Зголемувањето на бројот на патувања и одлуката на Кина да ги отстрани последните ограничувања за движење поради ковид-19 открија дека во светот се јавува недостиг од авиони. Големите авиокомпании како „Јунајтед Ерлајнс“ (United Airlines), „Ер Индија“ (Air India) и други веќе нарачаа или планираат да нарачаат стотици авиони, а „Ербас“ (Airbus) и „Боинг“ (Boing) се радуваат на огромни договори. Но, со оглед на ограничувањата во синџирот на снабдување, новите авиони веројатно нема да бидат испорачани во следните неколку години. Имено, „Џефрис ЛЛЦ“ (Jefferies LLC) проценува дека во моментов има заостанати нарачки за 12.720 авиони.
Сето тоа значи дека високите цени на авионските билети за коишто луѓето огорчено се жалат во изминатите неколку месеци ќе останат високи, а можно е да дојде до дополнително поскапување пред да се подобри состојбата.
„Луѓето се навикнаа на пониски цени за време на пандемијата, а повторното отворање на Кина ќе ја влоши ситуацијата“, рече Аџеј Автани, основач на веб-страницата за чести летови „Лајв фром а лоунџ“ (LiveFromALounge.com).
„Не станува збор само за недостиг од авиони, туку и други фактори како цената на нафтата“.
Најпопуларните модели на гигантите во производството на авиони „Боинг“ и „Ербас“, кои во голема мера уживаат во дуополот за снабдување со патнички авиони се распродадени до 2029 година.
Зголемувањето на побарувачката од авиокомпаниите за нови авиони со кои би ги обновиле застарените флоти додека луѓето повторно се враќаат на авиопревозот носи предизвици во синџирот на снабдување - од добивање на потребните компоненти до недостиг од работна сила.
„Ербас“ претходно овој месец ја отфрли својата цел за испорака од 700 авиони оваа година, наведувајќи ги проблемите со синџирот на снабдување. Компанијата претходно предупреди дека скокот на трошоците за енергија особено ќе удри врз помалите производители од енергетско-интензивните дејности.
Според основачот на „Ер лиз Корп“ (Air Lease Corp) и легендарното име во авијацијата, Стив Удвар-Хази, секој авион доставен до еден од најголемите закупувачи во светот во последните две години доцни.
„Не добивме ниту еден авион на време, без разлика дали е 737 Макс или 787 или A330, A350“, рече тој.
„И најлошо беше кај A321 Нео. Имавме доцнења од дури шест или седум месеци. Тоа е комбинација од проблеми со синџирот на снабдување, пребрзо зголемување на побарувачката и недостиг од работна сила. Работниците во производството не можат да работат од дома. Значи, тоа беше вистински проблем“.
Илјадниците авиони што превозниците ги складираа во пустините ширум светот, несигурни кога побарувачката ќе се врати бидејќи патувањата пропаднаа како последица на ковид и земјите ги затворија границите, исто така придонесуваат за недостигот. Стотици не се вратени во флотите, или затоа што сега имаат потреба од тешко одржување откако толку долго не се користат или затоа што авиокомпаниите планираат постепено да ги укинат и не се мачеа повторно да ги внесат во нивните распореди.
Крајниот резултат се високите цени за летање од кои доаѓаат солзи на очите, кои би можеле уште повеќе да се зголемат со враќањето на службените патувања. Истовремено, повеќе луѓе се подготвени да се почестат себеси додека летуваат во странство за прв пат по години. Тоа може да значи и летање во постари авиони.
За „Боинг“ и „Ербас“, доставувањето на авионите што ги продадоа навреме сега е проблем број еден.
„Ербас“ веќе гледа дека авиокомпаниите не сакаат нови нарачки за авиони, имајќи предвид дека има заостанати повеќе од 6.100 авиони за семејството А320 Нео, за кои ќе бидат потребни осум години за да се пополнат. Иако долго време го промовираше својот план да го зголеми производството на дури 75 авиони А320 месечно, сега таа цел ја врати кон средината на деценијата.
Инвеститорите во „Боинг“, кој објави околу 850 бруто нарачки оваа година, вклучително и договорот од средината на декември на „Јунајтед ерлајнс“, во меѓувреме се загрижени поради бавниот напредок што американскиот производител на авиони го постигна во решавањето на проблемите во синџирот на снабдување и во забрзувањето на работата во неговите фабрики, изјави Кен Херберт. аналитичар на РБЦ.
Една светла точка? Вработените кои работат во секторот веројатно нема да бидат отпуштени наскоро.
„Заостанатите нарачки се доволно големи што рецесијата не би била навистина важна во моментов“, рече Џорџ Фергусон, аналитичар во „Блумберг Интелиџенс“ (Bloomberg Intelligence).
Производителите и авиокомпаниите „ќе се држат до луѓето дури и ако има потштуцнувања“.