Нетанјаху се соочува со дилема откако Хамас делумно го поддржа договорот на Трамп

Згради разурнати од бомби личат на  потонати бродови, а асфалтираните патишта се претворени во чакал. Градот Газа, некогаш преполн со улична храна и хаотичен сообраќај, сега е сведен речиси само на прав и распаѓање.

Кратката посета организирана од израелската војска за меѓународните медиуми во петокот беше фокусирана на напорите на Израел да ја уништи, како што тврди, машинеријата за изработка на бомби, разузнавачката инфраструктура и тунелите на Хамас. Но, објавата на Хамас доцна во петокот дека прифаќа поголем дел од мировниот план предложен од американскиот претседател Доналд Трамп и дека се движи кон ослободување на преостанатите заложници, претставува дилема за премиерот Бенјамин Нетанјаху.

Bloomberg

Иако Израел со месеци не обрнуваше внимание на меѓународната осуда за начинот на водење на војната, армијата почна да ја ограничува офанзивата во Газа откако Трамп побара преку социјалните мрежи во петокот да престане со бомбардирањето за да се ослободат заложниците. Војската вели дека преминала во поодбранбена позиција, иако мисијата — целосно уништување на Хамас — сè уште не е завршена.

Во телевизиско обраќање во сабота навечер, Нетанјаху сигнализираше дека би прифатил договор кој го одложува разоружувањето на Хамас сè додека не бидат ослободени израелските заложници. „Тоа ќе се случи или дипломатски според планот на Трамп или воено од наша страна. Ќе се постигне лесно или тешко, но ќе се постигне,“ рече тој.

За Нетанјаху, договорот може да значи не само дека нема да ја заврши војната според неговите услови, туку и дека неговата политичка коалиција може да се распадне. Екстремно десничарските членови на неговата влада ја сметаат победата над Хамас за поважна од ослободувањето на преостанатите заложници — 20 живи и 28 мртви.

„Очигледно, ова го става Нетанјаху во политичка стапица, до гуша. Но, што може да направи?“ рече политичкиот научник Јоси Шеин од Универзитетот во Тел Авив. Тој додаде дека Нетанјаху можеби ќе ги повика екстремно десничарските министри „настрана и ќе им каже: ‘Господа, почекајте. Да го завршиме ослободувањето на заложниците прво.’ И ќе се надева дека потоа работите ќе се развијат во негова корист.“

Трамп се фокусираше на заложниците како клуч за завршување на војната која започна кога оперативци на Хамас ја нападнаа Израел пред две години, убивајќи 1.200 и киднапирајќи 250 други. Во следните две години, војната на Израел во Газа уби повеќе од 65.000 луѓе, предизвика глад во делови од енклавата, според тело поддржано од ОН, а друго тело поддржано од ОН прогласи за геноцид.

Израел ги негира обвинувањата за глад и геноцид. Но, неговото одбивање да дозволи новинари, освен во кратки посети, ја направи независната проверка невозможна, а глобалното јавно мислење цврсто се сврте против неговите воени напори.

Нетанјаху стои пркосно против растечката меѓународна осуда и растечката коалиција на западни сојузници кои во последниве недели објавија дека ќе се приклучат на повеќе од 150 други земји во признавањето на палестинска држава.

Израелскиот лидер исто така сака заложниците да бидат ослободени, но постојано инсистира дека, еднакво важно, Хамас мора да биде разоружен и да му се негира иднина во Газа.

Ако се случи ослободување на заложниците — во замена за до 2.000 палестински затвореници — може да започне процес кој ќе го задржи Хамас во некаква улога во палестинската политика. Претстојниот состанок на палестинските фракции за иднината на Газа ќе го вклучи и Хамас.

Многу светски лидери — па дури и многумина од израелскиот безбедносен естаблишмент — велат дека Хамас е доволно исцрпен од двегодишната војна и дека повеќе не претставува закана.

Армијата признава дека Хамас е значително ослабен. Но, еден висок офицер кој ги информираше новинарите донесени во Газа во петокот — и кој зборуваше под воени правила на анонимност — посочи болница која, според него, била евакуирана пред само две недели, и каде што, како што рече, било откриено обемно подземно постројување за производство на ракети.

„Немавме доволно време да се увериме дека сите овие терористички инфраструктури ќе бидат уништени,“ рече тој за претходната инвазија на Газа. „Се вративме за да се увериме дека нема тунели како овој.“

Владата на Нетанјаху ја одобри офанзивата во Газа во август како дел од кампањата „освој и уништи“, која ги замени претходните, помалку ефикасни напади. Планот предизвика глобален гнев.

Трамп, иако го поддржува Израел, станува сè понетрпелив и ги притиска двете страни да постигнат договор. Јавно води кампања за да му биде доделена Нобеловата награда за мир, која треба да биде објавена оваа недела.

Во понеделникот, Нетанјаху го прифати мировниот план од 20 точки предложен од Трамп. Хамас сега вели дека прифаќа поголем дел од него, но дека треба да се преговара за останатото.

Групата не прифаќа разоружување и не се осврна на идејата на Трамп за меѓународно преодно управно тело или на сопственото распуштање. Исто така бара целосно повлекување на Израел, но според планот, Израел би задржал заштитна зона околу периметарот. Прашањето сега е колку од планот ќе остане по следната рунда преговори, која, според израелски официјален претставник запознаен со ситуацијата, ќе започне во недела.

Ослободувањето на заложниците би било поздравено низ целиот политички спектар во Израел. Оставањето на Хамас недопрен, со оружје или капацитет за управување, би било помалку прифатливо, иако анкетите покажуваат дека Израелците сè повеќе се подготвени да прифатат било каков договор што ќе ги ослободи киднапираните на 7 октомври 2023 година.

„Многу е тешко да се води војна две години,“ рече високиот офицер. „Хамас сè уште функционира како систем. Можете да го видите. Не набљудува. Бара слаби точки. Кога ги изненадуваме одблиску, понекогаш се предаваат. Но најчесто — се борат.“

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар