Кина сè уште се бори со големите предизвици како дефлаторните притисоци и станбената криза, при што инвеститорите на почетокот на годината остануваат под притисок од политиките за одржување на економскиот момент.
Податоците објавени во средата покажаа мешана слика за втората по големина светска економија, која ја исполни својата официјална цел за раст за лани, но не успеа да одговори на неколку прашања кои поупорно тежат на домашната побарувачка и доверба. Голем број показатели за цените на куќите и потрошувачката за недвижен имот разочараа, додека мерката за широки промени на цените покажа дека дефлацијата останува тврдоглава.
„Економските податоци на Кина продолжуваат да укажуваат на стабилна потрошувачка и услуги, но со навидум тековни предизвици во недвижностите“, рече Гери Нг, виш економист во „Натиксис“. „Иако макро сликата изгледа донекаде еластична, сè повеќе е прашање за полуполна или полупразна чаша за домаќинствата, бизнисите и инвеститорите во 2024 година“.
Кинескиот MSCI показател падна додека индексот Hang Seng имаше најлош ден од октомври, бидејќи глобалните фондови се загрижени за структурно забавување. Приносите на 10-годишните државни обврзници на Кина се тргуваа блиску до најниското ниво во последните две децении.
Кинеските пазари, исто така, следат поширока распродажба во Азија, бидејќи очекувањата за намалување на каматните стапки во САД во март беа придушени од неодамнешното противење од претставници на Федералните резерви. Овонеделниот напредок на приносите на државните обврзници поттикна пад на пазарите во развој насекаде.
Бруто домашниот производ минатата година порасна за 5,2 отсто, покажуваат податоците објавени од Националното биро за статистика во средата, во согласност со очекувањата. Фактот дека стапката беше во согласност со официјалната цел на Пекинг од „околу пет отсто“, сепак не е изненадување, имајќи предвид дека премиерот Ли Кианг ја откри бројката еден ден претходно во Давос, Швајцарија.
Постојаните дефлациски притисоци и продолжениот пад на домувањето се покажаа како главни предизвици до 2023 година, што на крајот ги натера властите да воведат повеќе стимулации во форма на намалување на стапките и фискална поддршка за да помогнат во исполнувањето на целта, која се сметаше за „конзервативна“ кога беше објавена во март.
Другите показатели беа мешани во последниот месец од 2023 година:
Во периодот од октомври до декември, БДП е зголемен за 5,2 отсто во однос на претходната година и е зголемен за еден отсто во однос на претходниот квартал
Индустриското производство се зголеми за 6,8 отсто во декември во однос на претходната година, во споредба со зголемувањето од 6,6 отсто што го очекуваа економистите
Продажбата на мало порасна за 7,4 отсто, во споредба со прогнозата за раст од 8 отсто.
Инвестициите во основни средства се искачија за 3 за целата година, подобро од предвидениот пораст од 2,9 отсто
Стапката на невработеност во урбаните средини беше 5,1 отсто минатиот месец, во однос на 5 отсто во ноември
Дефлациските притисоци не стивнуваат, а последните податоци покажуваат дека цените во декември паднаа трет месец по ред. Дефлаторот на БДП – широка мерка на цените – падна за 1,5 отсто во периодот октомври-декември, според пресметките на „Блумберг“ врз основа на официјалните податоци објавени во средата. Тоа го одбележа трет последователен квартал на падови, што е најдолг пад на показателот од 1999 година, по азиската финансиска криза.
„Деловните луѓе се загрижени за сумата на пари што ја заработуваат, а номиналниот раст е навистина прилично слаб“, рече Луис Кујс, главен економист за Азија Пацифик во S&P Global Ratings.
Друга голема закана останува падот на пазарот со недвижности, кој влијаеше врз деловните инвестиции, го поткопа создавањето работни места и ги намали потрошувачките трошоци. Цените на становите паднаа најмногу од 2015 година во декември, додека трошоците за изградба и уредување паднаа за 7,8 отсто за целата година во споредба со 2022 година, покажуваат податоците на НБС. Почетокот на домувањето – клучна мерка за доверба кај претприемачите – падна за 20,9 отсто.
Се наѕираат и други долгорочни спротивставени ветрови. Населението на Кина го продолжи својот историски пад во 2023 година, бидејќи раѓањата паднаа на најниско ниво досега. Општеството кое брзо старее би донело дополнителни нарушувања на економијата во земјата која се бори, делумно со намалување на големината на работната сила која го поттикнува растот и ги финансира пензиските системи.
Што велат од „Блумберг економикс“ …
„Меката декемвриска активност и првиот пораст на стапката на невработеност во последните пет месеци испратија порака дека слабоста може да се прошири до 2024 година доколку не се зајакне поддршката од страна на политиката. Владата веќе гази на фискалниот гас – и очекуваме посилни политички чекори, особено на фискалната страна, во наредните месеци. Сепак, високата основа во 2023 година значи дека ќе биде тешко да се стимулира растот оваа година“.
- Чанг Шу и Дејвид Ку, економисти
Иако креаторите на политиката нагласија дека се фокусираат на растот и сугерираат дека ќе ја зголемат фискалната поддршка оваа година, останува дебатата меѓу економистите и инвеститорите за тоа што точно ќе значи тоа и колкава помош ќе има.
Ли во Давос нагласи дека минатогодишната цел е постигната без прибегнување кон „големи стимулации“, додавајќи дека „не баравме краткорочен раст додека акумулиравме долгорочен ризик“.
Во однос на монетарната политика, Народната банка на Кина користеше програма за заем за да ги поттикне инвестициите во недвижен имот и градежништво. Но, централната банка се воздржа од преземање храбри чекори како што е дополнително намалување на каматните стапки – засилено во понеделникот кога неочекувано ја основната стапка на пауза и покрај широко распространетите очекувања за намалување.
Фискалната политика се смета за поттик за растот оваа година, иако какво било зголемување на трошоците исто така останува нејасно. Кина размислува за 1 трилион јуани (139 милијарди долари) нови долгови во рамките на нејзиниот таканаречен специјален план за државни обврзници, што е само четврта ваква продажба во последните 26 години, објави во вторникот „Блумберг њуз“.
Има излез од дефлацискиот проблем на нацијата „ако тие ребалансираат и користат пари за потрошувачка – но големината и брзината се важни“, рече Робин Ксинг, главен економист за Кина во Морган Стенли. „Колку подолго трае дефлацијата, толку повеќе стимул е потребен“.