Стапката на инфлација во Турција се зголеми петти месец по ред, доближувајќи поблиску до 70 отсто, и покрај серијата агресивни зголемувања на каматните стапки.
Потрошувачката инфлација забрза на 68,5 отсто во март, нешто помалку од очекуваното од аналитичарите, но повеќе од 67,1 отсто во февруари. Просечната процена во анкетата на „Блумберг“ меѓу економистите беше 69,1 отсто.
Услугите, образованието и храната беа меѓу клучните фактори за раст на инфлацијата. Базичната инфлација, која ги отстранува нестабилните артикли, како храната и енергијата, се зголеми на рекордно највисоко ниво, на 75,2 отсто од 72,9 отсто во февруари.
Месечната инфлација - префериран мерач на креаторите на политиката - забави на 3,16 отсто од 4,5 отсто претходниот месец и забележа најниско читање од декември.
Економистот од Истанбул Халук Бурумчекчи рече дека податоците покажуваат дека влошувањето на цените по наглото зголемување на минималната плата во почетокот на годината и лепливоста во услугите продолжиле. „Сметаме дека откако инфлацијата ќе се забрза на околу 75 отсто до крајот на мај, таа ќе забави на 45 отсто до крајот на 2024 година доколку девизните курсеви, платите, управуваните цени и цените на суровините не се соочат со други шокови“, рече тој.
Централната банка смета дека стапката на инфлација за годинава ќе биде 36 отсто, со горен опсег од 42 отсто, според нејзините најнови проекции.
Податоците доаѓаат откако централната банка ги изненади пазарите со подигање на референтната каматна стапка на 50 отсто кон крајот на март, во услови на влошена перспектива за инфлација и зголемена побарувачка за тврда валута. Банката вети дека ќе одржи цврст став додека цените не покажат видливи знаци на ладење.
Лирата се тргуваше за 0,1 отсто повисоко во однос на американскиот долар во средата, во 11:17 часот по турско време, и беше поставена трет ден по ред со добивка. Валутата имаше најлоши перформанси на пазарите во развој минатиот месец, слабеејќи за 3,5 отсто во однос на американскиот долар. Турските државни обврзници исто така ги зголемија добивките по податоците од средата.
Што вели „Блумберг економикс“...
„Пониското отчитување на мартовската инфлација во Турција од очекуваното не е ништо повеќе од привремено олеснување, при што годишната стапка сè уште е на пат да достигне 73 отсто до мај. Очекуваме централната банка да управува со секое влошување на изгледите за цените со построга политика. Точната акција што ја преземаат креаторите на политиката ќе зависи од протокот на податоци во април, вклучувајќи веројатни ревизии на фискалната политика“.
- Селва Бахар Базики, економистка
Претседателот Реџеп Таип Ердоган доживеа невиден пораз на локалните избори во неделата, при што кризата на трошоците за живот во Турција придонесе за победата на опозицијата во клучните градови, како Истанбул и Анкара.
Бидејќи изборите се надвор од патот, инвеститорите гледаат на дополнителни знаци на континуитет во монетарната политика и посилна фискална дисциплина. Аналитичарите на „Дојче банк“ особено бараат какви било потенцијални приспособувања на енергетските тарифи и чекори за фискална консолидација, што би можело да влијае на траекторијата на инфлацијата.
Набрзо по објавувањето на податоците, министерот за финансии Мехмет Шимшек рече дека фискалната политика исто така ќе биде затегната со контрола врз владините трошоци, исклучувајќи ги трошоците поврзани со смртоносните земјотреси минатата година. Тоа, заедно со затегнувањето на монетарната политика, „ќе ги закотви инфлациските очекувања и ќе придонесе за процесот на дезинфлација“, напиша тој на платформата Х.
„Ќе направиме сè што е потребно додека не ја постигнеме нашата примарна цел за стабилност на цените“, додаде тој.
Признавајќи го поразот по гласањето во неделата, Ердоган сигнализираше дека ќе се држи до економската програма предводена од министерот за финансии.
„Одлучно ја реализиравме нашата среднорочна програма. Ние се држевме настрана од популистичките чекори што би ги оптоварувале нашата земја, нацијата и идните генерации“, рече претседателот. „Ќе почнеме да ги гледаме позитивните резултати од нашата економска програма, предводени од подобрувањата на инфлацијата“.