достигна рекордно високо ниво во летото 2008 година, кога цената се движеше околу 150 долари за барел. „Морган Стенли“ ја зголеми својата прогноза за цената на суровата нафта за 10 долари, наведувајќи го зголемениот ризик од конфликтот.

Трамп истури оган на пазарот

Цените на нафтата се стабилизираа малку во понеделникот, но потоа повторно пораснаа во вторникот. Ова се должеше не само на ескалацијата на конфликтот на Блискиот Исток, туку и на коментарите на американскиот претседател Доналд Трамп, кој на маргините на самитот на Г7 рече дека не го контактирал Иран за мировни преговори „на кој било начин, облик или форма“, но дека „ако сакаат да разговараат, знаат како да стигнат до таму“.

Претседателот, исто така, ги предупреди жителите на Техеран да се евакуираат во понеделник вечерта. Пазарите сега се особено загрижени за прекините во снабдувањето со сурова нафта на Блискиот Исток. Индикаторот за нестабилност на пазарот е на највисоко ниво од 2022 година, објави „Блумберг“.

За да биде уште полошо, два танкери за нафта се судрија во близина на Ормутскиот теснец во вторникот, истакнувајќи ги ризиците за енергетските текови во регионот. Националната гарда на Емиратите во вторникот соопшти дека евакуирала 24 лица од танкер за нафта откако двата брода се судрија источно од Ормутскиот теснец, објави Еј-Би-Си (ABC).

Арих ги споменува проценките на аналитичарите во „Голдман Сакс“ и „Сити“ кои тврдат дека и покрај зголемената неизвесност, глобалната понуда не е во опасност и дека цените би можеле да се смират кон крајот на годината, освен ако конфликтот не ескалира во целосна блокада на Ормутскиот теснец. Менаџерот на портфолио додава: „Причината за оваа реакција е стравот - пазарот очекува можност за влошување на ситуацијата, прекини во синџирот на снабдување, зголемени трошоци за транспорт и осигурување на поморскиот транспорт“.

Bloomberg

„Сегашниот пораст на цените на нафтата се базира првенствено на зголемена премија за геополитички ризик, а не на реални нарушувања на снабдувањето“, објаснува аналитичарот Шарлах, кој ја прикажува моменталната ситуација: „Светските резерви моментално изнесуваат (IEA) 1,2 милијарди барели, или 15 дена глобална потрошувачка, резервниот капацитет на ОПЕК+ е дополнителни три милиони барели, или речиси целиот извоз на Иран, понудата надвор од картелот (Бразил и САД) расте побрзо од побарувачката, а побарувачката расте побавно од очекуваното“.

Иако насловите зборуваат за „нов енергетски шок“, основата е повеќе краткорочна дестабилизација и зголемување на премијата за ризик отколку некаков вид структурен шок што би го променил текот на цените на подолг рок, смета Шарлах. „Понудата е повеќе од соодветна, залихите растат, индустриската побарувачка е слаба. Ова значи дека скоковите на цените се привремени, сè додека нема физичка штета на клучната инфраструктура и долгорочните трендови останат дефлациски - без масовен фискален стимул или воена економија - ќе биде тешко побарувачката трајно да се опорави“.

„Продолжувањето на настаните во регионот е првенствено во рацете на САД, кои треба да ги спречат нападите на Израел“, рече регионалниот експерт Примож Штербенц, додавајќи: „Трамп би бил спремен да го стори ова доколку ја почувствува тежината на ескалацијата во форма на зголемување на цените на нафтата и притисокот од Саудиска Арабија поради нападите на јеменските бунтовници Хути, бидејќи Саудиска Арабија е важна за неговиот бизнис“.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар