Љубљанската и Загрепската берза се поврзуваат со уште пет берзи

Седум берзи од Централна Европа и Европската банка за обнова и развој (ЕБОР) вчера официјално ги потврдија напорите за зајакнување на развојот на регионалните пазари на капитал, објави Љубљанската берза преку Сеонет. Претставници на берзите од Братислава, Будимпешта, Букурешт, Софија, Љубљана, Варшава и од Загреб деновиве потпишаа Меморандум за соработка заедно со ЕБОР.

„Добро функционалните пазари на капитал се клучни за реалната економија, особено за малите и средните претпријатија, обезбедувајќи средства за брзорастечките и иновативни компании и овозможувајќи им на домаќинствата да учествуваат во економскиот успех. Берзите во регионот на ЦЕ играат витална улога во развојот на локалниот екосистем на пазари на капитал“, изјавија од Љубљанската берза по повод оваа иницијатива.

Како што пишуваме секојдневно, оваа 2024-та е многу интересна за берзите насекаде. На најголемите глобални пазари, и покрај повремените негативни осцилации, цените на акциите дополнително значително се зголемени и на многу берзи се највисоки во историјата. Зауздената инфлација, намалувањата на каматните стапки што веќе се случија и очекувањата за идни чекори во таа насока, трансформациската моќ на вештачката интелегенција, но и континуираниот страв од можна рецесија и сè потурбулентната геополитика, имаат испреплетено влијание врз пазарите на капитал, а особено врз оние од помалите економии. Во таа насока е дотолку позначајна оваа регионална иницијатива што треба да донесе синергиски ефект за сите вклучени берзи.

Што е целта на оваа интеграција?

Од Љубљана велат дека целта на оваа интеграција е да се зајакнат регионалниот развој на пазарот на капитал и регионалната соработка, да се зголеми фондот на капитал во доцната фаза за раст и иновации, да се создадат дополнителни можности за финансирање за компаниите, да се изедначат и интегрираат прекуграничните деловни процеси за учесниците на пазарот и да се подобри учеството на инвеститорите за да се зголеми имотот на домаќинствата

„Блумберг Адрија“ веќе пишуваше дека интеграцијата на берзите во регионот Адрија е практично неизводлива мисија поради различните валути, регулативи и слично, но очигледно работите се поместуваат во позитивна насока.

„Меморандумот има цел да ја поттикне регионалната соработка и да ги идентификува и имплементира клучните иницијативи за зајакнување на еволуцијата на регионалните пазари на капитал, додека секоја берза работи како рамноправен партнер. Клучните области на фокус вклучуваат проширување на примарните пазари, подобрување на институционалната рамка за долгорочно штедење на домаќинствата, поттикнување учество на инвеститорите на мало, промовирање на развојот на нови технологии, зголемување на ефикасноста на регионалната инфраструктура на пазарот на капитал и споделување на најдобрите практики“, вели директорот на Љубљанската берза, Марко Бомбач. 

Шанса и за Македонската берза

Македонска берза

Оваа регионална интеграција треба да има влијание и врз развојот на Македонската берза, каде што Загрепската берза има 30-процентен удел, а и таа е потписник на овој меморандум.

Состојбите на домашниот пазар на капитал не се баш идеални, иако годинава македонскиот индекс МБИ10 има раст што е меѓу најголемите во светски рамки, речиси 50 проценти од почетокот на 2024 година. Пазарот е плиток, нема многу учесници, а доминираат домашните инвеститори, со големо учество на физичките лица. Странските портфолио-инвеститори имаат ниско учество веќе подолг временски период.

„Сите знаеме дека нашите најликвидни компании се мали во меѓународни рамки. Македонскиот пазар, во согласност со прифатените меѓународни класификации, не спаѓа ниту во т.н. пазари во развој (англ. emerging markets). Ниту една од берзите од поранешна Југославија го нема тој статус поради високите критериуми за висина на промет и ликвидност, големина, број и пазарна капитализација на котираните компании итн. Неодамна таков статус доби берзата во Букурешт. Тоа, секако, влијае на прометите на регионалните берзи. Македонскиот пазар е т.н. граничен пазар (англ. frontier market) и поради својата големина едноставно не привлекува позначајни институционални инвеститори и затоа бележиме странско учество какво што имаме“, објасни неодамна во интервјуто за „Блумберг Адрија“ Иван Штериев, директор на Македонската берза.

Тој истакна дека шанса за промена на состојбите се токму регионалната соработка воопшто и интеграцијата со Загрепската берза конкретно.

„На ова се работи константно, но тоа е процес што оди полека. На брзината на овој процес исто така влијаат споменатите ограничувања поврзани со големината и ликвидноста на пазарот и компаниите“, рече Штериев.

Клучното прашање за ваквите здружувања, кои засега се напишани на хартија, е кога тие ќе заживеат во пракса. „Тешко е да се предвиди распоредот во оваа фаза, бидејќи сѐ уште е многу рана фаза“, вели директорот на Љубљанската берза, Бомбач. Иако во овој случај станува збор за соработка, искуството од интеграцијата на балтичките берзи, кое траеше од почетокот на милениумот до 2008 година, покажува дека сличните напори се подолготраен процес, додава тој.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар