Економијата на еврозоната годинава ќе мине подобро отколку што се стравуваше, бидејќи благата зима и високите нивоа на складиран гас помагаат да се ублажи енергетската криза, а пазарот на труд се држи, објави Европската комисија.
Претставниците на ЕУ во Брисел ја зголемија својата прогноза за растот годинава, прогнозирајќи експанзија за валутниот блок од 0,9 отсто, велејќи дека за влакно ќе избегнат рецесија. Тие исто така ја намалија својата проекција за раст на потрошувачките цени, иако тој и натаму е висок, на 5,6 отсто.
„Речиси една година откако Русија започна агресија против Украина, економијата на ЕУ е на подобра основа отколку што се очекуваше есеноска“, објави комисијата во ажурираниот економски извештај во понеделникот. „Изгледа дека инфлацијата го достигна врвот и поволните движења на енергетските пазари навестуваат натамошни падови“.
Зголемениот оптимизам е во спротивност со прогнозите од ноември, кога властите предвидуваа дека бруто-домашниот производ во еврозоната ќе порасне за само 0,3 отсто оваа година, а инфлацијата за 6,1 отсто.
Новите проекции ќе бидат внимателно следени од европските влади, кои се обидуваат да ги насочат домаќинствата и деловните субјекти подалеку од огромната помош за справување со енергетската криза и да се префрлат на понасочена поддршка. Тие, исто така, ќе им обезбедат увид на лидерите на централните банки, кои започнаа серија зголемувања на каматните стапки во обид да ја вратат под контрола зголемената инфлација.
Последните прогнози на комисијата покажуваат дека сите земји-членки на ЕУ годинава ќе постигнат раст, со исклучок на Шведска, која се очекува да падне за 0,8 отсто.
Германија, најголемата економија во регионот, и Австрија се единствените две земји од еврозоната за кои се предвидува дека ќе имаат два последователни квартала на контракција во шесте месеци до 31 март. Производството на Естонија се намали во последните три квартали од 2022 година, но се гледа дека ќе се зголеми во тековниот период.
Се предвидува дека италијанската економија ќе стагнира во првите три месеци од 2023 година, по благиот пад во четвртиот квартал, според прогнозите на комисијата.
Надвор од еврозоната, Чешка и Унгарија веќе завршија два квартала на контракција, додека Данска и Шведска моментално се во рецесија.
Комисијата предупреди дека иако изгледите се подобрени, ветровите остануваат силни додека Русија ја продолжува војната во Украина.
„Потрошувачите и бизнисите продолжуваат да се соочуваат со високи трошоци за енергија, а основната инфлација, вкупната инфлација без енергија и непреработена храна, продолжи да расте во јануари, што дополнително ја намалува куповната моќ на домаќинствата“, се вели во извештајот. „Како што продолжуваат инфлаторните притисоци, ќе продолжи и монетарното затегнување, што ќе влијае на деловната активност и ќе ги забавува инвестициите“.
Податоците од Евростат на крајот на јануари веќе сугерираа дека еврозоната е на пат да избегне рецесија по неочекуваниот раст од 0,1 отсто на крајот на 2022 година. Инфлацијата во 20-члениот валутен блок забави повеќе од очекуваното, на 8,5 отсто во јануари, според Евростат, иако мерката за основната инфлација што ги исклучува нестабилните ставки беше на историски највисоко ниво од 5,2 отсто.
Европската централна банка на 2 февруари ја зголеми каматната стапка на депозитите за половина поен, на 2,5 отсто, што е највисока од 2008 година, и соопшти дека има намера да направи идентичен потег следниот месец. Претседателката Кристин Лагард ги нарече ризиците за изгледите за раст и инфлација поурамнотежени, пофалувајќи ја неочекуваната издржливост на континентот.