.webp){kind=icon}
Зимата доаѓа. Утринските температури неделава ќе се движат во интервал од два до 13 степени целзиусови, покажуваат прогнозите на Управата за хидрометеоролоши работи. Не е далеку денот кога за да се подготвите за градинка, училиште, работа, ќе мора да го загреете домот, сеедно што струјата е скапа, а надлежните ве повикаа да штедите.
Експерите кои ги консултираше Блумберг Адриа велат дека штедењето за оние кои се греат на струја е невозможна мисија особено ако претходно не инвестирале во добра изолација, енергетски ефикасни прозори и економични грејни тела. Во оваа анализа пресметавме колку ќе не чини живеењето на струја.
Колку енергија е потребна за да се загрее индивидуален станбен објект?
Еве како изгледа пресметката што за Блумберг Адриа ја подготвија македонските експерти:
Надворешната проектна температура во скопскиот регион, исто како и во цела држава изнесува 15 степени целзиусови.
Средната температура во грејната сезона која вообичаено почнува во октомври и трае до крајот на март изнесува 4,3 степени. Препораката на властите е температурата во просториите кои се греат да изнесува 20 степени целзиусови.
Сценарио 1
Во вакви услови, објектот е без термичка изолација, (какви што се најголем број од куќите во Македонија) и прозорците се со релативно лоши термички карактеристики, а стручно специфичниот топлински капацитет за греење на објектот изнесува q = 140 W/m2.
Или за површина од 70 квадртани метри проектниот - потребниот топлински капацитет изнесува 10 kW, а средниот – просечниот топлински капацитет е 4,5 kW.
Потребната енергија за греење во ова сценарио во текот на грејната сезона изнесува 19.350 киловатчасови за цел период.
Потребната енергија за еден месец е 3.225 kWh ( киловатчасови за месец).
Овие над 3.000 киловати, главно, семејството ќе ги троши во скапа тарифа затоа што евтината почнува дури во 22 часот навечер и трае до 6 наутро. За да ги претвориме во пари, се користевме со калкулаторот на Регулаторната комисија за енергетика (РКЕ) и сепак, решивме да ги поделиме киловатите на половина – 1.612,5 во скапа и 1.625,5 во евтина тарифа. Калкулаторот покажа дека една минимална плата нема да стигне за да се плати сметката за струја.
Преземено од интернет страницата на РКЕ - калкулатор за електрична енергија
Сценарио 2
И второто сценарио се однесува на истата квадратура односно на површина од 70 квадратни метри. Но, во овој случај претпоставуваме дека објектот е со термичка изолација (стиропор, тервол и слично) со дебелина од 5 сантиметри и со прозорци кои имаат релативно добри термички карактеристики. Во овој случај специфичниот топлински капацитет за греење на објектот изнесува 50 W на метар квадратен.
За објект со оваа површина проектниот топлински капацитет изнесува 3,5 kW, а средниот – просечниот топлински капацитет изнесува 1,6 kW.
Потребната енергија за греење во текот на грејната сезона изнесува 6.880 kWh (киловатчасови во сезона).
Потребна енергија за еден месец изнесува 1.150 kWh или двојно помалку од објектот без изолација.
Калкулаторот на Регулаторната комисија го користевме на истиот начин со делење на киловатите на скапа и евтина тарифа и тој ни покажа дека семејството што живее во ваков објект, може да заштеди. Односно иако троши двојно помалку киловати од претходниот случај, сметката е една третина од таа во првото сценарио.
Преземено од РКЕ - Пресметка на калкулаторот на комисијата
Потребна инвестиција за да се намалат трошоците
Експертите ни пресметаа и колку семејството од првото сценарио треба да инвестира за да има сметка од 100 наместо од 300 евра месечно.
Со клима уред, во режим на греење – како топлинска пумпа, потрошувачката на електрична енергија би била за 2,5 до 3,5 пати помала во однос на класични електрични грејачи. Цената за набавка и монтажа на клима уредот изнесува од 500 до 800 евра.
Инвестицијата за термичка изолација изнесува околу 3.000 евра. Инвестицијата за прозорци со релативно добри термички карактеристики изнесува околу 1.000 евра или заедно најмалку 4.500 евра.
Колку трошат другите апарати во домот?
Но, струјата не служи само за греење. Сите останати активности во домот за кои е потребна електрична енергија се додаваат на претходните суми.
Експертската пресметка изгледа вака:
Електричен шпорет
Просечната инсталирана моќност на рингли на електричен шпорет изнесуваат 1,2 – 2 киловати, а на рерната 2,5-3,5 киловати. За подготовка на еден оброк и кафе просечно е потребно време од три часа за што ќе бидат потрошени најмалку шест киловатчасови на ден. Под претпоставка да готвите секој ден и само на евтина струја, ќе потрошите 800 денари.
Преземено од калкулаторот на РКЕ
Електричен бојлер
Електричните бојлери за тоалет и кујна за загревање на 240 литри вода на ден (60 литри на ден за човек) на температура од 15 степени на 40 степени целзиусови ќе потрошат седум киловатчасови на ден. Преку ден, односно во скапа тарифа, бојлерите вкупно би работеле 2,5 часа дневно (грејачите на бојлерите се со капацитет 2 – 3 киловати). Ние во калкулаторот на Регулаторната внесовме дека болјерот работи 30 дена во месецот само на евтина струја.
Преземено од калкулаторот на РКЕ
Фрижидер
Електричната моќност на компресорот на ладилникот изнесува 150 – 250 вати. За 16 часовна работа (во скапа тарифа) потрошувачката на електрична енергија изнезува 3,2 киловатчасови на денари или уште нешто над 500 денари на месечната сметка за струја.
Но, списокот не застанува тука. Машина за перење, машина за сушење, машина за садови. Полнењето на лаптоп, компјутер, мобилните телефони се исто така трошок. Пресметката покажува дека за да се наполнат два уреди се троши по еден киловат час на ден. Потрошувачката расте со секое вклучување на фенот, соковникот, тостерот, пеглата...
Сепак, има начин и со куќните апарати да се заштеди. Тоа е можно ако старите уреди се заменат со нови, од енергетска А класа.
