Високите цени на струјата силно ги погодија домашните компании, кои летоска или во третиот квартал од годината плаќаа и по 800 евра за еден мегават-час. Ситуацијата не беше поволна и за државата, која ѝ помагаше на државната компанија за производство на струја АД „Електрани на Северна Македонија“ (ЕСМ) и со пари од буџетот ја оспособуваше нејзината работа. Компанијата, која беше една од најпрофитабилните компании низ годините претходно, во 2021 година беше загубар, со минус од над 28 милиони евра. Но како одработи лани, во 2022 година, која беше една од најпредизвикувачките економски години и година на силна енергетска криза? „Блумберг Адрија“ ги анализира финансиските резултати на енергетските компании во државна сопственост во третиот квартал лани, за кога има последни достапни податоци. Дали високите цени завршија работа, па од загубар ЕСМ ќе ја заврши годината во мал плус?
Според информациите од Ревидираната фискална стратегија 2023 – 2025 (со изгледи до 2027 година), која Владата ја доставила на средината на минатиот месец, лани од јули до септември ЕСМ имала добивка од 34,5 милиони евра. Односно, компанијата во тој период имала приходи од 98 милиони евра, а расходи од 63,8 милиони евра. Ова друштво во државна сопственост во 2022 година беше и најголем корисник на пари од државата, но и на гаранции од државата за задолжување, а целта беше да се оспособат капацитетите за производство на струја во текот на зимата, но и за да се субвенционира цената за граѓаните, фирмите што се на регулираниот пазар, а од 1 декември лани и тие што произведуваат храна, болниците и училиштата. Сумата надминува 100 милиони евра.
Според планот за 2022 година, во текот на 12 месеци компанијата требаше да реализира добивка од само 335 илјади евра. Финалните бројки ќе зависат од последните три месеци од 2022 година, кога времето беше поладно, а потрошувачката на струја поголема. Во истиот период, државната компанија и увезуваше струја по берзански цени, кои, секако, ќе влезат во финансискиот биланс.
Позитивен резултат бележи и АД за пренос на електрична енергија и управување со електроенергетскиот систем во државна сопственост, МЕПСО. Компанијата во периодот од јули до крајот на септември била во позитива од осум милиони евра. Планот за годинава бил да заврши на нула.
И ТЕЦ Неготино за 2022 година планирала да заврши на нула, но во третиот квартал бележи загуба од 27 илјади евра. Оваа државна компанија за производство на струја беше вклучена во производствениот процес во последниот квартал од минатата година, но и поради скапото производство не беше постојано во погон, затоа што, според надлежните, берзанската цена на струјата била пониска од производствената во ТЕЦ Неготино. Со каков финансиски резултат ќе ја заврши годината централата од Неготино, останува да почекаме.
Инаку, во период јули – септември 2022 година, финансискиот резултат од работењето на јавните претпријатија и трговските друштва е позитивен и изнесува 2,1 милијарди денари. Имено, од доставените податоци за 30 субјекти, 15 субјекти имаат прикажано добивка во износ од 3 милијарди денари, а 15 субјекти имаат евидентирано загуба во износ од 0,9 милијарди денари.
Според документот што треба да го разгледаат пратениците, во третиот квартал од минатата година најголеми загуби нанижала „Пошта“, следно е јавното претпријатие за државни патишта.
Во првите два квартала резултатот на државните фирми е негативен.