Македонските граѓани претпочитаат да живеат во сопствени станови и куќи наместо во изнајмени живеалишта и ги надминуваат жителите на земјите од ЕУ во однос на живеењето во сопствен дом. Според податоците од пописот во 2021 година, во земјава има вкупно 839.174 живеалишта (станови и куќи), а најголем број живеалишта (кои во статистиката се именуваат како станови) односно 96,1 проценти се населени од сопственици, додека само 1,2 процент од домаќинствата живее во закупен стан. Просечно, во еден стан живеат 3,45 лица, а просечниот број на соби по стан е 3,7.
Како е во ЕУ?
Да се биде сопственик или закупец на домот е нешто што значително се разликува меѓу земјите-членки на ЕУ. Според податоците на „Еуростат“, во ЕУ, во 2021 година, 70 проценти од населението живееле во домаќинство што поседува свој дом, додека преостанатите 30 проценти живееле под кирија. Најголем дел сопствени живеалишта се забележани во Романија (95 проценти од населението живееле во домаќинство што поседува свој дом), Унгарија (92 проценти) и Хрватска (91 процент). Всушност, овие земји се најблиску до Македонија според процентот на население што живее во сопствено живеалиште.
Прочитај повеќе
Градежништвото во 2022 во длабок минус, становите најскапи досега
Позитивна нула во вториот квартал, пад од 17,2 во првиот и од 9,1 процент во третиот
02.01.2023
Листа на градови каде што цените на недвижностите најмногу паѓаат
Велингтон (Нов Зеланд) го предводи падот, со намалување на цените од дури 17,3 проценти.
24.12.2022
Забрзан пад на цените на становите во Данска
Цените на становите во Данска паднаа за речиси 10 отсто за шест месеци
04.01.2023
Ќе поскапува ли деловниот простор: ИТ-компании ги пумпаат цените
Најголем интeрeс за деловен простор има од домашни ИТ-компании и од странски фирми.
15.12.2022
Стан, злато, акции или луксуз - што да купите сега со 100.000 евра?
Прашавме познавачи каде ќе инвестираат „заштедени“ 100.000 евра.
12.12.2022
Нашите топ 10 најчитани: Становите нема да поевтинат...
Најголема предност препознавате кај аналитичките прилози од нашиот тим.
31.12.2022
Во Германија, изнајмувањето живеалишта е малку повообичаено отколку поседувањето. Имено, нешто повеќе од 50 проценти од населението се кираџии.
Куќа или стан?
Живеењето во куќа или во стан исто така се разликува меѓу земјите-членки на ЕУ и варира во зависност од тоа дали станува збор за живот во град или на село. Во ЕУ, во 2021 година, 53 проценти од населението живееле во куќа, додека 46 проценти живееле во стан. Ирска (90 проценти) има најголем удел на население што живее во куќа, проследено со Холандија (80 проценти), Белгија и Хрватска (и двете по 77 проценти).
Куќите се најчести во две третини од земјите-членки. Највисоки удели за станови се забележани во Шпанија (66 проценти), Летонија (65 проценти), Естонија (61 проценти), Литванија (59 проценти), Грција и Малта (и двете по 57 проценти).
Во градовите, 71 процент од населението на ЕУ живееле во стан, а 28 проценти во куќа. Во руралните области, 83 проценти од населението живееле во куќа и само 15 проценти во стан.
Во Македонија нема податоци колку од населението живее во станбени згради, а колку во куќи, меѓутоа очигледно е дека, со исклучок на Скопје, поголем дел од населението во преостанатиот дел од државата живее во куќи, без разлика дали станува збор за урбани или рурални средини.
Мртов капитал или паметна инвестиција
„Блумберг Адрија“ во повеќе наврати го анализираше пазарот на недвижности во Македонија од повеќе аспекти, а еден од нив е можноста од појавата на хипотекарен меур. Имено, податоците од пописот во 2021 година покажуваат дека, според статусот на населеност, од вкупниот број станови, 531.987 се населени и 307.187 се празни станови. И покрај очигледната заситеност на пазарот, нашите анализи покажаа дека во изминативе години изградбата и цената на становите во Македонија беа во постојан пораст, правопропорционално со растот на станбеното кредитирање, односно дека растот на цените лежи во банкарската поддршка на градежништвото.
Од друга страна, високите 96,1 проценти од населението што живеат во сопствен дом укажуваат дека побарувачката за станови растеше, бидејќи некои од граѓаните на купувањето станови, пред сè во главниот град, гледаа како на сигурна инвестиција, која утре ќе им донесе зголемување на вредноста на капиталот.
Меѓутоа, иако градежниците тврдат дека сè уште расте побарувачката за станови, работите на пазарот полека се менуваат. На тоа укажа и нашиот аналитички тим, според кој високата инфлација и зголемувањето на каматите на станбените кредити ќе доведат до пад на цената на становите и до 10 проценти следната година. Иако градежниците не се согласуваат со оваа прогноза, станува евидентно дека ќе има промени на пазарот. Еден од показателите што сигнализираат промени е малиот раст на нефункционалните кредити кај банките во изминатиов период, во што предводи токму градежниот сектор.