Европските цени на гасот паѓаат, но компаниите и домаќинствата ќе мора да почекаат за да се ослободат од притисокот поради сè поголемата инфлација.
Референтните фјучерси неделава паднаа под 100 евра (99 долари) за мегават-час за првпат од јуни, поради напредокот во полнењето на складиштата, кој се покажа како подобар од очекуваното и благото време. Ова е помалку од дури 342 евра кон крајот на август.
Прочитајте повеќе: Цената на гасот во Европа падна на 100 евра
Но, бавниот пренос на сметките за енергија и пошироките зголемувања на цените на различните стоки и услуги значи дека притисокот врз приходите ќе продолжи. Студија на Европската комисија покажува дека промените во големопродажните цени на природниот гас обично само делумно се пренесуваат на потрошувачите и може да минат дури и 12 месеци додека истите се материјализираат. Дополнително, цените на гасот и натаму се околу три пати повисоки од просекот за овој период од годината.
Енергетската криза предизвикана од руската инвазија на Украина ја зголеми инфлацијата низ целиот континент, при што владите трошат милијарди евра за да им помогнат на потрошувачите и бизнисите додека нивните економии се лизгаат кон рецесија. Министрите за енергетика на ЕУ неделава ќе се состанат за да разговараат за дополнителни итни мерки, вклучително и предлог за привремено ограничување на цената.
Креаторите на политиките во Европската централна банка (ЕЦБ), исто така, ќе ги проценуваат најновите податоци за трошоците за енергија кога неделава ќе се состанат во Франкфурт. Сепак, бидејќи многумина укажуваат на долгорочните ризици за инфлација, се очекува тие да ги зголемат каматните стапки за 75 базични поени втор состанок по ред.
Прочитајте повеќе: ЕЦБ неделава подготвува уште едно големо покачување
„Долгорочно би било важно цените да останат на овие нивоа. Но, краткорочно, движењата на пазарните цени не можат да се преточат 1:1 во вкупната инфлација“, вели Аила Михр, виша аналитичарка во Danske Bank. „Дури и со вакви цени, потрошувачите сепак ќе се соочат со повисоки сметки за енергија во текот на зимата“, додава таа.
Неодамнешните подобри вести за цените на гасот ги намалија стравувањата од недостиг оваа зима. Bloomberg Economics забележува дека европските енергетски пазари се држат изненадувачки добро, при што залихите на течен природен гас помогнаа да се затворат некои од празнините што ги остави запирањето на руските текови.
Што вели Bloomberg Economics:
„Цените паднаа и ако времето остане благо, граѓаните одговорат на повикот за намалување на потрошувачката на енергија и некои од најлошите исходи го напуштат пазарот, Европа може да има корист од понатамошниот пад на трошоците за енергија. Ова може да значи дека е избегната рецесија, дека инфлацијата ќе падне порано од очекуваното и дека ЕЦБ ќе може да го ублажи болното зголемување на стапката“.
- Маева Казин и Џејми Раш
А цените би можеле дополнително да паднат во наредните денови, со невообичаено високите температури во Европа кои го одложуваат сезонското зголемување на побарувачката за греење.
Но, ова може да се промени кога студеното време конечно ќе завладее, а кривата на цените продолжува да покажува скок на трошоците за гас во наредните месеци. Европа, без руски гас, би можела да се соочи со проблеми во обидот да ги надополни своите резерви следното лето, додека конкуренцијата во однос на клучниот енергенс со Кина, чија економија закрепнува по ковид-блокадите, може да се интензивира.
Прочитајте повеќе: Европа контролира само мали количини од гасот зачуван за зимата
Ова сигнализира долготрајна напнатост и покачени цени во споредба со историските нивоа додека не се појави нов бран на капацитети за течен природен гас (ЛНГ) и не се намали глобалниот недостиг на снабдување.
„Како што температурите почнуваат да паѓаат и складиштата се празнат, пазарната реалност на несовпаѓање на понудата и побарувачката ќе значи повисоки цени, што ќе доведе до дополнителни инфлациски притисоци“, вели Катја Јафимава, виша научна соработничка на Оксфордскиот институт за енергетски студии. „Нема причина да се очекува кривата да се спушти во скоро време“, децидна е таа.