Продолжувањето на монетарното затегнување што го спроведува ФЕД, сепак, не ги обесхрабри значително инвеститорите, бидејќи светските берзански индекси бележат раст. S&P 500 забележа раст од седум проценти во изминатиот месец. Во земјите од регионот Адрија, распоните на петгодишните државни обврзници го следат светскиот тренд.
Аналитичкиот тим на „Блумберг Адрија“ ги спореди кредитните рејтинзи за земјите во регионот со ризикот од нивните обврзници, како што на пазарот ги преципираат инвеститорите.
Во последните неколку недели имавме мешана изведба. Од средината на октомври, премијата на ризик за Хрватска, Србија и Северна Македонија е намалена, за Словенија остана непроменета, а Босна и Херцеговина забележа зголемување на премијата за ризик.
Прочитајте повеќе: ББА-анализа: Македонија има незаслужена оценка од рејтинг-агенциите
„Зошто воопшто ги следиме овие распони? Треба да се земе предвид дека тие се еден од најважните елементи што се разгледуваат кога, на пример, банкарите ги дефинираат трошоците за финансирање, односно каматните стапки по кои приватниот сектор се задолжува во локалниот банкарски систем“, објасни главниот аналитичар на „Блумберг Адрија“, Андреј Кнез.
Кнез вели дека она што се случува во последните неколку недели би го нарекол техничко тргување, односно немало значителни промени во фундаментите.
„Имаме информации дека Србија преговарала за аранжман со ММФ, но тоа немаше никаков значаен поволен ефект врз премиите за ризик на српските обврзници. Тоа значи дека инвеститорите сè уште бараат малку повеќе информации. Друг пример би била БиХ. Резултатите од нивните неодамнешни општи избори би сугерирале една позитивна промена и самото тоа би било поволен фактор за премиите за ризик. Сепак, инвеститорите не дозволуваат државата да живее на кредит, тие сепак бараат малку повеќе информации“, објаснува главниот аналитичар.
Според него, фокусот и натаму ќе биде на клучните светски централни банки, првенствено ФЕД и ЕЦБ. Во следните неколку недели државите од регионот ќе ги објават своите државни буџети. Аналитичкиот тим на „Блумберг Адрија“ смета дека јавните финансии ќе ослабат во наредната година, а ќе бидеме сведоци на зголемување на фискалните дефицити.
„Причината за ова е пред сè слабеењето на економската активност. Од друга страна, државите сè повеќе влегуваат во програми со кои сакаат да ги поништат неповолните ефекти на приватниот сектор поради поскапувањето на енергентите. Сето тоа оди во насока на зголемување на фискалните дефицити“, објаснува Кнез.
Главните рејтинг-агенции „Си П“ (S&P), „Мудис“ (Moody's) и „Фич“ (Fitch) го оценуваат рејтингот на поединечните земји со доделување одредена оценка: земјите со најмал ризик од банкрот добиваат највисоки оценки, како што е ААА, додека на оние со најголем ризик им се доделуваат пониски оценки, како на пример BBB- и слично. Аналитичарите на „Блумберг Адрија“ го споредија нивото на тековните распони за обврзниците што достасуваат за пет години со просечниот рејтинг што земјите го имаат кај трите рејтинг-агенции.
„Корелацијата е 82 отсто, значи не е совршена. Инвеститорите сметаат дека кредитниот рејтинг, на пример, за Хрватска, Словенија и БиХ е дури делумно потценет на ниво од еден до два степена. Од друга страна, за Србија и Северна Македонија, инвеститорите веруваат дека рејтингот може да биде нешто помал“, вели Кнез.
Според него, инвеститорите реагираат многу побрзо од кредитните агенции.