.webp){kind=icon}
Прогнозите на Европската централна банка и сите придружни пораки наскоро ќе дојдат до израз додека претседателката Кристин Лагард размислува колку силно ќе се спротивстави на пазарните облози за намалување на стапката.
Со брзо слабеење на инфлацијата, слаба економија и еден член на одборот што го менува курсот кон порестриктивна насока, пазарите се обложуваат на намалување на стапката уште во март. Тие предвидуваат дека стапката ќе падне на 2,5 проценти до крајот на 2024 година, а минатата недела предвидуваа дека трошоците за задолжување ќе останат над три проценти.
Ако пазарите се во право, ЕЦБ следната година ќе биде првата од главните централни банки што ќе ги намали каматните стапки и ќе го спроведе најагресивниот циклус на олеснување досега. Но, официјалните лица не брзаат да дејствуваат, иако нивните нови проекции ќе мора да ја признаат променетата економска позадина со пониски изгледи за цените.
Дилемата со која се соочуваат креаторите на политиката потсетува на декември 2021 година, кога тие се двоумеле да дејствуваат бидејќи американската Фед направи остар пресврт кон затегнување на политиката и инвеститорите почнаа да се обложуваат дека Европската централна банка (ЕЦБ) ќе ги зголеми каматните стапки. Во тоа време, прогнозите покажаа забрзување на инфлацијата, но зголемувањата започнаа дури седум месеци подоцна, што многу набљудувачи го сметаа за ненавремен потег.
Bloomberg Mercury
Лагард и нејзините колеги, кои беа тивки пред одлуката на 14 декември, сега се соочуваат со сличен предизвик бидејќи размислуваат која грешка повеќе би ја ризикувале: прерано намалување на стапките и оставање на инфлацијата да тече или задушување на економијата со премногу штедење.
Бјорн Гризбах, висок инвестициски стратег во „Алијанц“, смета дека многу официјални лица се уште се загрижени за заканата од потрошувачките цени.
„Проекциите ќе бидат многу важни“, рече тој. „Едно е јасно: тие мора да паднат. Но, ЕЦБ е решена да не биде фатена како ја потценува инфлацијата по втор пат.
Официјалните лица ги завршуваат проекциите што Лагард ќе ги претстави следниот четврток со преглед каде се ризиците, комуникација што сама по себе може да ги обликува очекувањата.
Прогнозите се посеопфатни од оние во септември и вклучуваат полугодишен процес на собирање податоци од националните централни банки чиј рок за испорака беше пред една недела. Декемвриските прогнози се единствените од четири годишно кои покажуваат подолг хоризонт во иднината, во овој случај, до 2026 година.
ЕЦБ претходно предвиде дека инфлацијата следната година во просек ќе изнесува 3,2 проценти и ќе се врати на целта од два проценти во втората половина на 2025 година. Таа прогноза изгледа се повеќе застарена откако растот на потрошувачките цени се забави на 2,4 отсто во ноември, најниско од средината на 2021 година.
Членот на Извршниот одбор на ЕЦБ, Изабел Шнабел, инаку позната како рестриктивен економист, призна дека бројката е „исклучително“ висока и дека е малку веројатно натамошно зголемување на каматните стапки. Сепак, не ја објави можноста за намалување во првата половина од годината, иако гувернерот на „Банка де Франс“, Франсоа Вилерој де Галхау, рече дека прашањето би можело да се постави во 2024 година.
Шнабел и другите предупредија дека инфлацијата сепак може повторно да се забрза, но податоците и нивните коментари ги убедија инвеститорите да се обложуваат на порано и поголеми намалувања на стапките.
Тоа, исто така, поттикна некои економисти да ги ревидираат своите прогнози, при што Дојче банк во средата прогнозираше олеснување од 150 базични поени следната година, со првиот потег во април наместо во јуни. Минатата недела, Голдман Сакс ја промени својата прогноза за да предвиди намалување уште во април.
Закрепнувањето на обврзниците што следеше по промената на стапката дополнително го зголемува влогот за Лагард следната недела. Индексот на државниот долг, кој ги исклучува американските обврзници, скокна на највисокото ниво од април 2022 година оваа недела, продолжувајќи го ѕвезденото движење од ноември.
Ерик Нилсен, главен економски советник на групацијата „УниКредит“, се согласува со промената на пазарот и смета дека порастот на потрошувачките цени нема да трае.
„Тоа зголемување нема да ги поттикне инфлаторните очекувања или растот на платите“, рече тој. „Ако тоа е она што сакаат да го потиснат, добредојде на гробиштата.
Нилсен тврди дека економското забавување обично доаѓа со послаби пазари на труд и дека тоа нема да ја поттикне инфлацијата. Гувернерот на „Банк де Португалија“, Марио Сентено, еден од поблагите економисти на ЕЦБ, го повтори ова во напис оваа недела.
„Намалувањето на работните места и замрзнувањето на вработувањата се повеќе усогласени во рецесии отколку за време на растот“, рече тој. „Потребни беа три години за да се достигнат трендовите на вработување пред пандемијата, ќе биде потребно помалку време за да се сменат тие историски придобивки.
Bloomberg Mercury
Што вели „Блумберг екомомик“...
„ЕЦБ ги зголеми трошоците за задолжување многу над сите проценки на неутрално ниво. Ова станува сè поочигледно во економските податоци, а влијанието се гледа и врз инфлацијата. Слична е приказната преку Атлантикот, а глобалното расположение се менува Било кој од тие три настани може да ја поттикне ЕЦБ да ги намали каматните стапки пред средината на следната година“. – Дејвид Пауел и Џејми Раш.
За агресивните регулатори како претседателот на Бундесбанк, Јоаким Нагел, останува заканата од враќање на инфлацијата. Тој постојано ги отфрли тврдењата дека каматните стапки го достигнале врвот. Неговиот белгиски колега, Пјер Вунш, дури рече дека официјалните лица би можеле повторно да ги зголемат каматните стапки за да ја задржат политиката доволно рестриктивна додека инвеститорите се обложуваат на намалување.
Нагел ја посочува војната на Блискиот Исток како една од причините за претпазливост, со опасност од регионална експанзија да поттикне инфлациски скок на цените на нафтата.
Официјалните лица, кои зборуваа под услов да останат анонимни, рекоа дека целосната слика ќе биде јасна дури кога ќе се појават целосни детали за платите и фискалните планови во првите три месеци. Друга компликација е тоа што ЕЦБ можеби сака да го забрза намалувањето на билансот на состојба.
Во секој случај, економистите како Анатолиј Аненков од „Сосиете Женерал“ предупредуваат дека, во услови на растечки шпекулации за намалување на каматните стапки, постои опасност од самозадоволство. „Немојте да се залажувате со фактот дека инфлацијата се намалува доста брзо“, рече тој. „Постои опасност луѓето да повлечат рамна линија, што сугерира дека ќе ја надминеме целта во рок од шест месеци.
