Банките во регионот полека го препознаваат потенцијалот на зелените кредити

Зелените кредити стануваат клучна алатка за финансирање одржливи проекти, овозможувајќи им на граѓаните и на компаниите да го намалат својот јаглероден отпечаток и да придонесат за заштита на животната средина. Иако моментално претставуваат мал дел од банкарските портфолија, растечките регулаторни притисоци и сѐ поголемата свест за климатските ризици ја забрзуваат нивната важност во банкарскиот сектор.

Зелените кредити се финансиски производи што банките ги нудат за поддршка на проекти што го намалуваат негативното влијание врз животната средина. Овие кредити, кои опфаќаат проекти за енергетска ефикасност, обновливи извори на енергија и одржлива инфраструктура, стануваат сѐ поважен дел од банкарските портфолија.

Иако уделот на зелените кредити во банкарските портфолија сѐ уште е релативно низок во повеќето европски земји, како на пример во Словенија, каде што изнесува околу два процента, се очекува со претстојните обврски за ЕСГ (ESG) известување нивното присуство значително да порасне.

Проекти што се финансираат со зелени кредити

Граѓаните и компаниите користат зелени кредити за финансирање широк спектар одржливи проекти. Во сегментот на граѓаните најчесто се финансира енергетска обнова на куќи, инсталација на соларни панели и купување еколошки возила.

Компаниите користат зелени кредити за поголеми проекти, како изградба на зелени згради, инвестиции во обновливи извори на енергија и подобрување на енергетската ефикасност во производството. Банките сѐ повеќе ја препознаваат важноста на инвестирањето во зелени проекти како средство за намалување на ризиците поврзани со климатските промени.

Depositphotos

Придобивки од зелените кредити

Главната предност на зелените кредити се поволните финансиски услови во споредба со класичните кредити. „Ерсте банка“ во Хрватска, на пример, нуди екостанбени кредити со пониска каматна стапка од 0,10 до 0,20 процентни поени и продолжен рок на отплата до пет години. Тие кредити им овозможуваат на граѓаните долгорочни заштеди, како преку финансиски поволности така и преку пониски трошоци за одржување енергетски ефикасни недвижности.

Зелени кредити во регионот

Во Хрватска, „Ерсте банка“ веќе неколку години предничи во понудата на зелени кредити. „Свеста за екостанбените кредити расте, а минатата година нивниот удел во вкупното портфолио на станбени кредити изнесуваше 11 проценти“, вели Ана Ласло, заменик-директорка на „Ерсте банка“. Освен екостанбени кредити, банката нуди и кредити за еколошки возила.

„Екокредитите за возила ги воведовме минатата година. Тие значително зависат од државните натпревари за субвенции за електрични возила. Во првата половина од годинава забележавме пораст и имавме 1,5 милион евра за такви кредити“, додава Ласло.

Bloomberg

Интересот за зелени кредити во Македонија расте, особено меѓу компаниите што соработуваат со европски партнери. Во првата половина од годинава уделот на зелените кредити изнесуваше 4,5 проценти, во споредба со 2,2 проценти во 2019 година.

Емилија Спировска, членка на управниот одбор на „Прокредит банка“, нагласува дека меѓународните компании се предводници на овој тренд бидејќи имаат надворешни мотиви да ги следат зелените трендови, додека домашните компании заостануваат.

„Компаниите со меѓународни партнери имаат надворешен поттик да ги следат глобалните трендови, за разлика од оние што работат исклучиво на домашниот пазар и немаат иста мотивација ниту обврски, што ги прави побавни во приспособувањето на тие трендови“, објаснува Спировска.

Во Словенија уделот на зелените кредити сѐ уште е низок, а банките бележат ограничена побарувачка, и покрај поволните услови за финансирање.

„Не забележуваме зголемена инвестициска побарувачка, која ја очекуваме“, изјави директорката на Здружението на банки на Словенија, Станислава Задравец Каприроло, за „Блумберг Адрија“. Според неа, банките би можеле, меѓу другото, да финансираат проекти за недвижности за решавање на станбената криза во Љубљана и на други места.

Извештајот на Европската централна банка (ЕЦБ) од јануари 2024 година открива загрижувачка статистика. Имено, дури 90 проценти од портфолијата на најголемите банки во еврозоната сѐ уште не се усогласени со климатските цели на Парискиот договор. Оваа неусогласеност ги изложува банките на транзициски ризици, особено поради финансирањето индустрии што се бавни во намалувањето на емисиите, како што се автомобилската индустрија и секторите за фосилни горива.

ЕЦБ сѐ повеќе ја нагласува важноста на намалувањето на климатските ризици и воведува построги мерки за осигурување дека банките ќе го усогласат своето работење со климатските цели. Банките што нема да успеат да ги приспособат своите портфолија ќе се соочат со репутациски ризици и можни санкции, додека се очекува дека зелените кредити сѐ повеќе ќе се користат како средство за намалување на тие ризици.

Зелените кредити стануваат клучна алатка за финансирање одржливи проекти и за намалување на климатските ризици. Иако моменталниот удел на зелените кредити варира меѓу земјите, потенцијалот за раст е голем, особено со оглед на регулаторните притисоци и сѐ поголемата свест за важноста на зелената транзиција. Како што банките сѐ повеќе инвестираат во зелени проекти, се очекува овие кредити да станат уште поважни во следните години.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар