Клучниот показател за платите во еврозоната не успеа да забави во почетокот на 2024 година. Ова е предупредувачки сигнал за претставниците на Европската централна банка (ЕЦБ), кои очекуваа растот на платите да забави и да помогне во намалувањето на инфлацијата.
Растот на платите во првиот квартал во еврозоната изнесува 4,7 отсто споредено со истиот период лани. Ваквиот резултат е за 4,5 отсто поголем од последниот квартал во 2023 година и е еднаков со рекордот постигнат во третиот квартал од 2023 година. Очекувањата на економистите се движеа меѓу стабилност и пад.
Најголем придонес кон забрзаниот раст на платите има Германија, каде што во првите три месеци од годинава платите бележат раст од 6,2 отсто. Тоа е поттикнато од мерките што овозможија исплата на дел од платите без даночење со цел да им се компензира на работниците за вртоглаво зголемените животни трошоци.
Податоците за платите доаѓаат на само две недели пред состанокот на ЕЦБ, кога се очекува дека ќе стигне првото намалување на каматните стапка. Иако зголемувањето на потрошувачките цени значително забави, креаторите на политиките велат дека враќањето на целната инфлација од два отсто ќе зависи од интеракцијата помеѓу платите, корпоративниот профит и продуктивноста.
Следното намалување на каматите е дискутабилно
Економистите на ЕЦБ на својот блог напишаа дека растот на платите се очекува да остане висок во 2024 година, но дека веќе има знаци што укажуваат на ублажување на притисоците.
„Сепак, се чини дека притисоците на платите ќе се ублажат во 2024 година. Податоците за платите за првите неколку месеци од годината, кога се склучуваат повеќето зделки, покажуваат дека притисоците од договарање врз платите се намалуваат“.
Што велат од „Блумберг економикс“…
„Растот на платите во еврозоната малку се забрза во првите три месеци од годинава. Малку е веројатно тоа дека ќе го попречи првото намалување на каматните стапки од страна на ЕЦБ во јуни, но ќе ги задржи креаторите на политиките нервозни пред евентуалните идни намалувања“.
- Дејвид Пауел, економист
Силните бројки за првиот квартал може да влијаат монетарното олеснување, по првичното во јуни, да биде малку веројатно. Инвеститорите во моментов прогнозираат три намалувања на каматите годинава, со пауза на состанокот во јули.
Двоцифрен раст на просечната плата во земјава
Во земјава растот на платите е многу повисок отколку во земјите од еврозоната. Просечната нето-плата во март, според последните податоци на Државниот завод за статистика, изнесува 40.496 денари. Во однос на претходниот месец, растот изнесува 3,1 отсто. Просечната нето-плата во земјава во првиот квартал годинава изнесува 39.771 денар и е за 16,3 отсто повисока од истиот период лани. Реалниот раст на платите во првиот квартал изнесува 12,5 отсто.
Народната банка, чии одлуки вообичаено се синхронизирани со одлуките на ЕЦБ, според најавите, во втората половина од годината ќе почне со олабавување на монетарните политики. Сепак, банката уште во извештајот за првиот квартал предупреди дека растот на платите останува ризик за инфлациските движења.
„Неопходно е следење и на политиките што влијаат врз агрегатната побарувачка во домашната економија, но и поголема претпазливост во тој домен, вклучувајќи и од аспект на пазарот на трудот, каде што има високи стапки на реален раст на платите. Народната банка внимателно ги следи макроекономските податоци и ризиците и, како и досега, ќе ги презема сите неопходни мерки, користејќи ги сите расположливи инструменти, заради одржување на стабилноста на девизниот курс и стабилизирање на инфлацијата на среден рок“, се наведува во извештајот на централната банка.
Со помош на Александар Вебер, „Блумберг“