Приближно 12 отсто од светската трговија минува низ Суецкиот Канал, така што не е изненадувачки што зголемената нестабилност во регионот на Црвено Море ја поттикнува загриженоста за обновување на инфлаторните притисоци. Влијанието на ваквите настани врз цените на контејнерскиот транспорт е евидентно – референтната стапка Шангај-Ротердам скокна над 370 отсто во последните два месеца и сега е на највисоко ниво од последниот квартал на 2022 година, односно периодот кога синџирите на снабдување полека закрепнуваа по пандемијата. Од друга страна, бродовите што редовно го заобиколуваат нестабилниот регион на Црвено Море не мора да ги покачуваат транспортните цени, односно цените на транспортот до пристаништата на американскиот источен и западен брег се само минимално чепнати.
И покрај нестабилноста, не бележиме неконтролиран раст на инфлацијата во следните неколку месеци, но потоа се зголемува веројатноста за повремени инфлациски скокови. Сегашните скокови на цените на превозот значат дека поради подолгите линии, бродарите треба да трошат повеќе за гориво и осигурување, а транспортниот капацитет е намален.
Како и обично, не е сè црно-бело – на пример, цената на гасот е 28 евра за мегават-час и не е баш засегната од новата геополитичка нестабилност и е на патеката на вообичаениот сезонски пад. Ова е поткрепено со успешната прераспределба на овој ресурс во последната година и половина, односно свртување кон извори на снабдување од Норвешка и од САД.
Прочитај повеќе
Нафтениот пазар очекува да потрае хаосот на Црвеното Море
Воздушните напади во Јемен на 12 јануари од страна на САД и Британија го зголемија чувството на хаос за бродовите во областа
20.01.2024
Сообраќајот во Суецкиот Канал на најниско ниво од 2021-та, кога се заглави товарен брод
Транзитот на комерцијални бродови низ Суецкиот Канал падна на најниско ниво откако товарниот брод „Евер гивен“ го блокира преминот.
18.01.2024
Бродовите сигнализираат дека не се поврзани со Израел за да пловат по Црвеното Море
Најмалку 21 брод емитувале сигнал дека немаат контакт со копно или испратиле слични пораки
17.01.2024
Грчки товарен брод е погоден во Црвено Море
Продолжуваат нарушувањата во бродскиот транспорт, цените растат.
16.01.2024
Македонските компании ги чувствуваат последиците од конфликтот во Црвено Море
Зголемените трошоци за нафта и пристанишните такси предизвикаа драстичен раст на цената на бродскиот транспорт.
17.01.2024
Катар ја суспендира испораката на гас преку Црвено Море
Хутите досега не нападнале ниту еден брод што транспортирал гас.
15.01.2024
Акциите на европските транспортни компании скокнаа по нападот врз Хутите
Европските акции во транспортниот и енергетскиот сектор пораснаа во петокот, откако САД и Велика Британија започнаа воздушни напади.
12.01.2024
Сообраќајот во Црвено Море се намали за 20 отсто
Бројот на контејнерски бродови што минуваат низ Црвено Море во декември 2023 година е намален за 25 отсто.
10.01.2024
На суровата нафта исто така не влијаат неодамнешните настани – цената на барел брент е околу 80 долари, или малку под 82 долара, што е просечна цена за цела 2023 година. Со други зборови, глобалната побарувачка се чини дека е поважен фактор за цената на нафтата во споредба со ефективната понуда во светло на последиците од војната во Црвено Море.
Движењето на цените на овие два претходно споменати ресурса подразбира дека на краток рок не очекуваме значително влијание врз бизнисот или економијата на ЕУ или регионот Адрија, додека позначајна материјализација на негативните ризици може да се очекува на среден или долг рок.
Како и да е, гореспоменатите скокови на цените во превозот треба да се прелеат на потрошувачките цени во ограничен обем, но тој трошок првенствено би го платиле граѓаните на европскиот континент. Секако, брзото решавање на ситуацијата би го поништило таквиот трошок, но, за жал, тоа не го гледаме како основно сценарио во наредните месеци. Напротив, се чини дека премногу од инволвираните актери од бунтовничките сили се многу мотивирани да продолжат со овој вид притисок, наведувајќи ја како причина интервенцијата на Израел против терористичката група Хамас.
Имајќи предвид дека израелското воено и политичко раководство не размислува за итно намалување на притисокот врз Појасот Газа, најверојатната опција е одржување геополитичка нестабилност. Преведено во инфлаторни очекувања, инфлацијата во ваквото сценарио би требало да биде нешто повисока годинава во просек за поголемиот дел од Европа, а падот кон посакуваната инфлација од два отсто во 2025 година би бил побавен. Но, експлозијата на инфлацијата кон двоцифрените нивоа од пред година или две не е наше основно сценарио. Сепак, сите овие исходи ја отежнуваат работата на европските централни банкари, кои со задоволство би ги намалиле каматните стапки годинава, истовремено повлекувајќи го вишокот ликвидност од системот, па таквата активност би била побавна отколку што мислеле досега. И не треба да се заборави силниот номинален раст на платите, кој ја потхранува побарувачката, а со тоа и инфлацијата.
Дополнително, покрај изразената антиимигрантска реторика пред јунските избори за ЕУ, враќањето на инфлаторните притисоци и потенцијалната неможност за нивно смирување ќе долеат дополнително масло на огнот во европската политичка арена, што може да биде вовед во значително полоша геополитичка ситуација од таа во која моментално се наоѓа континентот, како и светот.