Изгледа дека се поголемите воени напори на рускиот претседател, Владимир Путин, го креваат индустриското производство во земјата и помагаат на стопанството да ги надмине влијанијата од санкциите.
Тајноста на военото производство не успева целосно да го скрие влијанието врз вкупното производство. Производството на „готова метална стока“ – статистичка линија која освен прибор за јадење вклучува и бомби и различни видови на муниција – порасна за 30 отсто во јули во однос на претходната година, по остриот пад од претходните месеци.
Посебната категорија која се нарекува „останати возила и опрема“, освен велосипеди, вклучува и бродови, авиони и оклопни возила , исто така е меѓу најдобрите.
„Производството ќе беше многу полошо ако немаше војна“, вели Татјана Орлова од Оксфорд економикс.
Неуспесите од овој месец кога руската војска се соочува со противофанзива на северот од Украина, ќе ги забрза напорите на Русија да мобилизира повеќе ресурси за она што најверојатно ќе се случува и следната година.
Но, растот на одбарбената индустрија најверојатно ќе се покаже како краткотраен, посебно затоа што санкциите и ги скратуваат потребните компоненти и технологии на руската воена машинерија.
Застојот во испораките на гас кон Европа исто така ќе влијае на намалувањето на приходите, а по пониски цени се продава и нафтата.
Русија брзо ја подигна финансиската одбрана за да го одврати ударот врз економијата по нападот врз Украина во февруари, но префрлањето на индустриската база кон воено производство веројатно траело подолго.
Во јули Путин потпиша закон со кој на владата и се дозволува контрола над претпријатијата за поддршка на војната. Во законот се наведува дека ако е потребно, на фирмите ќе им се наложи да го насочат производството кон воените потреби или да работат прекувремено.
„Податоците за јули потврдуваат дека зголемувањето на државните нарачки од воено – индустрискиот комплекс, го поддржуваат производството“, вели Орлова. „Податоците за индустриското производство се предобри за да бидат вистински“.
Доказите кои постојат можат да сугерираат дека Русија подобро се справува со нарушувањата предизвикани од санкциите. Во мај, САД соопшти дека контролата на извозот влијаела да сопре работата на две руски фабрики за тенкови.
Но, неодамнешните национални извештаи покажуваат дека една од нив, го забрзува работењето. Луѓето кои се занимаваат со воено производство работат по 12 часа и ако сакаат можат да волонтираат по осум часа во сабота.
Руската статситичка служба не одговара на прашањата за податоците во одбранбената индустрија, но велат дека собираат податоци за статистиката кај „готовите метални производи“ во согласност со официјалниот систем на класификација на стопанските дејности. Категоријата не ги вклучува „крајните производи“ на воената индустрија, наведуваат од таму, не објаснувајќи што значи тоа.
Номенклатурата за групирање, последен пат сменета во јули 2022, содржи голем број метални производи, вклувајќи бомби, ракети и тн.
Добивањето точни податоци за економијата стана потешко откако владата престана да објавува некои од клучните статистики и веќе не објавува месечни податоци за тоа колку се троши од буџетот за војната.
Индустриското опоравување е последен пример, а улогата на војската само ја усложнува состојбата. Фабричкото производство, кое претходно беше замена за остварувањето на економијата во целина, одвај се намали во јули, иако во истиот месец БДП на годишно ниво падна за 4,3 отсто.
Спротивно на ова, Центарот за макроекономски анализи и краткорочни прогнози, ги провери официјалните податоци за да открие дека индустриското производство во јули се намалило за 3,1 отсто во однос на преходната година. Истражувачите велат дека разликата со оптимистичките бројки на официјалната статистика делумно се должи на различното класифицирање на ставките.
Останатите показатели на руската индустрија исто така покажуваат пад, од мерките за довербата во деловниот амбиент кај производството до индексот кој го состави Банката на Русија. Анкетата меѓу менаџерите за набави која ја спроведе S&P Global покажува дека производителите се соочиле со шестмесечен пад на производството кој завршил во август.
Сепак, официјалните податоци покажуваат дека сезонски и прилагодено со бројот на работни денови, фабричкото производство не забележало пад од април и почнало да расте во јули.
„Воените набавки веројатно придонеле за опоравување на производството во јули“, смета Евгениј Суворов, родечки руски економист во CentroCredit банката. „Најверојатно, влијаел и скокот во градежништвото истиот месец кој на изнеданување на економистите, забележа раст од пет отсто на годишно ниво“, вели тој.
Сепак, не е сигурно дека Русија може да си ги подмири сопствените потреби, посебно ако борбите во Украина ја претворат војната во исцрпувачка. САД соопштија дека Москва набавила ирански беспилотни летала и дека има намера да купи милиони ракети и топовски гранати од Северна Корија за да ги употреби против Украина.
Буџетот исто така е под притисок. Јанис Клуг, аналитичарка на руската економија од германскиот институт за меѓународни и безбедносни работи од Берлин проценува дека трошоците за одбраната за седум месеци од 2022 година се зголемени за околу 20 милијарди долари во однос на истиот период лани.
Висок владин претставник изјавил дека буџетот за набавка на воена опрема годинава ќе порасне за дури 11 милијарди долари. Во 2021 вкупните воени давачки на Русија изнесувале 65,9 милијарди долари или 8,4 отсто од месечниот БДП, а буџетскиот дефицит на земјата бил највисок во јули 2020 година, потоа во август тој нагло се намалил.
„Тешко е да се пресмета колку долго воените трошоци ќе го поддржуваат индустрскиот раст, затоа што податоците се затворени“, вели Александра Осмоловскаја – Суслина, независна економистка од Русија. „Можеби една година, а можеби и подолго“.