Кои се последиците од нападот на САД врз Иран за светската економија

Американскиот претседател Доналд Трамп соопшти дека САД нападнале три ирански нуклеарни објекти, вклучувајќи го и подземниот Фордо, со што земјата се вклучи во војната на Израел со Иран. Ќе видиме како ќе одговори Техеран, но нападот најверојатно води кон ескалација на конфликтот. За светската економија, проширувањето на судирот го зголемува ризикот од повисоки цени на нафта и дополнителен притисок врз инфлацијата.

„Успешно го завршивме нападот врз три нуклеарни локации во Иран“, напиша Трамп во саботата навечер на Трут Сошл, споменувајќи ги Фордо, Натанц и Исфахан. „Сите авиони сега се надвор од иранскиот воздушен простор.“

Во телевизиско обраќање, Трамп изјави дека нападот, кој го потврди како заедничка операција со Израел, бил насочен кон уништување на иранските капацитети за збогатување ураниум и нуклеарната програма.

Според процените на економистите на „Блумберг“, сè уште не е јасно колкава е штетата од нападот, но најверојатно иранската програма е значително забавена. Целосно запирање би било тешко. Трамп исто така се закани со дополнителни напади доколку Иран одговори, но не наведе конкретни цели.

Нуклеарниот објект Фордо кој се наоѓа длабоко под земја може да се пробие само со напредни бомби што пробиваат бетон, какви што поседуваат само САД. Очигледно, Трамп сметал дека тоа е неопходно за остварување на целта – запирање на иранската нуклеарна програма, и покрај претходните обиди за дипломатско решение.

Што следува?

Економистите на „Блумберг“ сметаат дека Иран најверојатно ќе одговори воено, бидејќи режимот политички не може да си дозволи да остане без одговор. Постојат три можни опции:

1. Досега Иран се воздржуваше од напади врз американски персонал и имот во регионот за да не го вовлече Вашингтон во војна. Сега веројатно нема повеќе причина за воздржаност.

2. Напад врз регионалната енергетска инфраструктура, што би можело да ги загрози новите односи со некои арапски држави од Заливот.

3. Затворање на Ормускиот Теснец со помош на поморски мини или вознемирување на бродови кои минуваат низ него. Цената за Техеран би била загуба на сопствениот извоз на нафта и гас.

Bloomberg

Цената на нафтата

Влијанието врз цените на нафтата ќе зависи од одговорот на Иран, како и од евентуалните понатамошни потези на САД и од тоа дали и кога би можело да се постигне прекин на огнот. Цените веќе пораснаа – од околу 70 долари за барел по првите израелски напади, на 77 долари во петокот, кога пазарите веќе ги вградуваа ризиците по снабдувањето.

Во најлошо можно сценарио, доколку Ормускиот Теснец биде затворен, цената на суровата нафта би можела да скокне над 130 долари за барел. Тоа би го погодило глобалниот економски раст и би ги зголемило цените на основните прехранбени производи. Според процените на економистите на „Блумберг“ тоа би можело да ја зголеми американската потрошувачка инфлација на речиси четири отсто во текот на летото.

За Федералните резерви (Фед) и другите централни банки, загриженоста дека инфлациските очекувања може да излезат од контрола би ја отежнала можноста за игнорирање на шокот и би довела до одложување на планираните намалувања на каматните стапки во иднина.

Иако Иран е воено послаб од Израел, а уште повеќе од САД, со околу 90 милиони жители, приближно 450 милијарди долари БДП и значителен арсенал оружје, тој останува противник кој може да ги загрози интересите на САД и Израел. Трамп очигледно верува дека нападот врз иранската нуклеарна програма бил неопходен за обезбедување мир. Но, лекцијата од претходните американски интервенции на Блискиот Исток е дека последиците е тешко да се предвидат, а уште потешко да се контролираат.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар