Индексот S&P 500, којшто акционерите често го сметаат за инвестиција во американската економија, оствари невообичаени перформанси оваа година. Покрај тоа што од почетокот на 2024 година порасна за повеќе од 20 отсто, индексот што го следи движењето на акциите на 500-те најголеми американски компании на берзата дури 46 пати ја сруши сопствената рекордна вредност на берзата.
Како што наведуваат аналитичарите, доколку се подредат одредени околности растот може да продолжи понатаму.
„Ако централните банки продолжат да ги намалуваат каматните стапки, а економските показатели останат позитивни, растот може да потрае“, рече Стефан Мајкиќ, брокер во „Пруденс капитал“ (Prudence Capital).
Тој фокусот го става на тоа дека пазарите се чувствителни на неочекувани настани, што може да предизвикаат корекција пред крајот на годината.
„Тешко е прецизно да се прогнозира, но ако продолжат сегашните трендови постои шанса растот да потрае до крајот на годината, иако нестабилноста веројатно ќе се зголемува“, рече Мајкиќ за редакцијата на „Блумберг Адрија“ во одговори испратени преку електронска пошта. .
Од друга страна, не треба да се гледа со преголема надеж на шансите за поголемо позитивно изненадување, вели Хрвоје Јапунчиќ, финансиски и пазарен аналитичар од Хрватска.
„Сметам дека корпоративните и банкарските резултати за третиот квартал ќе покажат отпорност, имајќи ги предвид отпорноста и показателите од пазарот на трудот, што меѓу нив ќе создадат рамка за можности за понатамошен раст на берзите меѓутоа, не очекувам натамошен висок и/или силен раст“, изјави Јапунчиќ за „Блумберг Адрија“.
Тој додава дека на крајот на годината инвеститорите во S&P 500 сигурно ќе можат да се радуваат на учинокот, дури и да не се случи преголем раст добидејќи сегашната серија многукратно ги надмина долгогодишните просеци на раст. .
Избори во САД
Еден од важните фактори на американските берзи секако се изборите, кои се речиси пред врата.
Одлуките за царините или начините на оданочување може да влијаат на работењето на компаниите, а учесниците на пазарите секако будно ќе ја следат борбата меѓу Доналд Трамп и Камала Харис.
Мајкиќ вака ги претпостави работите за редакцијата на „Блумберг Адрија“:
Победник од редовите на демократите: Може да предизвика реакција на пазарот со оглед на тоа што се очекува заострување на регулативите или зголемување на даноците за корпорациите. Тоа може негативно да влијае на одредени сектори, како што се енергетиката и финансиите.
Победник од редовите на републиканците: Пазарите често реагираат попозитивно на пониски даноци и дерегулација, но тоа зависи од конкретните политики и глобалните околности.
„Во секој случај, првичната нестабилност е вообичаена, а долгорочните ефекти зависат од имплементацијата на предложените политики“, вели брокерот.
Јапунчиќ додава дека е многу тешко да се каже што ќе се случи по изборите поради многу големите разлики во насоките на економските политики на демократите и републиканците.
„Мојот став е дека победата на демократскиот кандидат во контекст на движењата на пазарите во САД би донела повеќе позитивни конотации, гледајќи само низ призмата на економските сегменти“, вели аналитичарот.
Кој уште се плаши од Фед?
Уште еден од факторите што ќе го одреди движењето на индексот S&P 500 до крајот на годината секако ќе биде и монетарната политика на американската централна банка, Федералните резерви (Фед). За разлика од изборите, во овој случај можеби е малку полесно да се предвидат движењата, но повторно се зависи од тоа како пазарите ги перцепираат одлуките на Џером Пауел и неговите колеги.
Пазарите засега очекуваат намалување на стапката од 25 базични поени во ноември, а 50 базични поени може да значат дека на надлежните од Фед не им се допаѓа во која насока се движи американската економија.
Вака Мајкиќ гледа на реакциите на пазарот:
Позитивен одговор на пазарот: Доколку намалувањето на каматната стапка е во согласност со очекувањата на инвеститорите (на што моментално сугерира консензусот), пазарите може да реагираат позитивно. Пониските каматни стапки ги намалуваат трошоците за задолжување, што ги поттикнува потрошувачката и инвестициите. Технолошкиот сектор, недвижностите и потрошувачкиот сектор може да имаат корист.
Блага реакција: ако намалувањето е веќе целосно пресметано во цените на акциите, ефектот може да биде благ бидејќи пазарите често однапред ги калкулираат очекуваните потези на Фед.
Негативна реакција: Ако намалувањето на каматните стапки сигнализира загриженост на Фед околу забавување на економијата или поголеми ризици од рецесија, пазарите би можеле негативно да реагираат на попесимистичките економски изгледи.
„Генерално, намалувањето на каматните стапки често стимулира раст на пазарот, но се зависи од перцепцијата на инвеститорите за економските основи и насоката на монетарната политика. Мој впечаток е дека ќе добиеме блага реакција“, смета брокерот.
Јапунчиќ очекува дека Фед до крајот на годината сигурно ќе размислува само за релаксирање на монетарната политика бидејќи ценовната стабилност и целосната вработеност се веќе близу до посакуваното ниво, па високите каматни стапки може да го забават економскиот раст и да предизвикаат проблеми, особено во однос на исполнување на втората цел на централната банка (што е можно поголема вработеност).
„Пониските каматни стапки обезбедуваат пропулзивност на пазарот на недвижности (што е многу важно во САД), а исто така ги олеснуваат аспектите на (ре)финансирањето и државното трошење и корпоративните потреби, а делуваат и на намалување на трошоците за државно финансирање, што минатата и оваа година особено се истакна во САД“, вели експертот од Хрватска.
Кратка хорор приказна: Купување акции на рекордно високо ниво
Инвеститорите често може да бидат понесени од стравот да не пропуштат раст на пазарот, па купуваат акции по рекордни цени, што не е оптимална инвестициска стратегија. Сепак, таканаречениот „all time high“ (од англиски-кога една акција го достигнува највисокото ценовно ниво во својата историја на тргување на берзите) не треба секогаш да ви го вклучува црвено светло доколку сте решиле да инвестирате.
Мајкиќ вели дека може да примените неколку тактики, од кои едната е постепено инвестирање. Наместо да се инвестираат големи суми одеднаш, може постепено да се инвестира во еднакви износи со текот на времето. Ова го намалува влијанието на краткорочните флуктуации и овозможува влез на пазарот во различни фази, вели брокерот.
Покрај тоа, треба да се следат и фундаменталните показатели.
„Високите цени не секогаш значат преценетост. Ако компаниите имаат солидни основи и растечки приходи, нивните акции може да продолжат да растат“, вели брокерот.
Ако инвестирањето на берзата се гледа како долгорочна активност со која што ќе ги заштитите вашите средства од инфлација со ограничен ризик, тогаш диверзификацијата на портфолиото и гледањето на долг рок се клучни ставки, се согласуваат соговорниците на „Блумберг Адрија“.
„Иако пазарот на краток рок е нестабилен, историските податоци покажуваат дека акциите се најпрофитабилната форма на инвестирање на долг рок. Ако инвестициските цели се долгорочни, сегашните нивоа не би требало да ги обесхрабруваат инвеститорите“, вели Мајкиќ.
Преку популарноста на ЕТФ може да видиме дека инвеститорите преку американските акции ја разбираат важноста на диверзификацијата, вели Јапунчиќ, додавајќи дека инвестирањето во повеќе класи средства може да ги заштити инвеститорите од идни акутни падови на пазарот.
„Не знам и не ме интересира“
Овие зборови можеби звучат како зборови на некој кој или никогаш не слушнал за берза, или се изгорел на неа и сега не сака, колоквијално кажано, да ја види ни на слика. Сепак, се работи за сосема спротивна порака.
„Јас сум инвеститор кој долгорочно инвестира во акции на американската берза и во врска со првте три прашања мојот одговор е - не знам, ниту ми е грижа“, изјави за „Блумберг Адрија“ Владимир Павловиќ од „Оморика венчрс“ (GP Omorika Ventures), кого исто така го прашавме за влијанието на одлуката на Фед, изборите и за рекордната низа на раст на индексот.
Тој додава дека на влез на берзата, на која што добро и оди, треба да се гледа поинаку. Секогаш кога сте инвестирале во акции на берзата не сте ги потрошиле тие пари, па дури и да паднат цените на берзата за одреден износ вие краткорочно губите само дел од тоа што долгорочно ќе ви донесе профит, вели Павловиќ. .
Тој додава дека во историјата не може да се најде период од 10 години кога би изгубиле вложувајќи во акциите на најдобрите светски компании.
„Се ближи крајот на годината, исплата на бонусите, па јас сигурно дел од тие пари ќе ги вложам во акции на американската берза, покрај инвестиции во недвижности, а се надевам дека ќе имаме и некој интересен дигитален токен или 'crowfunding' кампања (практика на финансирање проект со собирање пари од голем број луѓе, обично преку интернет.)“, заклучува Павловиќ.
Одрекување од одговорност: Сите информации се од општ карактер и не претставуваат инвестициски совети.