Само 10 отсто од учесниците на конференцијата на „Блумберг Адрија“ за трендовите во банкарството и осигурувањето веруваат дека централните банки ќе започнат со монетарно затегнување до крајот на годината. Значи, јасно е дека централните банки ќе почнат да попуштаат, каматите на кредитите нема да бидат како пред кризата, но ќе паднат, а побарувачката за банкарски производи ќе расте.
Дарко Поповиќ, претседател на Извршниот одбор на „Банка Интеза Београд“ (Banca Intesa Beograd), има голема доза на претпазливост во контекст на фактот дека повеќе од една деценија целиот свет ја решаваше кризата со исклучително експанзивна монетарна политика во која вредноста на парите беше целосно загубена.
Тој вели дека клиентите секој ден прашуваат кога ќе се намалат каматите.
Прочитајте повеќе: Tri ključna rizika za osiguravače biće klima, sajber-napadi i način života
„Сите очекуваат дека каматните стапки ќе се вратат како во претходниот период, мислам дека ќе организирате уште многу конференции пред да дојде до тоа. Она што го гледате е дека намалувањето ќе се случи годинава и заради кредибилитет на долг рок по тоа намалување централните банки ќе почекаат да видат какви се ефектите од намалувањето. Со други зборови, за клиентите тоа значи дека нема да почувствуваат значителни финансиски ефекти оваа и следната година“, смета Поповиќ.
Зоран Петровиќ, претседател на Извршниот одбор на „Рајфајзен банк Србија“ (Raiffeisen Bank Srbija), смета дека попуштањето на централните банки ќе ја зголеми продуктивноста, а обемот на кредитите ќе почне да закрепнува во вториот дел од годината. Секако побавно, но ситуацијата ќе биде подобра од онаа што ја имавме. Дел од луѓето се откажува од потрошувачката, дел од економијата се откажува од инвестиции. За банките тој очекува подобра состојба во втората половина од годината во однос на продуктивноста, а кај приходите добар дел од резултатите сепак ќе произлезат од каматите.
Тој се согласува со Поповиќ дека наскоро нема да ги видиме нивоата на камати што ги имавме претходно. Петровиќ очекува инфлацијата да биде околу три или нешто над три проценти. Во следните три години банките може да очекуваат нешто помал приход од камати, што значи нешто помал принос на вложениот капитал.
„Во споредба со годините пред коронавирусот, повратот на вложениот капитал ќе биде значително подобар. Ако го исклучиме она што се случи во последните две години поради високата стапка на инфлација, секако дека централните банкари со повисоките каматни стапки ги поттикнаа резултатите кај комерцијалните банки, но таа приказна полека ќе помине. Сепак, никогаш нема да се врати времето што мислам дека беше лошо и нè доведе до ситуација шест-седум години да се праќа пораката до луѓето дека е лошо да се штеди, инвестирајте и трошете пари“, рече Петровиќ.
Никола Вулетиќ, претседател на Извршниот одбор на „Уникредит банка Србија“, смета дека до крајот на годинава кредитната активност на банките ќе се забрза, поради корекција на банкарските стапки. Во Србија државата има голем инвестициски план, кој ќе ја турка побарувачката на стопанството, која ќе го следи населението.
Тоа што каматите ќе се намалат ќе остави повеќе пари за стопанството и населението. Парите нема да бидат толку евтини како што беа. „Ќе видиме дали ќе биде 2,5 или три проценти“, вели тој. Парите нема да бидат бесплатни уште долго време. Ќе се забрза кредитната активност во Србија.
„Што се однесува на населението, побарувачката за станбени кредити ќе расте. Потрошувачките и готовинските кредити ќе имаат нагорен тренд. Она што банките можат да го направат е како да го одржат моделот на работење. Ќе се обидеме да бараме нови извори на приходи. Мислам дека ќе има едноцифрен раст на кредитирањето“, рече Вулетиќ.
Дарко Поповиќ смета дека толку високото ниво на каматните стапки е товар, но бизнисот не може да се заснова на очекување и чекање да се намалат каматите.
Петровиќ вели дека многу се промениле во банкарскиот сектор, а заедно со тоа дошла и конкуренцијата во финансиската технологија. Така, банките мораа да работат на ефикасност и мораа да одговорат на случувањата на пазарот, на вревата од потрошувачите, кои бараат услуги 24 часа на ден.
„Очекувањата се сменија, но и начинот на кој работиме. Така, степенот на дигитализација достигна завидни размери. Дел од колачот презеде финтек, дел од колачот преземаат технолошките компании од платежните трансакции, па наваму“, рече Петровиќ.
Вулетиќ додава дека вештачката интелигенција ќе го промени бизнисот на банките. Веќе се користи во нивниот бизнис како четботови. „На почетокот гледавме на финтек како на конкуренти, а сега ги гледаме како партнери. Банкарството се промени, се движи кон персонализација. Ќе создадеме мегаапликации каде што ќе имате и банка и компанија што ќе ја продава услугата на еден интерфејс. Опсегот на активности ќе се прошири“, најавува Вулетиќ.
Поповиќ додаде дека по вештачката интелигенција, ЕСГ е најкористениот збор, во превод тоа е одржлив и одговорен бизнис. Ако го доживееме така, „Интеза“ го користи долго време.
„Она што значително се промени е тоа што банките стануваат инструмент преку кој државите влијаат на целата економија“, рече Поповиќ.