Што ќе се случи ако француската влада падне?

Францускиот премиер Франсоа Бајру има рок до понеделник да постигне договор со опозициските групи за новиот буџет или ќе биде принуден да си замине од функцијата, со што ќе стане втор премиер за помалку од една година кој потклекнал на поларизираната политика во земјата.

Бајру, 74-годишен ветеран, пратеник и центрист со долгогодишна историја на градење сојузи, се обидуваше безуспешно да ги убеди лидерите на крајнодесните и левичарските блокови во парламентот да ги поддржат неговите планови за трошоци. Неговата одлука да свика гласање за доверба на сопствената влада беше заснована врз надежта дека противниците нема да сакаат да бидат обвинети за хаосот што би произлегол од неговиот пад.

Сепак, изгледа дека овој ризик му се врати како бумеранг, а опозицијата се подготвува да го повика на блеф.

Bloomberg

Што ако Бајру падне?

Претседателот Емануел Макрон може да назначи нов премиер или да го распушти Националното собрание и да распише предвремени парламентарни избори. Нов премиер би отворил сосема нов круг политички пазарења, додека нови избори, нешто повеќе од една година по последните, би можеле да ја продлабочат нестабилноста и уште повеќе да го поделат електоратот.

Друга опција за претседателот е да ги послуша повиците од политичките ривали, меѓу кои и од крајнодесното Национално собрание на Марин Ле Пен, да поднесе оставка. Макрон тоа го отфрли, нагласувајќи дека ќе остане на функцијата до истекот на неговиот мандат во 2027 година.

Кој би можел да ја води новата влада?

Изборот на нов премиер нема да биде лесен. Нема очигледен кандидат кој би можел да обезбеди усвојување на закони во Националното собрание поделено меѓу три непријателски блока. Макрон ги повика своите центристички сојузници во парламентот да се обратат кон умерената левица за да градат сојузи кои би можеле да издржат понатамошни турбуленции и да го усвојат буџетот за 2026 година. Таквите напори досега пропаднаа.

Тој би можел да се обиде да назначи некој од својот центристички блок, како што е министерот за одбрана Себастијан Лекорну, или пак технократ како министерот за финансии Ерик Ломбард, искусен инвестициски професионалец со врски во левицата.

Изборот на социјалист за премиер изгледа однапред осуден на пропаст. Лидерот на партијата Оливие Фор отворено ја изрази својата желба да го замени Бајру, но конзервативната Републиканска партија, која моментално држи неколку високи владини позиции, најави дека би можела да ја напушти владата доколку левицата дојде на власт.

Меѓу другите имиња што кружат во француските медиуми е и она на министерот за правда Жералд Дарманен, кој во 2017 година му се придружи на партијата на Макрон од Републиканците, но засега тоа останува само шпекулација.

Зошто Макрон е воздржан од нови парламентарни избори?

Според информациите на „Блумберг Њуз“ Макрон им рекол на сојузниците дека распуштањето на долниот дом повторно најверојатно ќе произведе исто толку фрагментиран исход како минатата година.

Претседателот не ја исклучува можноста да ја искористи својата уставна моќ за свикување нови избори. Но, ново гласање веројатно нема да го реши основниот проблем – длабоката поделба на францускиот електорат, што е очигледно и од сегашниот состав на Националното собрание. Ако Французите повторно бидат повикани на гласање, анкетите сугерираат дека нема да излезе партија или цврст блок што може да формира стабилно мнозинство.

Bloomberg

Последната анкета на „Ифоп“ (Ifop) за изборните намери покажува дека Националното собрание на Ле Пен би освоило меѓу 32 и 33 отсто, губејќи малку поддршка од последните избори. Левичарска алијанса слична на онаа што се формираше минатата година би можела да освои 25 отсто, иако меѓу партиите што ја сочинуваат – крајната левица „Непокорна Франција“ на Жан-Лук Меланшон, Комунистите, Зелените и Социјалистите – избија длабоки поделби. Центристичкиот блок на Макрон би паднал на 15, а Републиканците би биле веднаш зад нив со 13 отсто.

Како би можела новата влада да постигне компромис за буџетот?

Бајру предложи мерки за кратење на расходите и зголемување на даноците во износ од 44 милијарди евра (52 милијарди долари), нагласувајќи дека тие се клучни за намалување на буџетскиот дефицит на 4,6 отсто од БДП во 2026 година, од очекуваните 5,4 отсто оваа година.

Една од најконтроверзните мерки е укинување на два државни празници. Други чекори вклучуваат нов данок за најбогатите граѓани, замрзнување на пензиските и социјалните исплати на нивото од 2025 година и можни продажби на државните удели во компаниите.

Досега опозицијата покажа мала подготвеност за компромис со цел да го спаси Бајру, но некоја нова влада би можела да најде простор за маневрирање. Задржувањето на празниците и зголемување на фискалниот притисок врз најбогатите би можело да ја омекне умерената левичарска опозиција.

Сепак, пронаоѓањето среден пат нема да биде лесно, бидејќи контрабуџетот на Социјалистичката партија предвидува целосен данок на богатството и враќање на старосната граница за пензионирање на 62 години (наместо сегашните 64), што е во спротивност со про-бизнис агендата на Макрон.

Што ќе се случи со јавните финансии на Франција без договор за буџет?

Франција има најширок буџетски дефицит во еврозоната, а смената на Бајру би оставила наследство на растечки долг за неговиот наследник. Според извештај на „Блумберг економикс“, јавниот долг како процент од БДП е на пат да се зголеми за 10 процентни поени и да достигне 125 отсто до 2030 година ако политичарите не постигнат договор за мерки за контрола.

Откако во јули ги изнесе своите предлози за ограничување на трошоците, Бајру ја засили реториката околу тоа што ќе се случи ако земјата не реагира. Тој рече дека Франција е „зависна од јавна потрошувачка“ и се наоѓа во „смртна опасност“, со долг кој расте за 5.000 евра секоја секунда, а каматните трошоци ќе достигнат 100 милијарди евра годишно до 2029 ако ништо не се преземе.

Владата има за цел постепено да го намалува дефицитот и да го доведе во рамките на лимитот на ЕУ од 3 отсто до 2029 година. Ако до крајот на годината не се усвои нов буџет, парламентот се очекува да го продолжи рамковниот буџет за 2025. Тоа би помогнало донекаде, но нема да ги вклучи построгите мерки на Бајру.

Bloomberg

Како би реагирале финансиските пазари ако Бајру биде сменет?

Дури и пред Бајру да ја предизвика политичката турбуленција, дел од инвеститорите почнаа да ги продаваат француските обврзници поради влошените јавни финансии и политичката неизвесност, што ги зголеми трошоците за задолжување во однос на другите земји. Неговата изненадувачка одлука да се изложи на гласање за доверба во врска со намалувањето на долгот дополнително ги вознемири финансиските пазари.

Клучна мерка за ризик е разликата во приносот меѓу 10-годишните француски обврзници и германските. Таа постепено расте, додека индексот CAC-40 на берзата во Париз забележа пад. Како што се развиваше најновата криза, тензиите на пазарот малку се намалија по сигналите дека нема да се распишат предвремени избори.

Со најавените големи протести — генерален штрајк на 10 септември и синдикален штрајк на 18 септември — постои загриженост дека политичката криза би можела да биде придружена со бран на социјални немири.

Грижата околу тоа како Франција ќе го контролира растечкиот дефицит, исто така, може да ја намали побарувачката за еврото. Заедничката валута ослабе кога политичките тензии повторно се појавија по објавувањето на буџетскиот план на Бајру, а еден банкарски стратег го нарече дефицитот „темпирана бомба за довербата во ЕУ“.

Министерот Ломбард изјави дека стресот на финансиските пазари ќе се намали ако земјата успее да остане на патот за намалување на долгот. Иако изрази доверба дека оваа година ќе биде постигната целта за буџетски дефицит од 5,4 отсто од БДП, благодарение на очекуваните даночни приходи и контролирана потрошувачка, турбуленциите веќе влијаат врз деловната доверба и побарувачката во економијата.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар