.webp){kind=icon}
Многу купувачи сè почесто се одлучуваат за купување преку интернет. На почетокот на стечајниот процес на американската компанија „Тапервер“ (Tupperware), која во минатото беше позната по продажба преку мрежен маркетинг (на англиски ќе го најдете терминот multi-level marketing), се поставува прашањето дали овој модел може да опстане.
Додека денес и продавачите и купувачите се среќаваат онлајн, продавачите порано често влегуваа во домовите на потенцијалните купувачи. Некои дури организираа дружења и забави, на кои потоа ги продаваа своите производи. Овој метод го користеше еден од најпознатите производители на пластични садови со капаци за складирање храна, „Тапервер“, кој неодамна почна стечајна постапка во судот во Делавер, САД.
Со седиште во Орландо, Флорида, потеклото на оваа легендарна компанија датира од 40-тите години на 20 век. Ерл Тапер ја разви идејата за херметички затворен сад што би го продолжил рокот на траење на храната. Садовите најчесто ги продаваа жени на пријателите и соседите на т.н. тапервер-забави, а од продажбата заработуваа провизија.
По добрите години следуваа послаби. Конкуренцијата стануваше сè поголема, а нивното име стана синоним за овој вид пластичен сад, дури и кога го произведуваа други. Купувачите се оддалечија од директниот маркетинг, прво преминувајќи во продавници, а со дигитализацијата и на интернет.
Се случи и пандемијата на ковид-19. Зголемената популарност на готвењето им донесе одреден раст, поради што продажбата на производите малку се подобри. Но следуваше и периодот по пандемијата, кога цените на суровините растеа, а притисокот врз трошоците за работна сила беше голем. Решенија за да излезат од спиралата што ги влечеше кон дното очигледно не пронајдоа, па се одлучија за стечај.
„Речиси сите знаат што е 'Тапервер', но помалку луѓе знаат каде да ги најдат производите“, рече Брајан Фокс, задолжен за реструктурирање на компанијата.
Bloomberg
Компанијата, која има долг од 818 милиони долари, засега продолжува со работа, додека се надеваат дека во наредните 30 дена ќе најдат купувач што би ја презел целата фирма. „Ројтерс“ (Reuters) извести дека на првото рочиште на судот доверителите го оспорувале стечајот. Меѓу нив се истакнатите „Алден глобал“ (Alden Global Capital), „Стоунхил“ (Stonehill Institutional Partners) и филијалата на Банката на Америка (Bank of America), која во јули откупи долг од 450 милиони евра.
Поглед на графиконот за движењето на акциите покажува дека во последната година доживеале значителен број подеми и падови. Последниот пад се случи пред неколку дена, кога на јавноста ѝ ја соопштија веста за поведувањето на стечајната постапка. На почетокот на годината акцијата се тргуваше по цена од два долара, додека во вторникот вредеше само 0,03 долари.
Во последните три години добивката на „Хербалајф“ се преполови
Некои сметаат дека дигитализацијата го надмина „Тапервер“, па проверивме што се случува со акциите на компании познати по директен маркетинг, чии производи исто така стигнаа во Словенија. На интернет може да се најдат многу листи што ги наведуваат најголемите меѓу нив, но проблемот е што многу претпријатија не се котирани на берзата, па дополнително го проверивме и нивното работење.
Меѓу оние што се на берзата е американската мултинационална компанија позната по прехранбени додатоци „Хербалајф“ (Herbalife). Терминалот на „Блумберг“ (Bloomberg) покажува дека на почетокот на годината акцијата, која се котира на њујоршката берза, чинела повеќе од 15 долари, додека деновиве се тргува со попуст од 50 проценти во однос на споменатата цена.
Во годишниот извештај откриваат дека деловната 2023 година ја обележале нови сознанија, трансформации и предизвици: „Со секој предизвик доаѓаат можности. Приходите беа 5,06 милијарди долари или нешто помалку од три проценти отколку претходната година (во 2021 година беа 5,8 милијарди долари). Нето-профитот (коригиран) беше нешто под 222 милиона долара минатата година, или за третина помалку од претходната година. За споредба, во 2021 година изнесуваше 487 милиони долари“.
„Амвеј“ забележа петпроцентен пад на продажбата
Меѓу познатите компании во Словенија што се базираат на мрежен маркетинг е „Амвеј“ (Amway). Почетоците на овој светски бестселер датираат од 1959 година во САД. Тогаш Рич Девос и Џеј ван Андел во своето подрумче ја започнаа приказната што го освои светот. Се занимаваат со продажба на многу производи, од козметика, додатоци на исхраната, еколошки прифатливи прашоци за перење, средства за чистење и друго.
Приходите минатата година изнесувале 7,7 милијарди долари, што е пет проценти помалку отколку претходната година, „поради посилниот американски долар и понатамошното влијание од прекинот на бизнисот во Русија во 2022 година“, објаснуваат во извештајот на веб-страницата.
Нивните акции не ги најдовме на ниту една берза, но утврдивме дека на берзата се котира малезискиот холдинг „Амвеј“. Акцијата на овој холдинг на берзата со седиште во Куала Лумпур годинава порасна за 15 проценти. Ако го продолжиме периодот на една година, акцијата денес е 30 проценти поскапа отколку пред една година.
Загуба на компанијата „Орифлејм“
Шведската „Орифлејм“ (Oriflame), позната по козметиката, во годишниот извештај наведува дека 2023 година била тешка за нив, со разочарувачки напредок. Се соочиле со предизвици во макроекономската средина, истакнувајќи ги инфлаторните притисоци, како и геополитичката нестабилност, која се одразува како на животот на луѓето така и на работењето на компаниите низ светот.
„И покрај предизвиците, веруваме дека нашиот бизнис-модел е порелевантен од кога било досега. Можности постојат“, се зборовите на извршната директорка Ана Малмаке, кои се наведени во годишниот извештај.
Нивната компанија исто така не е котирана на берзата, но од годишниот извештај произлегува дека приходите од продажба се намалиле за речиси една петтина, на 751 милион евра. Нето-загубата изнесуваше речиси 82 милиони евра (додека претходната година профитот беше 49 милиони евра).
