Очекуваме продолжување на трендот на раст во регионот Адрија, со стабилен раст на потрошувачката, инфраструктурните инвестиции и подобра надворешна побарувачка, наведуваат од аналитичкиот тим на „Блумберг Адрија“ во новата анализа на макроекономската состојба во регионот објавена на „Блумберг Адрија инсајт“.
„Работната сила станува помалку достапна, што ќе продолжи да врши притисок врз платите и да ја поддржува домашната побарувачка. Најистакнатите ризици доаѓаат од надворешното опкружување, особено од кризата на европската автомобилска индустрија, која има свои добавувачи и во регионот“, посочуваат нашите аналитичари.
Според нив, монетарните политики ќе продолжат со олеснувањата и ќе создадат повеќе простор за раст на приватните инвестиции.
Прочитај повеќе
Банкарски самит во Белград: Ниски каматни стапки како до пред пандемијата нема да има
Гувернерите и вицегувернерите на Банкарскиот самит во Белград се согласија дека ниски каматни стапки како до пред четири-пет години не може да очекуваме.
06.12.2024
Топ локации за вештачка интелигенција: Македонија и регионот може да учат од Романија
Платформата за иновативна економија „Стартапблинк“ ги објави 50. најдобри града и 21. земја што се истакнуваат во стартап-индустријата за вештачка интелигенција.
21.11.2024
Во чекалницата: Бизнис што ѝ пркоси на природата
Глобалниот пазар на услуги за справување со неплодност се очекува да се зголеми од 35 милијарди американски долари во 2023 година на повеќе од 70 милијарди американски долари во 2033 година.
28.11.2024
Љубљанската и Загрепската берза се поврзуваат со уште пет берзи
Берзите од Братислава, Будимпешта, Букурешт, Софија, Љубљана, Варшава и Загреб ќе се поврзуваат, потпишан е Меморандум за разбирање.
19.11.2024
Балкански шпион 2.0: Како сајбер-заканите го освојуваат регионот
Секој ден некое претпријатие некаде губи најмалку 50.000 евра.
29.10.2024
Староста за пензионирање мора нагоре: Како стои Македонија во регионот?
Пензискиот систем на Македонија се карактеризира со релативно ниски стапки на штедење.
01.10.2024
Истражување: Македонија има најбрз интернет во регионот
Македонија има најбрз интернет во регионот, а е меѓу подобро рангираните земји и во Европа, покажува истражување на „Кејбл“ (Cable.co.uk).
07.08.2024
„Очекуваме ЕЦБ, НБС и НБРМ да одат во слична насока, следејќи го макроекономскиот пулс на домашните пазари. Инфлацијата станува вчерашна тема, но растот на економиите овозможува нејзин опстанок, додека изненадувања може да дојдат од страната на глобалните цени“, сметаат од нашиот аналитички тим.
Србија со највиок раст во регионот
Нашите аналитичари во Словенија очекуваат раст од околу 2,3 проценти во 2025 година. Тие велат дека Словенија генерално нема потенцијал да се врати на некои стапки на раст од пред пандемијата поради ограничените капацитети во однос на работната сила, но и моментално ограничената странска побарувачка.
„Очекуваме позитивни ефекти од приватните инвестиции, поради закрепнување на кредитната активност, како и позитивни ефекти од извозната страна поддржани од силната фармацевтска индустрија“, посочуваат аналитичарите.
Според нив, хрватската економија ќе порасне за 3,2 проценти во 2025 година, поради добрите изгледи за раст на инвестициите, како и користењето на фондовите на ЕУ.
„Во Хрватска има интересен напредок на пазарот на трудот, каде бројот на невработени е само 86.000, а стапката на невработеност е на историски најниско ниво (4,7 проценти во октомври 2024 година). Ваквиот пазар на труд ќе обезбеди понатамошен раст на платите, што дополнително ќе ја турка потрошувачката и конвергенцијата кон просекот на ЕУ“, велат аналитичарите.
Тие очекуваат најбрз раст во Србија во 2025 година од четири проценти на годишно ниво, поради инвестициите во инфраструктурата и подобриот извозен потенцијал.
„Инвестициите поврзани со ЕКСПО27 и други среднорочни проекти ќе предизвикаат побрз раст на БДП. Очекуваме позитивен придонес и од приватниот сектор, со оглед на враќањето на кредитната активност и постојано растечките странски директни инвестиции“, наведуваат од нашиот аналитички тим.
Оттаму очекуваат дека активноста поврзана со инвестициските резултати ќе ги надмине потенцијалните ризици што ќе се материјализираат поради забавениот раст на надворешно трговските партнери.
За Босна и Херцеговина се предвидува раст од околу 2,7 проценти, до одреден степен поради влијанието на последиците од неодамнешните поплави.
„Тој ефект делумно ќе биде избалансиран со инвестиции насочени кон неопходните реконструкции. Придонес за раст очекуваме од извозот на услуги, особено ако се земат предвид добрите бројки во туризмот. Пристигнувањата на странски туристи во првите 10 месеци од 2024 година се за околу 14 проценти поголеми во однос на истиот период од претходната година, што го поттикна и извозот на услуги и очекуваме продолжување на слични трендови“, наведуваат нашите аналитичари.
Тие велат дека генерално, она што би поттикнало побрз раст е стабилизирање на политичката ситуација, која би овозможила подобро искористување на фондовите на ЕУ и реализација на поголеми проекти.
Од нашиот аналитички тим очекуваат раст од три проценти во Македонија, поради подобрата домашна побарувачка и инвестициите поврзани со коридорите 8 и 10, како и проектите од областа на енергетиката.
„Очекуваме и подобрување во корпоративниот инвестициски циклус, бидејќи кредитната активност е во пораст (+10 проценти на годишно ниво во октомври 2024 година)“, велат аналитичарите.
Според нив, изложеноста на Македонија кон Германија останува болна точка, меѓутоа, извозот во земјите од Западен Балкан расте.
„Така што го гледаме тој регион како зголемена поддршка за понатамошен извоз. Позитивен придонес имаат и странските директни инвестиции, кои веќе во првите три квартали од 2024 година го надминаа приливот за цела 2023 година“, наведуваат аналитичарите.
Инфлацијата ќе покаже отпорност
Аналитичарите констатираат дека инфлацијата прилично забави, но очекуваат нејзината отпорност да дојде до израз во наредните периоди.
„Имајќи предвид дека очекуваме економски раст, а платите во регионот веќе извесно време реално растат, домашната побарувачка ќе биде главниот столб на отпорноста на инфлацијата и тоа најдобро ќе се одрази во бројките за базичната инфлацијата“, велат аналитичарите.
Тие укажуваат дека годинава, цените на енергијата генерално ја забавија инфлацијата, што остава простор за корекција на цените во наредните години, особено кога цените на енергијата се ограничени (на пример, цените на електричната енергија во Словенија).
„Цените на храната се најнестабилниот сегмент. Ако се имаат предвид се‘ почестите временски непогоди и враќањето на глобалниот раст на цените на храната, во овој сегмент очекуваме дополнително опстојување на инфлаторните притисоци“, велат аналитичарите.
Какви се фискалните политики?
Од нашиот аналитички тим посочуваат дека Словенија планира рекорден буџет, раст на платите во јавниот сектор од јануари 2025 година и понатамошно издвојување на значителни средства за опоравување од поплавите, како и дека проектираниот буџетски дефицит е околу три проценти од БДП.
„Хрватска ќе продолжи со експанзивна фискална политика со фокус на инфраструктурни проекти. Дефицитот ќе остане под мастришкиот критериум, додека очекуваме намалување на учеството на долгот во БДП. Очекуваме зголемување на средствата за инвестиции од страна на локалните власти, бидејќи 2025 година е изборна година за локално ниво“, велат аналитичарите.
За Србија, тие очекуваат посилен раст на потрошувачката со оглед на тоа што ќе се развиваат проектите поврзани со ЕКСПО27, буџетскиот дефицит да биде околу три проценти, а трошоците за задолжување помали.
„БиХ продолжува да се соочува со политички предизвици, што влијае и на фискалната страна. Федерацијата предложи драстично зголемување на минималната плата, а од друга страна ослободување на дел од придонесите, за да се намали притисокот врз работодавачите“, наведуваат аналитичарите.
Тие укажуваат дека новата влада во Македонија даде приоритет на инвестициите пред фискалната дисциплина.
„Се очекува дефицит на ниво од околу пет проценти од БДП, којшто е највисок во регионот. Поволна поддршка за буџетот доаѓа и од партнерството со унгарската банка, од која средствата ќе се позајмуваат со каматни стапки кои се за околу 2 п.п. пониски од пазарните“, велат нашите аналитичари.