.webp){kind=icon}
Турската централна банка соопшти дека го завршува својот циклус на монетарно попуштање, повикувајќи се на барањето на претседателот Реџеп Таип Ердоган, кој побара до крајот на годината каматните стапки да се намалат на едноцифрена бројка.
Одборот за монетарна политика соопшти дека ја спушта референтната вредност на девет од 10,5 проценти, што е во согласност со предвидувањата на сите аналитичари што ги анкетира „Блумберг“. Лирата малку ја промени својата вредност по ваквата денешна одлука.
Од монетарниот одбор рекоа дека моменталната каматна стапка е примерна и одлучија со тоа да го прекинат циклусот на намалување на каматните стапки, кој го започнаа во август. Централната банка, која ја води гувернерот Саап Кавчиоглу, рече и дека ќе се преземат дополнителни мерки за ефективен пренос на монетарната политика.
Извор запознаен со ова прашање за „Блумберг“ вели дека таквите мерки би можеле да бидат објавени уште веднаш. Монетарната политика на банката е неодржлива, рече Кристијан Маџо од „ТД секјуритис“ (TD Securities).
„Цените нема да паднат толку колку што очекува централната банка, и покрај претстојното поволно влијание на базичните ефекти, а на крајот валутата би можела повторно да резултира со зголемување на инфлаторната стапка. Тој потег беше исполнување на концизното барање на Ердоган, кој повикува на едноцифрена стапка на камати“, рече Маџо.
Bloomberg Mercury
Четвртото по ред намалување на каматните стапки го нагласува екстремниот статус на Турција во текот на годинава, кога дојде до најагресивното и синхронизирано затегање на монетарната политика во светот во последните 40 години, како одговор на инфлациските шокови. Турција го стори сосема спротивното, водена од неконвенционалното уверување на Ердоган дека пониските каматни стапки имаат моќ да ја оладат инфлацијата. Пред најновата одлука, централната банка ја намали својата референтна вредност за 350 базични бода од август, и покрај растот на цените, кој надмина 85 отсто, и веројатно ќе ја заврши годината како втора најголема стапка во светот, по аргентинската.
Ердоган имаше поголема моќ над централната банка во 2018 година, отпуштајќи ги сите три претходници на Кавчиоглу поради тоа што сметаше дека нивниот став е недоволно остроумен. Но неговото влијание стана уште поочигледно оваа година, зашто тој вршеше притисок за пониски стапки за да ја поттикне економијата во пресрет на изборите преку поевтини кредити. Претседателот не прекина со својот притисок дури ни сега, кога инфлацијата е 17 пати повисока од официјалната цел на државата и е најбрза откако тој ја презеде власта пред две децении.
Централната банка очекува дека растот на цените до крајот на годината ќе изнесува околу 65 проценти, што е оптимистичка процена од гледиште на многу економисти. Минатиот месец Кавичоглу призна дека не може да се смета на успех во намалување на инфлацијата.
Што велат економистите на „Блумберг“?
„Еднакво големиот циклус на попуштање во 2021 година резултира со валутна криза и оваа година ја турна инфлацијата на највисоко ниво во последните 24 години. Сметајќи овој пат на поинаков исход, банката ќе продолжи со алтернативни алатки, како што се одржување на хартиите од вредност, целна кредитна политика и одржување задолжителни резерви. Тоа ќе биде тешка задача, бидејќи лабавата монетарна политика и експанзивната фискална политика во пресрет на изборите дополнително го поттикнуваат растот на цените“, вели економистката Селва Бахар Базики.
За да се поштедат економијата и вредноста на валутата од натамошни штети, властите поттикнуваат целно кредитирање што насочува алокација на евтиниот капитал кон извозниците и компаниите ориентирани кон инвестирање.
Лирата загуби 29 отсто од вредноста во однос на доларот оваа година, што е најлош резултат на пазарите во развој по аргентинскиот пезос.
