Откако Европската унија покрена истрага за кинеските субвенции за производителите на електрични возила, Турција стана најновата земја што го спречи увозот на електрични возила од источноазиската земја.
Компаниите кои увезуваат електрични возила во Турција мора да имаат мрежа од најмалку 140 официјални сервисни центри рамномерно распоредени низ земјата, како и центар за повици за секоја марка, според прогласот издаден од Министерството за трговија минатиот месец.
Се верува дека бараните правила се насочени конкретно кон кинеските возила. Увозот од ЕУ и земјите со кои Турција има договори за слободна трговија се изземени од новата регулатива. Увозниците имаат рок само до крајот на годината да ги почитуваат правилата, што за многумина е речиси невозможна мисија.
Ненадејната промена ќе биде удар за компаниите кои продаваат кинески возила во Турција, шестиот по големина пазар на автомобили во Европа. Побараа усогласување на строгите правила или барем одложување на нивната примена за да не биде пореметувањето толку големо.
„Овие правила се толку строги што ниту една марка не ги следи во моментов“, рече Ерол Шахин, главен извршен директор на консултантската компанија за автомобилски пазар „ЕБС“.
Најголемата пречка е барањето увозниците сами да воспостават сервисна мрежа, што ги отежнува договорите со овластени приватни услуги, додаде Шахин.
Доаѓањето на „Тесла“
Електричните возила добиваат популарност во Турција благодарение на достапните кинески марки, популарниот домашен производител „Тоггу“ и неодамнешното пристигнување на „Тесла“ на Илон Маск. Продажбата на електрични автомобили оваа година до ноември е зголемена за речиси десет пати во однос на минатата година, покажуваат податоците на здружението ОДМД. Тие сега учествуваат со 7,1 отсто од вкупната продажба на патнички возила.
Новите правила треба да ја регулираат оваа брзорастечка индустрија и да и овозможат да напредува под контролирани услови, изјави за „Блумберг“ официјален претставник од Анкара на вообичаеното барање за анонимност. Нема планови за прилагодување на правилата или одложување на нивната примена, додаде тој.
„Би било штета ако нивната цел е продажбата на „Тоггу“ да скокне за неколку илјади автомобили“, рече Шахин. „Тог треба да се соочи и со конкуренција на домашниот пазар за да продолжи да се развива“, додаде тој.
„БЈД“, најпродаваниот автомобилски бренд во Кина, планира национална сервисна мрежа и е во процес на потпишување договори со дилерите за давање услуги на клиентите, изјави Исмаил Ерѓун, генерален директор на „БЈД“ во Турција. „Ако правилото се спроведе според планираното, увозот би можел да биде заглавен на границата со месеци“, рече Ерѓун.
„Намерата на регулативата е точна, бидејќи сака да ги заштити потрошувачите“, рече Каган Дагтекин, извршен директор на „Доган Тренд“ (Doğan Trend Otomotiv).„Но, мора да бидеме внимателни да не го исфрлиме бебето со водата за капење. Законите за конкуренција и правичниот пристап до постојната дилерска мрежа треба да се земат предвид“, додаде тој.
Најголем увозник
Кина е најголемиот увозник во Турција, а стоките од источноазиската земја играат важна улога во растот на трговскиот дефицит на земјата до речиси 100 милијарди долари до ноември. Значаен фактор за овој дефицит е увозот на патнички автомобили.
Втората по големина светска економија во првите десет месеци од годинава на Турција и продаде електрични возила во вредност од 184 милиони долари, што е речиси двојно повеќе отколку во цела 2022 година. Претходно оваа година, Турција додаде царина од 40 отсто за увоз на електрични автомобили од Кина, со што вкупната тарифна стапка достигна 50 отсто.