Виена стана најслабиот пазар на недвижности меѓу главните европски метрополи, забележувајќи двоцифрен пад, што го надмина дури и тешко погодениот Стокхолм, според инаугуративниот „Блумберг сити тракер“ (Bloomberg City Tracker).
Австрискиот главен град забележа пад од 12,2 процента од највисоките нивоа пред една година, додека Стокхолм падна за 6,4 отсто, според податоците собрани од „Блумберг“. Спротивно на тоа, Мадрид, Милано и Цирих покажаа добивки.
Во австрискиот главен град, каде што енергичниот пазар за изнајмување нуди алтернатива на сопственоста, построгите правила за хипотека го влошуваат падот, намалувајќи ги понудените цени во мај до просечни 7.084 евра за квадратен метар. Се очекуваат натамошни падови.
Пазарите на станови се на различни траектории низ Европа, бидејќи влијанието на повисоките каматни стапки силно погодува некои области, додека недостигот од понуда и заостанатите проблеми од глобалната финансиска криза допираат други области.
Пандемијата на ковид влијаеше и на цените на становите бидејќи заклучувањето ги охрабруваше луѓето да се преселат во поголеми домови. Исто така некои влади спроведоа стимулации за купување за да ги поддржат економиите.
За да ги долови најновите трендови, „Блумберг“ собра податоци од низа субјекти на пазарот за да ги добие цените по квадратен метар за домови во девет клучни градски области. Имајте предвид дека се разликуваат месеците на достапност на податоците.
Нивоата во Виена, на пример, се изведени од просечните котациски цени во 23-те области на австрискиот град од „Имопрајзе“ (Immopreise.at). Ова е првиот дел од „Сити тракер“ (City Tracker) и ќе следуваат уште. Покриеноста исто така треба да се прошири за да се обезбеди подлабок увид во секторот.
Пазарите на станови во Европа се фрлени во превирања од крајот на ерата на евтини пари. Зголемувањето на каматните стапки од страна на централните банки ги зголеми хипотеките исто како што притисокот на трошоците за живот ги погодува потрошувачите. Сепак, влијанието на повисоките трошоци за задолжување е нерамномерно.
Она што го покажуваат податоците на „Сити тракер“ е дека областите зафатени од глобалната финансиска криза се помалку погодени од тековниот пад, додека градовите што скокнаа во последната деценија поради евтиното задолжување страдаат повеќе.
Со растечки каматни стапки и инфлација што го намалува расположливиот доход, повеќе виенски семејства престојуваат во станови за изнајмување наместо да купуваат, според агенцијата за недвижности „Реал имобилиенфермитлунг“ (Real Immobilienvermittlung GmbH).
И покрај неодамнешниот пад, цените сè уште се покачени по долготрајниот раст. Лабавите услови за финансирање за време на пандемијата на ковид дополнително ја поттикнаа побарувачката за станови, а процената на централната банка на Австрија сугерира дека цените на куќите во Виена биле 40 проценти над основната вредност на крајот на 2022 година.
Но кредитните пазари оттогаш се затегнати, а обемот на нови хипотеки издадени за австриските домаќинства падна за повеќе од 60 проценти во март споредено со истиот месец претходната година, покажуваат податоците на централната банка.
„Следните месеци ќе бидат предизвикувачки. Очекуваме континуирана слаба побарувачка, како и пазар што е внимателен и бавно се приспособува“, рече Мартина Хирш, извршна директорка на „Реал имобилиенфермитлунг“.
Покрај Виена, тенденцијата на Шведска за пократкорочни заеми ја направи земјата особено ранлива на зголемените стапки, повлекувајќи ги цените во Стокхолм. Но бидејќи изнајмувањето е исклучително тешко во шведскиот главен град, падовите се забавија во последните месеци.
Последните податоци за Даблин покажуваат дека некогаш жешкиот пазар се лади, со пад во март од 2,4 процента. Ирската влада размислува за повторно воведување на олеснувања за хипотеки за да им помогне на загрозените потрошувачи. И покрај недостигот од станови, цените во Берлин исто така се лизнаа, опаѓајќи во април за еден отсто на годишно ниво.
Во Велика Британија, каде што повеќето хипотеки се фиксни за две или пет години, повеќе од 1,4 милион Британци ќе бидат принудени да ги рефинансираат кредитите оваа година. Со тоа му се стави крај на растот во Лондон.
На другиот крај на спектарот, Милано и Мадрид, пазарите што се тешко погодени од последниот пад, сè уште растат, дури и ако цените реално се намалени по периодот на неверојатна инфлација. Цените во Цирих исто така се искачија. Се очекува во Шпанија промената на пазарот да почне да ја погодува понудата бидејќи градежниците се борат со повисоки трошоци.
„Шпанскиот пазар на станови ќе забави во втората половина од оваа година. Но цените на имотот ќе продолжат да растат“, рече Борха Гарсија-Еготксага, главен извршен директор на шпанската компанија за изградба на куќи „Нејнор хоумс“ (Neinor Homes SA).