Се шпекулира дали европските банкари ќе бидат принудени да ставаат повеќе средства во централната банка, што би можело да влијае на нивната профитабилност и да ја зголеми нестабилноста на краткорочните девизни курсеви на еврото.
Стратезите на компании како „Комерцбанк“ (Commerzbank), „Барклис“ (Barclays) и УБС (UBS Group) предупредија дека Европската централна банка (ЕЦБ) би можела да ги изненади пазарите уште оваа недела и да ја зголеми т.н. минимална задолжителна резерва (MRR) во обид да ги намали трошоците и да го „исцеди“ вишокот ликвидност.
Банкарите во еврозоната во моментов се обврзани да држат еден процент од обврските како што се депозитите на клиентите во своите централни банки, за кои не им се плаќа никаков надомест. Зголемувањето на MRR може да ги намали вишокот резерви, на кои сè уште се плаќа камата од 4 отсто, помагајќи им на централните банки да ги намалат загубите по години на скапи програми за квантитативно олеснување.
Според истражувањето на „Блумберг“, повеќето аналитичари очекуваат зголемување на MRR во следните 12 месеци. „Барклис“ и „Комерцбанк“ велат дека минималната задолжителна резерва неделава може да се зголеми на два отсто.
Заклучувањето на повеќе од готовината на банките во ЕЦБ не само што влијае на нивната профитабилност туку има и директни импликации за пазарите на пари. Банките можат да прибегнат кон „стратегии за избегнување“ за да ги заобиколат правилата.
Веќе имаше знаци на вакво однесување откако на 20 септември стапи во сила надоместот на резерви од нула отсто. Стапката на необезбедено кредитирање прекуноќ за доверителите од еврозоната, позната како ESTR, падна за 2,6 базични поени, што е најголем пад на крајот на месецот од декември 2020 година.
„Овој вид нестабилност во референтната стапка на ЕЦБ прекуноќ не е посакувана карактеристика - референтните стапки треба да бидат стабилни и да се менуваат врз основа на промените во поставките на монетарната политика, а не на овие технички каприци“, рече Рохан Кана, менаџер на стратегија за курсот на еврото во „Барклис“. „Импликациите од повисока MRR надминуваат заштеда од неколку милијарди на каматните трошоци“.
Падот на ESTR на крајот на октомври може да биде уште поголем дури и ако MRR остане на еден процент, според стратегот на „Комерцбанк“, Кристоф Ригер.
„Како и со пренесувањето на негативните стапки на депозити, веројатно ќе биде потребно извесно време пред повеќе банки да го вклучат повисокиот трошок на MRR во своите депозитни стапки“, рече Ригер. „Техничките податоци поврзани со денот во неделата на кој паѓа крајот на месецот исто така укажуваат на поголем пад овој месец“, додаде тој.
Постои загриженост за влијанието на стратегиите за избегнување од страна на банките врз договорите за репо. Записниците од септемврискиот состанок на Контакт-групата на ЕЦБ за пазарот на пари (MMCG) покажуваат дека ризикот е фондовите на пазарот на пари да ја пласираат својата готовина на репо-пазарот наместо во банките, што ќе доведе до „значителен пад“ на репо-стапките околу датумот на известување.
Голем број претставници на ЕЦБ коментираа за МRR по одлуката во јули. Гувернерот на австриската централна банка, Роберт Холцман, еден од најголемите поборници за заострување на монетарната политика меѓу членовите на Управниот совет, расправаше за десеткратно зголемување на барањата, тврдејќи дека банките имале значителна корист од годините на неконвенционална монетарна политика.
Други, како Франсоа Вилерој, возвратија, тврдејќи дека „нема монетарно оправдување“ за таков потег. Неговата колешка Изабел Шнабел, задолжена за пазарните операции, рече дека секоја одлука треба да биде дел од поширок преглед на оперативната рамка на ЕЦБ, што може да се заклучи дури на почетокот на следната година.
Затоа, можно е ЕЦБ, наместо тоа, да одлучи да започне со распродажба на резервите на обврзници од 1,7 билион евра што ги собра за време на пандемијата во рамките на програмата позната како PEPP. Ваквиот потег ќе ѝ овозможи на централната банка да ја намали изложеноста на државни обврзници и да ја намали ликвидноста со постепено и предвидливо темпо, без ризик од прекини во преносот на политиката, според стратегот на „Голдман Сакс“, Сајмон Фрејценет.
„На крајот, сепак, држењето обврзници и високата MRR би можеле да станат комплементарни“, рече тој. „Доколку ЕЦБ сака да се врати на 'послабo' портфолио на обврзници, зголемувањето на MRR може да создаде средина на намалена ликвидност“.
Сепак, влијанието врз банкарските портфолија е причина за загриженост. Иако сè уште има повеќе од 3,5 милијарди евра вишок ликвидност во системот, таа е нерамномерно распределена и повисока MRR може да создаде недостиг од ликвидност кај некои банки.
Зголемувањето на MRR од само еден процентен поен би го потрошило вкупниот нето-вишок ликвидност на италијанските банки, според пресметките на „Комерцбанк“, потенцијално принудувајќи ги да соберат нови средства.
„Ревидираното универзално правило може да има несакани последици на некои пазари каде што ликвидноста е поограничена, на пример во Италија“, напишаа економистите на „АХА инвестмент“ (AXA Investment Managers), Хуго Ле Дамани и Франсоа Кабау.