Членовите на Европската централна банка (ЕЦБ) ќе се сретнат во септември за да одлучуваат за натамошното движење на каматните стапки, при што се очекува централните банкари, по летната пауза, да гласаат за намалување на трошоците за задолжување. На тоа укажуваат грст економски извештаи што дадоа поблизок увид во состојбите во еврозоната, а последните прогнози на економските извештаи покажуваат дека монетарната институција ќе ги намалува каматните стапки по еднаш квартално до крајот на 2025 година.
Каматната стапка на ЕЦБ на депозитите во моментов е 3,75 отсто, на операциите за главно рефинансирање 4,25 отсто, а на маргиналните кредитни средства 4,5 отсто. До првичното намалување во јуни за 25 базични поени (прво од септември 2019 година), стапките беа највисоки од формирањето на еврозоната. А иако за монетарната политика во Србија е надлежна Народната банка на Србија (НБС), стапките на ЕЦБ се од големо значење бидејќи 56,7 отсто од јавниот долг е во евра.
„Наесен очекуваме продолжување на политиката на монетарно олабавување, односно продолжување на намалувањето на каматните стапки најмалку уште двапати по 25 базични поени до крајот на годината“, оценија минатиот месец аналитичарите на „Блумберг Адрија“ .
Прочитај повеќе
Казакс од ЕЦБ е „многу отворен“ за намалување на стапките во септември
Следниот состанок на ЕЦБ е за три недели
23.08.2024
Растот на платите во еврозоната забавува
Податоците започнуваат тринеделно одбројување до септемврискиот состанок на ЕЦБ.
22.08.2024
Рен: Ризиците за растот поттик ЕЦБ да ги намали каматите во септември
По значајното намалување во јуни, состанокот за политиката во септември ќе утврди дали официјалните лица сметаат дека инфлацијата е доволно умерена за да се овозможи второ намалување.
20.08.2024
Ниската продуктивност во еврозоната ја компликува задачата на ЕЦБ
Продуктивноста во еврозоната оствари едвај забележлив раст во вториот квартал и повторно е под очекувањата на ЕЦБ.
15.08.2024
Еврото се приближи до највисокото ниво годинава
Реакцијата е поради очекувањата дека Фед ќе ги намали стапките побрзо од ЕЦБ.
14.08.2024
Забавува вработувањето во еврозоната
Забавувањето е резултат на економската слабост
14.08.2024
Претседателката на ЕЦБ, Кристин Лагард, по јулската одлука за задржување на постојните каматни стапки не сакаше да зборува за можните исходи од септемврискиот состанок. „Сите опции се на маса во септември, а ние остануваме на одлуката да не се определуваме за патот однапред“, рече Лагард.
Во меѓувреме, економијата на еврозоната доби неочекувано силен поттик од Олимписките игри во Париз, кои поттикнаа раст на приватниот сектор со најбрзо темпо во последните три месеци, објави „Блумберг“. Композитниот индекс на менаџерите за набавка на компанијата „Ес енд Пи глобал“ (S&P Global) скокна на 51,2 во август од 50,2 во јули, надминувајќи ја дури и најоптимистичката прогноза во анкетата на аналитичарите на „Блумберг“. Мерачот за услужниот сектор се искачи на највисокото ниво од април, иако падот на производството во тој регион се продлабочи.
Додека вработувањето во блокот на европските земји во голема мера е во застој, Франција, втората по големина економија во еврозоната, забележува пад на невработеноста, што е добра вест за претседателот Емануел Макрон, но може да ја искомплицира задачата на ЕЦБ.
Меѓутоа, многу нешта укажуваат дека олимпискиот замав нема да се задржи - дури ни во Франција, наведуваат медиумите. Економската слабост на континентот ги засили повиците до ЕЦБ повторно да ги намали каматните стапки.
Податоците укажуваат дека еврозоната ќе се бори да го задржи ефектот од првата половина на годината - и покрај спортскиот настан. „Неодамнешното зајакнување на ризикот од негативниот раст во еврозоната ги зацврсти аргументите за намалување на стапката на следниот состанок на ЕЦБ за монетарната политика во септември“, рече неделава членот на управниот совет на ЕЦБ, Оли Рен.
Инфлацијата во еврозоната се зголеми во јули и изнесуваше 2,6 отсто. Истовремено, во целата Европска Унија (ЕУ) таа забрза до 2,8 отсто. Најголем придонес во годишната стапка на инфлација во јули во еврозоната имаа услугите (1,82 процентни поени), потоа храната, алкохолот и тутунот (0,45 процентни поени), индустриските производи без енергија (0,19 процентни поени) и енергијата (0,12 процентни поени). Ова може да биде загрижувачки сигнал за ЕЦБ, која се бори да го врати растот на цените на целта од два процента.
Главниот економист на Трговската банка во Хамбург, Сајрус де ла Рубија, наведе дека ЕЦБ може да најде утеха во фактот дека влезните трошоци во услужниот сектор растат со најбавно темпо во последните 40 месеци. Иако цените на готовите производи во август се зголемија побрзо отколку во јули, намалувањето на притисокот врз трошоците ги зајакнува аргументите за намалување на каматните стапки на септемврискиот состанок на ЕЦБ, додаде тој.
Кога станува збор за Германија, најголемата европска економија, таа забележа економски пад во вториот квартал, но тамошната централна банка порачува дека не очекува земјата да доживее сериозно слабеење на економијата. „Од денешна перспектива, не може да се очекува рецесија во смисла на значителен, широк и долготраен пад на производството сѐ додека не дојде до нови негативни шокови“, наведуваат од Бундесбанк. Аналитичарите проценуваат дека Германија годинава ќе биде малку над прагот на рецесија.
Производството во таа земја е намалено повеќе од очекуваното, додека интересот за основање нови компании е на рекордно ниско ниво. Истовремено, германските плати растат со најбрзо темпо во повеќе од десет години и веројатно ќе ја задржат инфлацијата на високо ниво, при што потрошувачките цени во јули се забрзаа до 2,3 отсто.
Пошироката слика за еврозоната е малку поинаква. И покрај слабите резултати на Германија, растот во другите клучни земји доведе до мало зајакнување на бруто-домашниот производ на еврозоната, кој скокна за 0,3 отсто во вториот квартал, задржувајќи го истото темпо како и на почетокот на годината.
Покрај тоа, според „Блумберг“, клучниот параметар за платите во еврозоната попушти, што дополнително ги зајакнува аргументите за тоа дека ЕЦБ треба да продолжи со намалување на каматните стапки следниот месец. Платите што беа договорени во вториот квартал се зголемија за 3,6 отсто во однос на претходната година, што е намалување од 4,7 отсто во претходните три месеци, објави ЕЦБ во четвртокот.