Типично шише вода од еден литар содржи во просек околу 240.000 пластични фрагменти, според една нова студија. Многу од тие фрагменти останале неоткриени низ историјата, утврдиле истражувачите, сугерирајќи дека здравствените проблеми поврзани со загадувањето од пластика можеби се драматично потценети.
Рецензирана студија, објавена во списанието Proceedings of the National Academy of Sciences, е првата што ја проценува пакуваната вода за присуство на нанопластика - пластични честички помали од еден микрометар во должина или една седумдесеттина од ширината на човечко влакно. Наодите покажуваат дека пакуваната вода во пластична амбалажа може да содржи до 100 пати повеќе пластични честички од претходните проценки, бидејќи претходните студии следеле само микропластика, или парчиња од еден до 5.000 микрометри.
Нанопластиката претставува поголема закана за човековото здравје отколку микропластиката бидејќи е доволно мала за да навлезе во човечките клетки, да влезе во крвотокот и да влијае на органите. Нанопластиката исто така може да помине низ плацентата во телото на неродените бебиња. Научниците долго време се сомневаа во нејзиното присуство во водата во пластична амбалажа, но немаа технологија за идентификување на поединечни наночестички.
Прочитај повеќе
Проблемот со пластиката во модната индустрија не е само во кесите!
Дали треба да се обвинат трендовите за копирање, брзото производство и неквалитетните материјали, прашува колумнистот на „Блумберг“
05.01.2024
Пластиката ги чини сиромашните земји десет пати повеќе од богатите
Посиромашните земји трошат речиси трипати помалку пластика по жител.
08.11.2023
Секоја пластична амбалажа мора да има 25 отсто рециклиран материјал
„Поголемите компании се свесни, додека помалите не се и затоа апелираме да се приклучат на тие текови“, вели Михаил Матески.
08.11.2023
Во океаните има 170 илјади милијарди парчиња пластичен отпад
Станува збор за два милиони тони пластични честички што лебдат во океанските води низ светот.
08.03.2023
За да го надминат тој предизвик, коавторите на студијата измислија нова микроскопска техника - програмираа алгоритам базиран на податоци и ги искористија за анализа на приближно 25 литри пакувана вода купена од три популарни брендови во САД. (Истражувачите не прецизираат за кои брендови станува збор.) Тие пронашле од 110.000 до 370.000 ситни пластични честички во секој литар, од кои 90 проценти биле нанопластика.
„Оваа студија обезбедува моќна алатка за справување со предизвиците во анализата на нанопластиката, која ветува дека ќе го премости тековниот јаз во знаењето за загадувањето од пластика на нано ниво“, рече Наиксин Кијан, главен автор на студијата и дипломиран студент по хемија на Универзитетот Колумбија.
„Порано ова беше темна област, неистражена. Студиите за токсичност само погодуваа што има внатре“, додава Беижан Јан, коавтор на студијата и хемичар за животна средина на Универзитетот Колумбија. „Ова отвора прозорец каде што можеме да погледнеме во свет кој претходно не ни бил достапен“.
Истражувачите таргетираа седум вообичаени типови на пластика, вклучувајќи полиетилен терефталат (ПЕТ), од кој се направени многу шишиња за вода и полиамид, кој често се користи во филтри за прочистување на водата пред да се спакува. Но, тие откриле и многу неидентификувани наночестички во водата. Ако некоја од нив е исто така нанопластика, распространетоста на пластика во пакуваната вода би можела да биде уште поголема.
Меѓународното здружение за вода во пластична амбалажа во соопштение посочи дека методологијата на студијата „треба целосно да се разгледа од научната заедница“ и дека „нема научен консензус за потенцијалното влијание врз здравјето на микропластиката и наночестичките“. Здружението не ги коментираше наодите од студијата.
Светот произведува повеќе од 450 милиони тони пластика секоја година, од кои голем дел завршуваат на депониите. Огромно количство пластика не се разградува природно, туку се распаѓа на помали парчиња со текот на времето. Ситни парчиња пластика, исто така, рутински се одвојуваат од производите што содржат пластика додека се користат, вклучително и многу синтетички ткаенини.
Додека пластичното загадување постои насекаде на Земјата, водата во пластична амбалажа е од особен интерес за научниците поради нејзиниот потенцијал да внесе пластични честички во човечкото тело. Студија објавена во 2022 година покажа дека концентрацијата на микропластика во пакуваната вода е поголема отколку во водата од чешма. Извештај од 2021 година предупредува дека едноставното отворање и затворање на капачето на пластично шише може да ослободи ситни парчиња пластика во водата.
Коавторите на најновата студија велат дека нивното истражување нема да запре само на пакувана вода. Тие, исто така, планираат да истражат нанопластика во вода од чешма и примероци од снег собрани во западниот дел на Антарктикот. „Постои огромен свет на нанопластика за проучување“, рече Веи Мин, друг коавтор и биофизичар на Универзитетот Колумбија. „Колку се помали работите, толку полесно можат да влезат во нашиот организам“.