Планот за спас на кинеската економија е блокиран поради загриженоста околу царините

Кина смета и се потпира на своите 1,4 милијарда потрошувачи за да го ублажи ударот од царините на Доналд Трамп. Но таа стратегија се соочува со ѕид од неизвесност, а милиони работни места во фабриките се во опасност.

Пекинг годинава како клучен столб на својата политичка агенда го постави зголемувањето на потрошувачката, презентирајќи акциски план од 30 точки што вклучува субвенции за домашни производи, финансиска помош за грижа за деца и подобрен пристап до платено отсуство.

Но на терен сопствениците на бизниси, канцелариските работници и работниците мигранти го стегаат ременот загрижени за безбедноста на работното место и идните приходи. Многумина велат дека се воздржуваат од несуштински купувања и штедат повеќе бидејќи се плашат дека може да дојдат потешки времиња.

„Нема да се одлучам да трошам ако САД продолжат да наметнуваат царини“, рече Ени Чан, продавачка во компанија за порцелан во Гуангдонг, зборувајќи од својот штанд на саемот во Кантон минатиот месец. „Подобро би штедела пари во случај да ми требаат кога работите ќе се влошат“.

Двоумењето одразува подлабок проблем за кинеските креатори на политики. Доколку не можат да ја зајакнат довербата во работните места и платите, потрошувачот можеби нема да може да го носи товарот на економскиот пресврт на Кина, што ќе му отежни на Пекинг да ја постигне својата цел за раст од околу пет проценти годинава без поагресивна поддршка и не потпирајќи се многу на извозот.

Трамп воведе царини од 145 проценти за кинескиот извоз, а Пекинг одговори со слична мера и наметна свои царини од 125 проценти за американските стоки. Царините на тие нивоа се закануваат сериозно да ја нарушат трговијата меѓу двете најголеми економии во светот. Последиците веќе почнуваат да се гледаат, при што фабричката активност во Кина минатиот месец се лизна во најостра контракција од декември 2023 година.

Со оглед на тоа што перспективите стануваат сè понеизвесни, централната банка на Кина денеска најави низа мерки за поддршка, вклучувајќи намалување на стапките, долгорочни инјекции со готовина и помош за извозниците и малите бизниси. Овој потег следува по ветувањето на Пекинг дека има „доволно“ простор за олабавување на политиката, веројатно зајакнувајќи ја својата позиција пред трговските разговори што би требало да се одржат во текот на неделава, предводени од вицепремиерот Хи Лифенг, министерот за финансии Скот Бесент и трговскиот претставник на САД, Џејмисон Грир.

Гордон Гао, кој раководи со бизнис за изработка на бамбус во покраината Анхуи, рече дека американските нарачки - некогаш една третина од неговите приходи - целосно се намалиле откако стапија во сила царините. За да се справи со ситуацијата тој престана да ги заменува вработените што заминуваат и ги намали бонусите на работниците. „Можеби ќе морам да продолжам да намалувам работни позиции и да отпуштам повеќе работници“, рече тој.

Bloomberg Mercury

 

Економистите предупредуваат дека царинскиот шок би можел да се прошири. „Номура холдингс“ (Nomura Holdings Inc.) проценува дека ако извозот во САД се преполови, дури 15,8 милиони работни места би можеле да бидат во опасност. „Голдман Сакс“ (Goldman Sachs) го проценува бројот на ранливи позиции на 16 милиони, особено во секторите што произведуваат комуникациска опрема, облека и хемикалии. Се очекува укинувањето на царинските ослободувања „де минимис“ за помалите пратки да влијае и врз работните места во малопродажбата и логистиката.

Додека официјалните податоци покажуваат мало намалување на невработеноста во урбаните области, многу работници велат дека условите се многу влошени.

Ли Јифенг (29), планер за производство во фирма за медицинска опрема со седиште во Шенжен, рече дека е загрижен дека ќе ја изгуби работата на помалку од една година откако ѝ се приклучи на компанијата бидејќи новите нарачки се намалуваат. Неговото семејство - вклучувајќи ги и неговата сопруга, која неодамна е отпуштена од работа во градинка, и постарите родители, кои се потпираат на скромни пензии - зависи од неговата месечна плата од 7.500 јуани (1.031 американски долар).

„Многу внимателно го пресметувам секој цент што го трошиме“, рече таткото на едногодишно момче. Домаќинството сега троши помалку од 3.000 јуани (415 долари) месечно за основни потреби, како што се намирници, бебешка формула и електрична енергија, а остатокот го заштедува.

Околу десетина потрошувачи анкетирани од „Блумберг“ минатиот месец го идентификуваа стабилниот приход како нивна главна грижа при донесување одлуки за трошење, проследено со субвенциите за купување и грижата за деца, како и сигурниот пристап до платен годишен одмор.

Креаторите на политики се свесни и го признаваат растечкиот притисок врз работните места. На клучниот состанок минатиот месец, Комунистичката партија го наведе стабилизирањето на вработеноста како приоритет. Властите ветија дека ќе го зголемат вработувањето во секторите што се поврзани со технологија, инфраструктура и услуги и дека ќе воведат даночни олеснувања, субвенции и обуки за да им помогнат на фирмите да ги задржат работниците и да ги поддржат ранливите групи како што се новите дипломирани студенти и мигрантите.

Одржувањето на вработеноста е клучно за поширокиот притисок на претседателот Шји Џјинпинг да го префрли моделот на раст на Кина од оној што се базираше на инвестиции и извоз кон модел заснован на домашната потрошувачка. Но таа трансформација се покажува како тешка. Економијата сè уште се бори со долгиот пад во недвижниот сектор, слабата доверба на потрошувачите и бизнисот и постојаната дефлација.

Најнов знак на кревкото расположение на потрошувачите е што продажбата на мало и угостителство за време на празникот Ден на трудот пораснаа побавно отколку минатата година, додека приходите од билетарниците се преполовија. Иако повеќе луѓе патуваа за време на празникот, просечната потрошувачка по турист остана 10 проценти пониска од истиот период во 2019 година, односно пред пандемијата.

Отстапувањето од политиките насочени на понудата би означило голема промена во начинот на кој функционира кинеската економија. Потрошувачката сочинува околу 40 проценти од бруто-домашниот производ (БДП), во споредба со 50-70 отсто во поразвиените економии. Инвестициите, од кои голем дел се во производството, сочинуваат уште 40 проценти - приближно двојно повеќе од уделот на САД и невообичаено високи според глобалните стандарди.

Аналитичарите велат дека краткорочните мерки нема да бидат доволни за да се свртат работите. За да се ослободи потрошувачката луѓето треба да се чувствуваат сигурно во врска со својот долгорочен приход, рече Лу Фенг, професор по економија на Националното училиште за развој на Универзитетот во Пекинг, еден од водечките државни аналитички центри во земјата.

„Со оглед на недоволната доверба на потрошувачите, постојаниот приход на домаќинствата мора да се зголеми за да се намали желбата на луѓето да штедат“, рече Лу. Тој посочи на редовните значителни зголемувања на пензиските исплати за земјоделците и невработените постари лица како примери за промени што би можеле да ја поддржат довербата на потрошувачите.

Bloomberg Mercury

 

Лу верува дека трговскиот шок би можел да биде потребниот поттик за Кина да ги протурка долгоочекуваните реформи во начинот на распределба на приходите. Јавниот сектор контролира финансирање во висина од околу 45 проценти од БДП - од кои поголемиот дел сè уште се влева во иницијативи насочени на понудата, кои се пренасочуваат кон инвестиции. Пренасочувањето дури и на 10 проценти од тоа кон домаќинствата, пензиите и јавните добра би можело да помогне во изградбата на посилна безбедносна мрежа и поурамнотежена економија, рече тој.

Сепак, други економисти остануваат со сомнеж дека Пекинг ќе прифати вакви сеопфатни промени во скоро време. Логан Рајт, директор за истражување на пазарите во Кина во „Родиум груп“ (Rhodium Group), рече дека вистинскиот тест за посветеноста на Кина на модел управуван од потрошувачката лежи во нејзината подготвеност да го ревидира својот даночен систем.

Царините на Трамп, додаде тој, би можеле да ги отежнат реформите со намалување на трговските приходи и оптоварување на владините финансии.

„Кина собира данок врз основа на моделот на раст управуван од инвестициите. Тие не собираат данок врз основа на домашната потрошувачка, услужната активност или данокот на доход на поединецот“, рече Рајт. Додека не се промени тоа, вистинската промена кон раст управуван од потрошувачката е малку веројатна, додаде тој.

 

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар