Кинескиот претседател Шји Џјинпинг сигнализираше дека нема да се толерираат нагло забавување на растот и долготрајни дефлациски ризици, преземајќи серија неочекувани политички потези за зајакнување на расположението во втората по големина економија во светот.
Кинеската влада во вторникот го зголеми својот дефицит на највисоко ниво во последните три децении и го претстави пакетот за државен долг, што означи оддалечување од традиционалниот модел на раст. Шји ја посети и централната банка - испраќајќи силна порака за фокусот на политиката на економскиот раст.
Зголемувањето на буџетот на еден трилион јуани и подготвеноста да се помести долгогодишниот лимит на БДП од три проценти ја покажаа решеноста на Пекинг да го поттикне растот за 2024 година. Одлуките доаѓаат и покрај силните економски податоци објавени овој месец, кои покажаа дека владата е на добар пат да ја постигне целта од пет проценти до крајот на оваа година. Кина ќе одржи состанок за финансиска политика следната недела по вторпат во една деценија, што може да даде појасна слика за тоа.
„Можно е неочекуваната политичка одлука, и покрај изненадувачките податоци за БДП за третиот квартал, да дојде откако официјалните лица потврдија дека притисоците за стабилизирање на растот ќе се зголемат“, напишаа во вторникот аналитичарите на групата „Шенван Хонгјуан“, вклучувајќи го и Џиа Донгсу.
Стимулацијата ги зајакнува очекувањата за економијата во 2024 година, а доаѓа откако неколку економисти што работат со владата побараа целта за раст следната година да се зголеми на пет проценти.
Кина долго време се бори со кризата со недвижностите, проблемите на пазарот за долг на локалната самоуправа од девет трилиони долари и заканата од дефлација. Мерката на цените на ниво на националната економија е негативна два квартала по ред, првпат од 2015 година.
Кинеските акции позитивно одговорија на стимулативните мерки, иако некои трговци се сомневаат во одржливоста на растот. Индексот CSI 300 се зголеми за 0,7 отсто во 14.10 часот по локално време, преполовувајќи ги претходните добивки. Индексот Hang Seng China Enterprises порасна за 1,5 отсто, откако порасна за повеќе од три отсто во претходната сесија. Кинеската берза забележа неколку негативни пресвртници во текот на изминатата недела, што вклучуваше бришење на сите добивки на отворањето на CSI 300.
Локалните власти
Потегот да се користи билансот на централната влада за издавање еден трилион јуани (137 милијарди долари) државни обврзници за градежни проекти сугерира промена од претходниот кинески модел за стимулирање, кој се потпираше на помош од локалните власти.
Сепак, на локалните самоуправи им е сè потешко да го сервисираат постојниот долг оваа година, со оглед на падот во секторот за недвижности. Пекинг можеби е поподготвен да апсорбира поголем долг за да го поттикне растот бидејќи вонбуџетското задолжување од страна на локалните власти станува понеодржливо, пишуваат во белешка економистите од „Номура“, предводени од Луо Тинг.
Половина од емисијата на обврзниците ќе биде потрошена на почетокот на следната година, додека квотите за обврзниците на локалната самоуправа може да бидат доделени и порано, соопшти кинескиот парламент.
„Дополнителните обврзници на централната влада и предвременото издавање обврзници на локалната власт треба да обезбедат закрепнувањето што започна во август да продолжи и во новата година“, рече Адам Волф, економист за пазари во развој во „Апсолут“ (Absolute Research).
Кина ретко го приспособуваше буџетот на средината на годината, откако претходно тоа го правеше во периоди како 2008 година, по земјотресот во Сечуан и по азиската финансиска криза во доцните 1990-ти.
Дефицитот од три проценти за кој се дискутираше во вторникот ќе биде најголем од реформата на централната и локалната распределба на даноците во 1994 година, забележаа аналитичарите од Шенван.
Зголемувањето на буџетот ќе го зголеми растот на БДП за 0,1 процентен поен во четвртиот квартал и 0,5 процентни поени во 2024 година, се наведува во анализата на „Блумберг економист“. Овој потег сигнализира дека Пекинг „презема чекори за да им помогне на локалните власти, кои се соочуваат со ограничувања во обезбедувањето стимулации“, напиша економистот Дејвид Ку во извештајот.
Нема стимулации за „базука“
Сепак, пакетот за поддршка останува ограничен. Прво, големината на поддршката, која е околу 0,8 отсто од БДП, е многу мала во споредба со стимулацијата „базука“, која носи неколку процентни поени од БДП и која Кина ја користеше за време на минатите кризи.
Пакетот „не е огромен“ и има цел да го поддржи растот додека дозволува долгот „да не се зголемува драматично“, изјави Жу Мин, поранешен заменик-гувернер на Народната банка на Кина, за „ТВ Блумберг“. „Кинескиот БДП би можел да порасне меѓу 4,5 и пет проценти следната година“, додаде тој.
Економистите веруваат дека пакетот им овозможува на локалните власти да ги задржат инвестициите во инфраструктурата, кои пораснаа за 6,2 отсто на годишно ниво во првите девет месеци од оваа година, со сегашното темпо наместо да се забрзуваат. Причина за тоа е одлуката на локалните самоуправи на крајот на септември да ја издадат целата квота обврзници за „посебни намени“, кои главно се користеа за градежништво, поради што ќе има дупка во нивните буџети до крајот на оваа година.
Друга карактеристика на стимулациите е нивниот фокус на градежништвото. Економистите ја повикаа Кина да почне да нуди стимулации за домаќинствата, тврдејќи дека плаќањата за потрошувачите може да обезбедат поголем поттик за економијата отколку инвестициите во инфраструктурата.
Додека префрлањето на одговорноста за оддалечување на растот од локалните власти може да биде добро за кинеската економија на долг рок, воздржаноста на Шји за повеќе стимулации може да го одложи тој процес.
„Покрај тоа што ја покажува посветеноста на Пекинг за раст, фактот дека дефицитот целосно го финансира централната влада е охрабрувачки потег“, рече Хоуз Сонг, соработник во институтот „Полсон“. Меѓутоа, Пекинг сè уште одбива да размислува за трансфер на приход на домаќинствата, што ќе го одложи ребалансот на кинеската економија.