.webp){kind=icon}
Невидениот регионален енергетски колапс што овој петок ги погоди Босна и Херцеговина, Хрватска и Црна Гора најверојатно е предизвикан од преоптоварување поради зголемената потрошувачка на електрична енергија поради високите температури кои владеат во последните денови.
„И покрај разните шеги кои почнаа да кружат на интернет, вклучително и бруталните, потребно е да се стави топката на земја и да се биде сериозен и реален. Имено, денешниот прекин зафати неколку земји, кои како и целата европска енергетска заедница, се поврзани со меѓусебни врски, а е предизвикана од зголемената потрошувачка на електрична енергија поради топлотниот бран што деновиве го зафати југот на Европа“, изјави за „Блумберг Адрија“ експертот за енергија Иван Бродиќ.
Вакви појави не се случуваат само во регионот на Адрија, во минатото во помала мера и денес се забележани и на југот на Апенинскиот и Пиринејскиот полуостров. Едноставно, кога е толку топло, се троши повеќе електрична енергија за ладење. Бродиќ нагласува дека со зголемената потрошувачка на енергија што се случува во зори на југот на Европа, односно на самиот почеток на туристичката сезона, настаните стануваат логични.
Ниту обновливите извори на енергија не помагаат
„Електроенергетската инфраструктура во тој дел од регионот Адрија е крајно запоставена, па ни вишокот на електрична енергија произведена од обновливи извори на енергија, не може да се апсорбира во мрежата за да се намалат аномалиите предизвикани од климата и метеорологијата“, вели Бродиќ.
Југот на Хрватска со татковината е поврзан само со еден далновод, додава тој, а проблемот со струјата е горлив проблем и деловен ризик во текот на целата година, за што производителите предупредуваат веќе неколку години. Ситуацијата во БиХ и Црна Гора може да биде само полоша.
„За деловните субјекти, а не само во контекст на туризмот, ова е мала утеха, бидејќи иако тешко можеме да влијаеме на метеорологијата, барем дневно и краткорочно, односно среднорочно, инвестирањето во електроенергетската инфраструктура е целосно под наша контрола“, верува тој.
Економски последици
Кога станува збор за економските последици аналитичарот Дамир Беќировиќ за „Блумберг Адрија“ вели дека тие во принцип не се големи.
„Сите сериозни компании нема да дозволат краткотрајниот прекин на струја да ја наруши редовната работа. Малите занаети можат да претрпат одредена штета, а најголема непријатност предизвика прекинот на сообраќајната сигнализација во поголемите градови. Во контекст на БиХ, најавата за зголемувањето на цената на струјата со овој прекин може да создаде сериозна фрустрација кај граѓаните“, нагласува Беќировиќ.
Централната банка на Босна и Херцеговина соопшти дека платните системи функционираат непречено во услови на прекини во снабдувањето со електрична енергија во земјата, а системот за бруто порамнување во реално време и системот за жиро-клирининг работат без прекин, додека обезбедување на сите услови за нивно безбедно и ефикасно работење.
Електропривреда БиХ Сараево (Блумберг Адрија)
Што се случи
Невидениот колапс на електричната мрежа во петокот остави дури три држави без струја. Проблемите почнаа од Црна Гора, преку делови од Босна и Херцеговина и низ цела Далмација, па се до Риека.
„Иако се уште не се познати точните причини за дефектот на системот, се претпоставува дека причината е преоптоварување на меѓусебно поврзаните 400 kV далноводи во регионот, нивни прекини и пренос на нарушувања во системот на БиХ“, истакнаа од Електропривреда БиХ.
Како што пишува редакцијата на „Блумберг Адрија“ од Хрватска, никогаш немало дефект на електроенергетскиот систем во три земји.
Со цел да се ублажи проблемот со меѓународниот прекин на снабдувањето со електрична енергија, Хрватската електроиндустрија ги стави во целосна функција сите свои производствени капацитети за да може ХОПС во најкус можен рок да обезбеди снабдување со електрична енергија на граѓаните на Република Хрватска.
Каде е всушност проблемот
„Блумберг Адрија“ претходно пишување дека еден од клучните проблеми е отсуството на балансиран енергетски пазар.
„Мораме да го воведеме пазарот за претходен ден и интраден, прво за да им овозможиме на сите да го балансираат своето производство и потрошувачка во најкус можен рок. празнините кога на пример нема сонце, ветер, кога има некакви прекини... Без регионализација и додека не се поврземе на европските платформи за балансирана енергија, да не се лажеме, во сериозен проблем сме“, изјави претходно за „Блумберг Адрија“Дејан Стојчевски технички директор на берзата за електрична енергија „СЕЕПЕКС“.
