Цената на квадратен метар станбена површина во Скопје никогаш не била повисока поради големата побарувачка на станови. „Блумберг Адрија“ веќе анализираше дека цените на становите ќе растат сè додека не се зголеми понудата. Но што станува со деловниот простор?
Државата ја живее најтешката криза од Втората светска војна досега. Само еден круг низ центарот на Скопје е доволен за да се види што им направи скапата струја на бизнисите. Најголем дел објекти се затворени и на нив стои напис „се продава/се издава“.
Дали ова значи дека цените на квадратен метар деловен простор одат по надолна линија? Каков ќе биде трендот следната година е предмет на оваа анализа.
Прочитај повеќе
Стан, злато, акции или луксуз - што да купите сега со 100.000 евра?
Прашавме познавачи каде ќе инвестираат „заштедени“ 100.000 евра.
12.12.2022
Велковски: Скопје треба да стане затворен град
Ако не престане изградбата на нови згради, Скопје ќе доживее инфаркт на водоводот и канализацијата.
02.11.2022
А колку всушност чини квадрат во Скопје: Статистика и кеш
Цените за квадрат во Скопје се движат од 1.000 евра за квадрат во Ѓорче Петров до 3.000 евра на Водно
13.10.2022
На пазарот на недвижнини се јавува Дубаи ефект: Пари за празни станови
Од вкупно 839.174 стана, дури 307.187 се без постојан домаќин.
28.09.2022
Според експертите од секторот, затворените објекти како резултат на кризата се дел од малопродажбата на која силно влијаеше енергетската криза, но тоа не значи дека интересот за купување деловни објекти се намалува. Напротив, во моментов се случува експанзија на пазарот, која сигурно ќе трае до есента 2023 година. Потоа работите ќе се искристализираат.
Слабата понуда ги дигна цените
Според огласите на кои се нудат деловни објекти, цената на квадратен метар во центарот на Скопје се движи меѓу 600 и 800 евра, а во периферијата таа е пониска, но познавачите на секторот велат дека кога станува збор за деловни објекти местоположбата не е најважната работа. Поважни, според нив, се пристапноста, условите за паркирање... А во моментов имало понуда на квалитетни објекти што ги задоволуваат сите стандарди и кои се интересни и за домашните, но пред сè за странските компании.
„Кај нас интересот за деловен-канцелариски простор е сериозно во експанзија. Таа експанзија ја предводат пред сè домашни ИТ-компании, но и странски фирми, кои инвестираат во деловен простор“, вели Слободан Митровски од агенцијата за недвижности „Асторија“, која веќе 28 години дејствува во овој сектор во Скопје.
Големата побарувачка, особено во скопски Центар, се должи на долгиот период на мораториум на градењето.
„Имаше застој во издавањето градежни дозволи и тоа направи дисбаланс меѓу понудата и побарувачката. Затоа сега пазарот се наоѓа во една фаза ’да купуваме за да не се случи повторно да нема’. Верувам дека таа фаза ќе помине во оној момент кога ќе почне изградбата на поголем број објекти“, вели Митровски за „Блумберг Адрија“.
Освен зголемената понуда, пресуден фактор за намалување на сегашната висока побарувачка ќе бидат и каматните стапки, кои допрва ќе растат. „По септември или октомври идната година, мислам дека ќе имаме хиперпродукција на недвижен имот“, вели тој.
Дотогаш пазарот ќе живее во оваа фаза на тестирање на цената, во која сите нудат поскапо за да видат дали ќе помине тоа. „Но тоа не е реално. Затоа сметам дека овие цени нема да издржат, поточно до крајот на 2023 година ќе се издефинираат и потоа ќе останат на тоа ниво подолго време“, вели Митровски.
Закупот на деловен простор никогаш не бил поскап
Деловниот простор многу почесто е предмет на закуп. Според податоците на Катастарот, кои се однесуваат на првиот квартал од оваа година, 41 отсто од сите закупи во земјава се однесуваат на деловен простор. Во периодот од јануари до март 2022 година биле склучени 810 договори за закуп во вредност од 611.162 евра. Бројот на договори во првото тримесечје годинава е под нивото од претпанедемиската 2019 година (940), но цената постигната во 2022-та е за 30 отсто повисока од таа во 2019 година.
Што се однесува до статистиката на продажби на деловен простор, македонскиот катастар сериозно доцни со објавување податоци. Па, така, последните податоци објавени од оваа институција се однесуваат на третиот квартал од 2020 година. Тогаш за три месеци биле продадени деловни објекти во вредност од нешто над 20 милиони евра. Најдобар период за продавање деловен простор бил последниот квартал во 2019-та, точно пред почетокот на пандемијата, кога биле истргувани објекти во вредност од 40 милиони евра.
Претходно, аналитичкиот тим на „Блумберг Адрија“ прогнозираше дека поради намалување на економската активност и растот на трошоците за задолжување, идната година цените на недвижностите ќе се намалат за 10 отсто во целиот регион Адрија.
Митровски, пак, иако очекува дека цените ќе се стабилизираат до крајот на следната година, вели дека центарот на Скопје и околните населби ќе имаат добра цена и ќе бидат барани и потоа.
„Побарувачка за недвижен имот ќе има секогаш, затоа што таа инвестиција е секогаш сигурна. Кога е добро време да се купува? Според мене, за купување недвижност единственото лошо време е – подоцна“, вели тој.